اجتماعی کردن صحیح کودکان و آموزش مهارتهای لازم به آنان همواره یکی از اهداف عالی نظام تعلیم و تربیت به شمار می آید زیرا رشد و اعتلای اجتماعی در سایه اجتماعی شدن به دست می آید و موجب سازگاری و ایجاد ارتباط سالم و صحیح کودکان و نوجوانان با اطرافیان می شود و از این رهگذر آنان خواهند توانست توانایی های بالقوه خود را شکوفا کنند(دهقانی،۱۳۸۸،ص۱۲۳). لذا برای پرداختن به تربیت اجتماعی در دوره ابتدایی درس مطالعات اجتماعی به عنوان یکی از حوزه های یادگیری می باشد که از پایه سوم ارائه می شود و قبل از این پایه به صورت تلفیقی با سایر دروس از قبیل فارسی مورد توجه قرار می گیرد.

قلمرو این حوزه شامل درک موقعیت و ابعاد آن در بعد زمان (گذشته، حال، آینده)، مکان (خانه، محله، شهر، کشور، زمین، کیهان)، عوامل طبیعی(محیط طبیعی، محیط زیست) ، عوامل اجتماعی( ساختارها و نهادهای اجتماعی، هنجارها، رفتارها و روابط انسانی، قراردادها) و تعامل آن‌ها؛ آمایش سرزمین؛ درک چگونگی حاکمیت سنت‌های الهی بر زندگی انسان در طول تاریخ ، و کسب مهارت‌های اجتماعی(مهارت در فعالیت‌های گروهی، توسعه‌ی روابط انسانی -‌بردباری، وفاق و همدلی و‌مسالمت جویی، نوع دوستی و …- رعایت حقوق و انجام تکالیف) و اقتصادی( داد وستد، تولید، توزیع، مصرف) به عنوان یک عضو مسئول جامعه‌ی ایران اسلامی می‌باشد(برنامه درسی ملی،۱۳۹۰،ص۱۰۳).

1. 1. ریاضیات:حساب کردن مهارتی است که بارها در کنار خواندن و نوشتن به عنوان مهارت ضروری در تاریخ آموزش و پرورش مطرح بوده و می باشد به عبارت دیگر خواندن، نوشتن و حساب کردن به عنوان مهارتهای R3 همواره در اهداف دوره ابتدایی گنجانده شده است و اغلب برنامه های درسی دوره ابتدایی شامل تدریس خواندن، نوشتن و حساب کردن می باشد(ریچاردز^[۴۸]،۲۰۰۳،ص۶۳). بنابراین ریاضیات مدرسه ای از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است به طور که حتی می توان ادعا کرد آموزش ریاضی همزاد آموزش رسمی است(هاوسون و ویلسون،۱۹۸۷،به نقل از خاکباز و موسی پور،۱۳۸۷،ص۴۵) از این رو ریاضیات به عنوان یکی از حوزه های اصلی یادگیری در دوره ابتدایی مطرح است.

1. 1. علوم تجربی: بخشی از دانش امروز بشر که حاصل مطالعه و جست و جوی او در جهت شناخت جهان مادی و نظام و قوانین آن است علوم تجربی نام دارد درس علوم تجربی که یکی از حوزه های اصلی یادگیری در دوره ابتدایی است از یکسو درصدد اقناع و به کارگیری نیروی خدادادی کنجکاوی کودکان بوده و از سوی دیگر در پی آماده نمودن فرد برای زندگی در دنیای فردا که دنیای علم و فناوری است می باشد(خلاصه راهنمای برنامه درسی علوم تجربی،بدون ت). علاوه براین اهداف زیر را می توان برای آموزش علوم برشمرد:

1. 1. درک این نکته که تحقق بیش تر اهداف برنامه‌های توسعه کشور مبتنی بر استفاده وسیع و جامع از علوم و فناوری است.

1. 1. دانستن و کشف روش های مطالعه و کاوشگری دانشمندان

1. 1. ارج گذاری به رضایت و خشنودی حاصل از کشف پدیده ها و کار راهه های پیشرفته در علوم و نتایج آنها در زندگی

1. 1. دانستن سهم مشارکت علوم در تصمیم گیری های مربوط به توسعه ملی و منطقه ای، سهم مشارکت علوم در بهسازی بهداشت و سلامت جسمی، ارتقا جایگاه کشور در بین سایر کشورها(تقی پور ظهیر،۱۳۸۸،ص۱۴۵).

بنابراین علوم یکی از دروس اصلی و مهم دوره ابتدایی می باشد که به صورت بین رشته ای یعنی با ترکیبی از فیزیک،شیمی، زیست شناسی، زمین شناسی و بهداشت و محیط زیست در شش پایه دوره ابتدایی ارائه می گردد.

1. 1. فرهنگ و هنر: از آن جا که هدف غایی نظام تعلیم و تربیت برگرفته از دیدگاه اسلام همانا شکوفایی، تقویت و توسعه فطرت الهی جهت دستیابی به مقام جانشینی خداوند و قرب الهی است درس هنر می تواند با ایجاد فضایی آزاد به تقویت حواس، استعدادها، خلاقیت و ظرفیتهای هنری کودکان کمک کند تا بدین وسیله فطرت پاک کودکان به خوبی نمایان شود و خصلت های نیک و فضائل آنها پرورش یابد دانش آموزان با انجام فعالیت های هنری، خود، جهان، و خالق جهان را بهتر می شناسند حس زیباشناسی و فرصتهای تصمیم گیری خود را توسعه می دهند حواس، تخیل، هوش و منش های تفکر آنها نیز تقویت و استعداد درونی و خلاقیت شان شکوفا می شود(راهنمای برنامه درسی هنر،۱۳۹۱،ص۸). بنا بر ظرفیت های فراوان هنر در شکوفایی و تربیت دانش آموزان یکی از حوزه های یادگیری برنامه درسی دوره ابتدایی هنر بوده است که از سال ۱۳۱۶ طی چند برنامه آموزشی اعلام شده از سوی وزارت آموزش و پرورش ساعت اختصاص یافته به آن تغییراتی داشته است و این میزان از یک تا ۸ ساعت در نوسان بوده و پس از ۱۳۱۶ هیچ زمانی درس هنر از هیچ پایه تحصیلی حذف نشده است.

