۵۳٫۱۸

۱۵۷

۲۸

۶۱

۴۳

۱۰

۳۰

A:Wp (g/100g)، B:Slv C(%v/v)، C:Temp) ˚C(D:Time) min)
R₁: total phenol(mg/g)، R₂: flavonoieds(mg/g)، R₃: DPPH،% R₄: FRAP(µmol/g)
۴-۲-۱- مقدار کل ترکیبات فنلی
نتایج آنالیز واریانس نشان داد که دما، زمان و غلظت حلال هم به صورت خطی و هم به صورت درجه دوم تاثیر معنی داری بر میزان استخراج ترکیبات فنلی داشت (مطابق جدول ۵ آنالیز واریانس صفحه ۹۲). میزان پودر آب پنیر در شکل خطی اثر معنی دار نداشت ولی در شکل درجه دوم اثر آن معنی دار بود. اثر متقابل دما و غلظت حلال معنی دار است (p<0.01). با افزایش دما و غلظت حلال میزان ترکیبات فنلی افزایش یافته است (شکل ۴-۱۶). در زمان ثابت با افزایش غلظت حلال در محدوده ۴۰ تا ۴۶% میزان ترکیبات فنلی افزایش یافته است (شکل ۴-۱۷). بالاترین میزان استخراج ترکیبات فنلی (۲۳/۹۰ میلی گرم اسید گالیک در ۱۰۰ گرم نمونه) در دمای ۶۴ درجه سانتی ­گراد و مدت زمان ۳۰ دقیقه و میزان پودر آب پنیر۲۰ گرم و با غلظت حلال ۴۶% بدست آمد.
افزایش زمان استخراج مدت زمان انتقال جرم را افزایش داده و منجر به انتقال میزان بیشتری از ترکیبات موثره به داخل حلال می گردد. هررا و همکاران (۲۰۰۵) بیان داشتند که افزایش زمان استخراج به طور معنی داری بر روی میزان استخراج ترکیبات فنولیک از توت آسیاب شده و تفاله انگور موثر بود، که با نتایج این تحقیق مطابقت دارد. درمطالعات Revilla و همکاران (۱۹۹۸) تفاوت معنی داری (p<0. 01) با افزایش زمان استخراج در میزان ترکیبات فنلی از پوست انگور به دست آمد. Luciula و همکاران (۲۰۱۲) بیشترین میزان ترکیبات فنلی از مربای انگور قرمز را در دمای ۶۰ درجه سانتی ­گراد، مدت زمان ۲۵ دقیقه و با اتانول ۵۰% استخراج کردند.
افزایش دما تا حدود ۷۰ درجه سانتی ­گراد سبب افزایش ضریب نفوذ حلال، نرم شدن بافت­های گیاهی، ضعیف شدن دیواره سلول­ها و هیدرولیز پیوندهای ترکیبات فنلی (فنل – پروتئین یا فنل – پلی ساکارید) می گردد (تبارکی و ناطقی، ۲۰۱۱).
بایستی به این مساله توجه نمود که افزایش دما بیش از یک حد معین منجر به تجزیه تعدادی از ترکیبات فنلی می گردد. روستانگو و پالما (۲۰۰۷) تجزیه ایزوفلاونهای لوبیای سویا را در طی تیمار حرارتی گزارش نموده اند. مالونیل ایزوفلاونها در صورتیکه استخراج در محدوده دمایی ۷۵ تا ۱۰۰ درجه سانتی ­گراد صورت گیرد، تجزیه می شوند. استخراج بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ درجه سانتی ­گراد استیل ایزوفلاونها را تحت تاثیر قرار می دهد و دماهای بالاتر به شدت باعث کاهش میزان گلوکوزیدها می­ شود (دیاه و همکاران، ۲۰۱۰).
میزان قطبیت حلال مورد استفاده در استخراج به طور مستقیم علاوه بر میزان ترکیبات فنلی بر ترکیب و توان آنتی اکسیدانی آنها نیز تاثیر می گذارد (یو احمدنا و همکاران، ۲۰۰۵).
تبارکی و ناطقی (۲۰۱۱) گزارش دادند به طور کلی قطبیت مخلوط آب – اتانول با افزودن آب به اتانول به تدریج افزایش می یابد. ترکیبات فنلی قطبی تر ممکن است مطابق اصل ” مشابه، مشابه را حل می کند” استخراج شوند. بنابراین با اتانول ۷۰% ترکیبات فنلی بیشتری نسبت به اتانول ۹۰% استخراج می گردد. میزان استخراج ترکیبات فنلی کل با افزایش غلظت اتانول تا ۶۷% افزایش یافت ولی افزایش بیشتر در غلظت اتانول منجر به کاهش میزان استخراج ترکیبات فنلی گردید.

