ب) تعیین وزن و اهمیت معیارها و شاخصهای برگزیده جهت انتخاب پیمانکار پروژه های شهرداری
۱-۶ روششناسی
۱-۶-۱) نوع تحقیق بر اساس هدف
این تحقیق از نظر هدف تحقیق از نوع تحقیق کاربردی به حساب می آید. زیرا اولا این پژوهش تئوریهای آزموده شده در جوامع دیگر را به منظور شناسایی و حل مسائل در جامعه آماری خود مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار داده است؛ و ثانیا بیشتر به شناسایی و بررسی عوامل تاثیرگذار بر رفتار مدیران و تصمیم گیران پرداخته و علل بروز رفتار را کمتر مورد توجه قرار داده است. تحقیقات کاربردی بیشتر بر موثرترین اقدام تاکید دارند و علت ها را کمتر مورد توجه قرار می دهند.
۱-۶-۲ نوع تحقیق بر اساس روش
روش تحقیق مورد استفاده در این مطالعه از نوع توصیفی- پیمایشی است. در تحقیقات توصیفی محقق میخواهد بداند پدیده، متغیر یا موضوع چگونه است. به عبارت دیگر، این تحقیق، وضع موجود را بررسی می کند و به توصیف منظم و نظامند وضعیت فعلی آن می پردازد. ویژگیها و صفات آن را مطالعه و ارتباط بین متغیرها را بررسی مینماید. تحقیقات پیمایشی نیز به دنبال شناخت صفات، ویژگیها، عقاید، نگرشها، رفتارها و سایر مسائل افراد یک جامعه از طریق مراجعه به آنها میباشد، از منظر هدف نیز، از جمله تحقیقات کاربردی میباشد (حافظ نیا،۱۳۸۰).
۱-۶-۳ روش گردآوری اطلاعات و دادهها
در این تحقیق بخشی از اطلاعات که مبنای تهیه مطالب تئوری و ادبیات تحقیق میباشد از طریق مطالعه کتابخانهای شامل تحقیقات انجام شده در کتب و مقالات و جستجو در سایتهای انترنتی جمع آوری میگردد و بخشی دیگر از اطلاعات که جنبه علمی تحقیق را تشکیل میدهد از طریق مصاحبه با کارشناسان ارشد و مدیران ذیربط و نظرسنجی از طریق پرسشنامه به دست می آید.
۱-۶-۴ جامعه آماری، روش نمونهگیری و حجم نمونه
جامعه مورد مطالعه در این پژوهش را میتوان در دو سطح تعریف کرد. در یک سطح، به منظور تعیین معیارهای انتخاب و استخراج اوزان اهمیت معیارهای تاثیرگذار بر انتخاب پیمانکاران پروژه های شهرداری، از خبرگان و تصمیمگیرندگان این حوزه در شهرداری استفاده می شود. در سطح دیگر به منظور ارزیابی و انتخاب پیمانکاران، از اطلاعات مربوط به پیمانکاران شرکت کننده در طرح مورد نظرکه قبلاً با شهرداری در تعامل بودند، استفاده می شود.
۱-۶-۵ روش تجزیه وتحلیل دادهها
در این بخش روش تجزیه و تحلیل داده ها به طور خلاصه توضیح داده می شود:
مطالعات اولیه و بررسیهای صورت گرفته حاکی از آن هستند که تحقیقات انجام شده در زمینه انتخاب پیمانکاران و همینطور مقالات مرتبط، گرچه دامنه وسیعی از معیارها و شاخص ها را در بر میگیرند ولیکن نحوه دستهبندی و طبقه بندی این شاخصها و معیارها بسیار گوناگون و متنوع میباشد. البته تشابهات بسیاری را میتوان یافت ولی این به معنای وجود یک الگوی پذیرفته شده برای تقسیم بندی معیارها نمی باشد.
با توجه با آنچه ذکر شد، در ابتدای تحقیق گردآوری مجموعه ای از شاخصها و معیارها که قابلیت ارزیابی ابعاد مختلف تواناییها و شایستگیهای پیمانکاران را دارا باشند ضروری به نظر میرسد. برای نیل به این مقصود ابتدا باید پیشینه تحقیقات صورت گرفته و کتب و مقالات مرتبط بررسی شده و مجموعه ای از شاخصها که بیشترین فراوانی را دارا میباشند، شناسایی شوند. سپس معیارها را با بهره گرفتن از نظر خبرگان دسته بندی میکنیم. در این مرحله با توجه به تعدد معیارها بایستی از تکنیک آزمون فرض فازی جهت تقلیل داده ها استفاده شود و پس از به دست آوردن مهمترین شاخص ها از دید مدیران و کارشناسان شهرداری، وزن معیارها از طریق AHP فازی تعیین می شود. معیارهای تعیین شده به منظور انتخاب نهایی پیمانکاران به صورت مجموعههای فازی دیده میشوند، در نتیجه برای امتیازدهی به پیمانکاران باید از اصطلاحات و متغیرهای زبانی استفاده شود.