1. 1. سلامت و تربیت بدنی: رسیدن به کمال و حیات طیبه مستلزم داشتن جسم و روان سالم می باشد و تربیت بدنی می تواند بخشی از رسالت حفظ حیات زیستی را بر عهده بگیرد و علاوه بر سلامتی جسمانی و روحانی ازنظر اجتماعی نیز تربیت بدنی بخشی از تجارب عاطفی و اجتماعی دانش آموزان را تشکیل می دهد که به شکل حرکت و بازی نمود پیدا می کند تربیت بدنی نه تنها نیاز به تعامل و ارتباط اجتماعی را برآورده می سازد بلکه در ایجاد ارزشهای مربوط به زندگی خوب و متعادل نیز سهیم است(کتاب معلم سلامت و تربیت بدنی پایه ششم،۱۳۹۱). از این رو حوزه یادگیری سلامت و تربیت بدنی به دنبال برقراری سلامتی کامل جسمی، روانی، عاطفی و ایجاد زمینه های لازم در جهت شناسایی روش های درست فعالیت های جسمانی، ارتقا توانایی های بدنی، تبیین روش های تفریحی سالم و ترویج بهداشت و اصول سالم زیستن و پیشگیری از ایجاد بیماری، اختلال، معلولیت های جسمی و توانمندسازی افراد در تسلط بر رفتار خود و حفظ سلامت می باشد.

1. 1. کار و فن آوری: حوزه یادگیری دیگری است که از زمان تدوین برنامه درسی ملی مطرح گردیده و در سال تحصیلی ۹۲-۹۱ تنها برای پایه ششم در حال اجراست. این حوزه شامل کسب مهارتهای عملی برای اداره امور زندگی و کسب شایستگی مرتبط با فناوری و علوم وابسته جهت آمادگی و ورود به حرفه و شغل در بخشهای مختلف اقتصادی و زندگی اجتماعی است قلمرو این حوزه شامل سه دسته شایستگی ۱- شایستگی های محور(فنی و غیرفنی) دنیای کار مانندسواد محاسبه،حل مسئله،کارتیمی و… ۲- شایستگی مورد نیاز نیروی کار حرف و مشاغل گوناگون مثل بکارگیری ابزار پایه یک شغل ۳- شایستگی های مربوط به یادگیری مادام العمر فنی و حرفه ای از قبیل کارآفرینی ، فناوری اطلاعات و ارتباطات می باشد که در دوره آموزش عمومی به صورت عینی،تجربی و درهم تنیده با دیگر حوزه های یادگیری کسب خواهد شد(برنامه درسی ملی،۱۳۹۱).

کتاب کار و فن آوری پایه ششم، اولین کتاب چاپ شده برای دوره ابتدایی در این حوزه می باشد شامل دو قسمت آشنایی با رایانه و پودمان ها می باشد که در قسمت رایانه ، وسایل سخت افزاری و برنامه‌های powerpoint,word,paint و شبکه ملی رشد به عنوان شبکه اینترنی به صورت مقدماتی در نیمسال اول تدریس می شود و در نیمسال دوم قسمت پودمانها ارائه می گردد به طوری که به ازای هر ۸ هفته یک طرح و پودمانها به صورت عملی در کلاس پیگیری و انجام می گردد.
در خصوص ضرورت این حوزه می توان به تأثیر آموزش فناوری و کار در پیشرفت فردی، افزایش بهره وری، مشارکت در زندگی اجتماعی، اقتصادی، کاهش فقر، افزایش درآمد، سرمایه گذاری نیروی انسانی برای آینده، کنش مناسب به تغییرات فناوری و بکارگیری آنها در توسعه جامعه و رفاه انسان اشاره کرد(همان منبع).

1. 1. آداب و مهارتهای زندگی: آخرین حوزه یادگیری دوره ابتدایی که در سند برنامه درسی ملی مشخص شده است آداب و مهارتهای زندگی است که آموزش این حوزه شایستگی های لازم برای خودمدیریتی متربیان در اداره‌ امور روزمره‌ زندگی شامل: آداب دینی،آداب معیشت، آداب تغذیه و بهداشت، مدیریت خانواده، مدیریت اوقات فراغت، خودآگاهی، مهارت‌های تحصیلی و مطالعه، هویت‌یابی، ارتباط مؤثر، مراقبت از محیط زیست، مدیریت بحران و خطر، مهارت کار با دیگران و مهارت‌های پدافند غیر عامل و آمادگی دفاعی را فراهم می‌کند( همان منبع،ص۱۱۲).

راهبردهای یاددهی و یادگیری
در برنامه درسی ملی ۱۷ اصل برای تعیین راهبردهای یاددهی یادگیری ذکر شده که در جدول(۴-۲) آمده است.
جدول(۴-۲):اصول تعیین راهبردهای یاددهی یادگیری