در مطالعات کاراکبی و همکاران (۲۰۱۰) در رابطه با بهینه سازی فعالیت آنتی اکسیدانی عصاره ساقه انگور افزایش قابل توجه در فعالیت آنتی اکسیدانی با کاهش غلظت اتانول در محدوده ۴۰% مشاهده گردید که با نتایج این تحقیق مطابقت دارد.
Te: Temperature C: Solvent concentration(%)
شکل ۴-۱۶ میزان ترکیبات پلی فنلی تفاله انگور تخمیر شده با آسپرژیلوس اریزه به عنوان تابعی از غلظت حلال و دمای استخراج
C: Solvent concentration(%)
شکل ۴-۱۷ میزان ترکیبات پلی فنلی تفاله انگور تخمیر شده با آسپرژیلوس اریزه به عنوان تابعی از غلظت حلال و زمان استخراج
بر اساس نتایج حاصل، مدل چند جمله ای درجه دو برای تمامی پاسخ­ها از جمله میزان ترکیبات پلی فنلی برازش یافت. مدل چند جمله ای درجه دو ضریب رگرسیونی قابل قبولی را نشان داد.
معادله ذیل رابطه بین میزان ترکیبات فنلی را با میزان پودر آب پنیر، غلظت حلال، زمان و دما را نشان می دهد:
Tp = 59.45-(0.85*WP)+(12.92*SolvC)+(16.99*Temp)+(9.65* SolvC * Temp)+(1.03* SolvC *Time)+(0.88* Temp*Time)-[2.77*( WP)²]-[3.82*( SolvC)²]-[5.37(Temp)²]-[3.003(Time)²]

R-Squared

۰٫۹۹

Adj R-Squared

۰٫۹۹

Pred R-Squared

۰٫۹۹

۴-۲-۲- مقدار کل ترکیبات فلاوونوئیدی
نتایج آنالیز واریانس نشان داد که همه متغیرها به استثناء میزان پودر آب پنیر هم به صورت خطی و هم به صورت درجه دوم تاثیر معنی داری بر میزان استخراج ترکیبات فلاونوئیدی داشتند. میزان پودر آب پنیر فقط به صورت درجه دوم تاثیر معنی داری بر میزان استخراج ترکیبات فلاونوئیدی داشت (مطابق جدول۶ آنالیز واریانس صفحه ۹۳). اثر متقابل دما و غلظت حلال معنی داراست p<0.01)). با افزایش دما و غلظت حلال میزان فلاوونوئیدها افزایش یافت (شکل ۴-۱۷). با افزایش میزان پودر آب پنیر تا ۳۰ گرم میزان استخراج فلاوونوئیدها تا حدودی افزایش یافته ولی در مقادیر بالاتر از ۳۰ گرم پودر آب پنیر، میزان استخراج فلاوونوئیدها سیر نزولی نشان داد (شکل ۴-۱۸). با افزایش زمان تا ۲۸ دقیقه میزان استخراج فلاوونوئیدها افزایش یافته ولی در مقادیر بالاتر از ۲۸ دقیقه، میزان استخراج فلاوونوئیدها سیر نزولی تدریجی را نشان داد (شکل ۴-۱۹).