در گام بعدی باید نظر کارشناسان و مدیران شهرداری را در مورد ۵ پیمانکار منتخب با توجه به معیارهای تعیین شده سنجید. به همین منظور پرسشنامه نوع سوم تهیه و توزیع میگردد.
در آخرین گام نیز با توجه به داده های به دست آمده ماتریس فازی تصمیم را تشکیل داده و به رتبه بندی پیمانکاران با توجه به روش TOPSIS فازی فاصلهای میپردازیم. نکته قابل ذکر این است که در تمامی پرسشنامه های مذکور از طیف لیکرت ۷ تایی و از اصطلاحات و متغیرهای زبانی استفاده شده است.
شکل مراحل انجام تحقیق در فصل ۳ آورده شده است.
۱-۷ تعریف مفاهیم و واژگان اختصاصی طرح
منطق فازی[۳۸]: به عنوان سیستمی از مفاهیم، اصول و روشها برای نوع استدلال که بر پایه تقریبی بنا نهاده شده است قابل تعریف است. به معنای اختصاصی تر، منطق فازی حالت تعمیم یافته منطق چند ارزشی بوده که در آغاز قرن اخیر پدیدار گشته است. بطور کلی، منطق فازی محدودههای عملی و کاربردی از تئوری مجموعهای فازی است. این منطق با بهره گرفتن از مفاهیم، اصول و ارزش های به کار رفته در مجموعههای فازی جهت فرموله نمودن اشکال مختلف استدلال تقریبی قابل فهم به کار میرود.(عادل آذر،۱۳۸۷)
تئوری مجموعه هایفازی[۳۹]: تئوری فازی یک روش دقیق ریاضی برای مدل کردن شرایط و اولویتهای مبهم ارائه میدهد و باعث می شود به راحتی بتوان عبارتی چون"معیار می تواند وزنی در حدود ۸/۰ داشته باشد"را شرح دهد(دبور[۴۰] و همکاران، ۲۰۰۱).
معیار[۴۱]: عبارت است از ویژگیها، کیفیات و پارامترهای عملکردی که برای انتخاب گزینه های تصمیم مطرح می شود. این شاخص ها می تواند کمی یا کیفی باشند(قدسی پور،۱۳۸۵).
کارفرما[۴۲]: شخصی حقوقی است که یک سوی امضا کننده پیمان است و عملیات موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان به پیمانکار واگذار کرده است. نمایندگان و جانشینهای قانونی کارفرما، در قلمرو کارفرما میباشند(سازمان مدیریت و برنامه ریزی، ۱۳۷۸).
پیمانکاری: دادن حق الزحمه برای تدارک خدمات به سازمانی دیگر به جای آنکه اعضای خود سازمان به ارائه آن خدمت بپردازند(الوانی و اشرف زاده، ۱۳۸۳).
پیمانکار[۴۳]: شخصی حقوقی و حقیقی است که سوی دیگر امضا کننده پیمان است و اجرای موضوع پیمان را بر اساس اسناد و مدارک پیمان، به عهده گرفته است. نمایندگان و جانشینهای قانونی پیمانکار در حکم پیمانکار میباشند (سازمان مدیریت و برنامه ریزی، ۱۳۷۸).
۱-۸ مشکلات و تنگناهای احتمالی تحقیق
تعدد، عدم وجود دسته بندی و طبقه بندی مشخص وکیفی بودن معیارها و شاخصها
عدم شفافیت در برخی اطلاعات و آمار مربوط به پیمانکاران
محدودیت زمانی برای انجام تحقیق
۱-۹ خلاصه فصل
در این فصل سعی شده است تا مسئله مورد نظر تعریف و تبیین شود، همچنین مروری کوتاه بر ادبیات موضوع شده است و بعد از طرح سئوالات و اهداف تحقیق به بیان اهمیت و ضرورت تحقیق پرداخته شده است. روش تحقیق از جمله مطالبی است که در این فصل به آن توجه شده است. فصل یک با تعریف واژگان اختصاصی جهت آشنایی خواننده با مفاهیم و بیان مشکلات و تنگناهای موجود به پایان رسیده است.