روانسر

۴/۱۱۱۵

۲

۲

۶

قصرشیرین

۱۵۵۰

۲

۲

۴

سرپل ذهاب

۹۳۵

۲

۱

۶

صحنه

۱۵۶۹

۲

۲

۷

سنقر

۲۳۰۸

۲

۲

۸

مأخذ: دفتر آمار و اطلاعات استانداری کرمانشاه
نمودار (۳-۱) مساحت شهرستان­های استان کرمانشاه ۱۳۹۰
۳-۳ ناهمواریها و ارتفاعات
استان کرمانشاه در غرب کشور و بر روی دامنه­های رشته کوه زاگرس قرار گرفته است که باعث شده چین خوردگی­های منظم و مرتفعی را در غرب کشور از شمال­غرب به جنوب­شرقی به وجود آورده است. شهرستان پاوه جزیی از بخش شمال­غربی حوضه رسوبی زاگرس می­باشد. بنابراین در مجموع تابع شرایطی است که مجموعه زاگرس در آن شکل گرفته است. از لحاظ زمین شناسی شامل توالی رسوبات هم­شیب دوران­های دوم وسوم می باشد. و بطور پراکنده هنوز آثاری از رسوبات دوران سوم در چاله­های زمین ساختی از فرسایش مصون مانده­اند اما اسکلت اصلی ناهمواریهای ناحیه موردنظر از رسوبات دوران دوم بویژه دوره کرتاسه می­باشد. در اواخر دوران سوم با دخالت حرکات زمین ساخت و عمر حوزه رسوبی به تدریج پایان یافته و ناهمواری­ها در شرایط محلی ظاهر شده اند. ناحیه پاوه در قلمرو زاگرس شکسته و روانده قرار دارد. و اسکلت اصلی جزیی از کوهستان شاهو می­باشد پس از تشکیل این کوهستانها تمام طول دوران چهارم، دخالت عوامل فرسایش، چهره­ های متنوع وخشنی به ناهمواریها داده است. اشکال ویژه این نواحی بیشتر کارستی می­باشد. حفره­های کوچک و بزرگ بویژه در قلل ارتفاعات و دامنه­های کم شیب از خصوصیات آن می­باشد. پرتگاههای کوچک وبزرگ که گاهی در ارتباط با ضخامت طبقات آهکی است، حاصل تخریب شدید بر اثر یخبندان و ذوب یخ می­باشد. به علت آهکی بودن، خاک بسیار کم و به کف دره­ها محدود می­ شود. چهره ابله گون سطح خارجی سنگ­ها نشانه­ای از انحلال سطحی سنگ­ها می­باشد. غارهای متعدد آهکی بطور پراکنده وجود دارد که تعدادی از آنها بسیار قدیمی­اند. در آن دسته از غارهایی که ارتباط مستقیمی با خارج دارند مخصوصا اگر با شکاف­های عمودی این ارتباط برقرار شده باشد. یخ­های بسیار قدیمی وجوددارند(اظهارات دکتر فرج لله محمودی، استاد گروه جغرافیای دانشگاه تهران در مورد ژئومورفولوژی شهرستان پاوه به نقل از مرادی).