فصل دوم
ادبیات و پیشینه تحقیق
مقدمه
انتخاب پیمانکار یکی از مهمترین بخشهای فرایند برونسپاری فعالیتها است و در صورتی که در این کار، انتخاب سلیقهای جای استفاده از روشهای علمی را بگیرد ضرر و زیانهای زیادی متوجه سازمان خواهد شد. انتخاب پیمانکار مناسب فرایند تصمیم گیری پیچیدهای را که از برخورد همزمان مجموعه ای از معیارهای کمی و کیفی و تعدادی تصمیم گیرنده به وجود آمده، در بر میگیرد.
این فصل از دوازده بخش مجزا و در عین حال مرتبط با هم تشکیل شده است. در بخش اول مفهوم پروژه، سازمان پروژه و مراحل آن تشریح و در بخش دوم تعریفی از پیمانکار، پیمانکاران عمومی و کلیاتی از اهداف و وظایف آنها ارائه و در بخش سوم فرایند انتخاب پیمانکاران بیان می شود. سپس اهمیت انتخاب پیمانکار در بخش چهارم ذکر می شود. دربخش پنجم معیارها و توانمندیهای مختلفی که به اعتقاد صاحبنظران مختلف در انتخاب پیمانکار مناسب لازم میباشد و به دنبال آن در بخش ششم انواع مدلهای تصمیم گیری که کارشناسان مختلف به کار بردهاند معرفی میشوند. در بخش هفتم به صورت اجمالی مدلهای ارزیابی مقدماتی پیمانکاران بیان میگردد و در بخش هشتم نمونه ای از رویههای ارزیابی و انتخاب پیمانکاران در کشورهای مختلف ذکر می شود. در بخش نهم پیشینه تحقیق و در بخش دهم و یازدهم و دوازدهم منطق فازی، آزمون فرض فازی و تکنیکهای تصمیم گیری چند معیاره به بحث گذاشته می شود.
۲-۱ تعریف پروژه
یک پروژه را میتوان به صورت مجموعه ای از فعالیتهایی که برای دستیابی به منظور یا هدفی خاص انجام می گیرد، تعریف کرد. پروژه ها شامل فعالیتهایی هستند که باید در تاریخهایی معین، با هزینه هایی معین و کیفیتی تعیین شده، اجرا شوند. پروژه ها ممکن است کارهایی باشند که انجام آنها در فواصل زمانی مشخص لازم می شود. مثلا بستن حسابهای کارخانه در انتهای سال مالی، تعمیرات اساسی یک پالایشگاه هر دو سال یکبار و … همینطور ممکن است پروژه ها شامل کارهایی باشند که فقط یکبار توسط سازمان انجام خواهند گرفت، مثل پروژه های ساختمانی، عمرانی، توسعه سازمان، پروژه های تحقیقاتی و یا … .
با توجه با آنچه گفته شد اموری نظیر: تشکیل یک سمینار، تالیف یا انتشار یک کتاب، راه اندازی یک کارخانه، تولید یک محصول جدید، اجرای یک برنامه فضایی، مقدمات رفتن به یک سفر و هزاران امر دیگر که توسط انسان انجام میگیرد، هر یک به خودی خود عبارت از یک پروژه میباشند.
سازمان یک پروژه
برای دستیابی به هدف یا منظور یک پروژه، لازم است سازمانی برای انجام فعالیتهای لازم تشکیل گردد. این سازمان باید دارای منابع و امکانات کافی و مناسب برای اجرای پروژه باشد، منابع و امکانات به صورت داده ها (ورودی ها) به سازمان وارد می شوند. سیاستها، روشها و برنامه های اجرای کارها نیز جزیی از داده های ورودی به سازمان می باشند. امور مدیریت و کنترل، عبارت از کارکرد صحیح و مناسب منابع و امکانات برای اجرای فعالیتها به منظور دستیابی به اهداف پروژه می باشد. این منظور یا هدف نهایی عبارت از ستادههای(خروجی های) سازمان بوده و شامل عواملی است که سازمان برای دستیابی به آنها تشکیل شده و فعالیتهای لازم را با کاربرد ورودیها به اجرا در آورده است.
سیستم اطلاعات بازتابی، با برقراری یک کانال ارتباطی بین ستاده ها(خروجی ها) و مدیریت به طور مستمر، اطلاعات لازم را از ستاده ها برداشت نموده و به مسئولین اجرایی پروژه بازتاب میدهد. کانال ارتباطی بین امور مدیریت و کنترل، با داده های سازمان، در شکل ۲-۱ به صورت خط چین نشان داده شده است (حاج شیر محمدی ۱۳۸۷).
فرآورده
خدمات
سیستمها
طرح ها
آمارو
اطلاعات
.
.
.
دانلود فایل ها در رابطه با : رتبه بندی پیمانکاران فضای سبز شهرداری مبتنی بر ...