شهرستان پاوه کوهستانی­ترین شهرستان استان کرمانشاه قلمداد می­ شود. در این شهرستان زمین­های کمتر از ۵۰۰ متر و یا با شیب کمتر از ۲ تا ۵ درصد بسیار ناچیز می­باشند بنابراین در این قسمت فقط به بررسی ارتفاعات و تپه­ ماهور­ها (زمین­های باه ارتفاع ۶۰۰ تا ۹۰۰ متر) شهرستان که نزدیک به چهار پنجم مساحت آن را در بر گرفته اند می­پردازیم. ارتفاعات مهم آن عبارتند از:
۳-۳-۱ سلسله کوههای شاهو:
کوه شاهو بخشی از رشته کوههای زاگرس بوده و معروفترین کوه منطقه اورامان می باشد. شاهو بلندترین کوه در استانهای کرمانشاه و کردستان محسوب شده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا حدود ۳۴۰۰ متر است. شاهو شرق اورامان را به دو بخش شمالی و جنوبی تقسیم می نماید، از شمال شرقی شهر روانسر شروع شده و تا کناره رودخانه سیروان در نزدیکی روستای داریان امتداد دارد. طول و عرض شاهو به ترتیب حدود ۷۵ و ۱۵ کیلومتر می­باشد. این کوه دارای قلل معروفی چون ساناو( مشرف به شهر جوانرود وگردنه مله پلنگانه) پیرخدر(مشرف به روستای قوری قلعه)، الیسور(مشرف به روستاهای قشلاق و منصور آقایی)، حوی خانی (مشرف به روستای شمشیر) هواره به رزه ( مشرف به روستای دیوزناو وپالنگان) زاولی ( مشرف به شهر پاوه) و نور (مشرف به روستای داریان) است. شاهو دارای مراتع وچراگاههای فراوان و نیز ییلاقات متعدد می­باشد، که با صفاترین ومعروفترین آنها عبارتند از : شیلانان، پیازول، میشیاو و گاول. تنوع گیاهی شاهو فوق العاده زیاد است و حدود ۳۰ نوع گل و گیاه در ارتفاعات مختلف آن رویش دارند، برخی از این گیاهان تعلیفی، تعدادی خوراکی، برخی معطر و بعضی می وتعدای نیز دارای خواص درمانی هستند. برخی گل­های شاهو در زیبایی کم نظیر بوده و تعدادی نیز منحصر بفرد می باشند.تنوع جانوری شاهو نیز قابل توجه است، اما متاسفانه به علت شکار بی رویه، نسل برخی جانوران از جمله کبک در حال انقراض می باشد، بنا به گفته­ی پیشینیان قبلا در شاهو پلنگ مشاهده شده است، خرس، روباه، شغال، گرگ و… از جمله جانوران موجود در شاهو هستند.
جنس سنگ های شاهو عمدتا آهکی است. در دامنه ارتفاعات شاهو تعداد زیادی چشمه موجود دارند که تامین کننده آب کشاورزی و مشروب شهرهای پاوه، روانسر و بخشی از جوانرود و نیز تعدادی از روستاهای منطقه هستند. بخش فراوانی از آب رودخانه سیروان از چشمه سارهای دامنه شاهو تامین می گردد. چشمه معروف روانسر در ضلع شرقی و چشمه پر آب داریان در ضلع ربی آن قرار گرفته اند. بر دامنه­های شمالی و جنوبی آن نیز صدها چشمه کوچک و بزرگ جاری هستند.غار آبی معروف قوری قلعه در دامنه جنوبی شاهو واقع شده است. هرچند که احتمال ساخت پیست اسکی و تله کابین در ارتفاعات شاهو وجود دارد اما تاکنون در این رابطه مطالعه­ ای کارشناسانه صورت نگرفته است. شاهو با امکانات فراوانش می تواند یکی از جاذبه های توریستی مهم برای کوهنوردان وتفریح کنندگان و طبیعت گردان در فصول مختلف سال بویژه بهار و زمستان باشد. با نصب تجهیزات تله­کابین میتوان موجبات تسهیل رفت و آمد و جذب تعداد هر چه بیشتری از توریست­ها را به منطقه فراهم آورد.
۳-۳-۲ کوه دالانی
این کوه در منتهی الیه شمال غربی اورامان قرار گرفته و شهرهای نوسود و دشه در دامنه آن واقع شده اند. بخشی از مرز بین المللی ایران و عراق را این کوه تشکیل داده و قسمت بزرگی از آن در خاک کردستان عراق قرار گرفته است، جاده ای که شهرهای نوسود و نودشه را به مریوان متصل می­ کند از دامنه و بر فراز این کوه می­ کند. مسیر این جاده یکی از نقاط دیدنی و جاذبه های توریستی (مخصوصا در فصل بهار) منطقه قلمداد می­ شود. بخش اعظم این جاده اکنون آسفالت شده است، ولی عبور آن در فصل سرما سخت بوده و به علت بارش برف سنگین حدود ۵ ماه از سال کاملا مسدود می­باشد. کوه دالانی حدود ۳۳۰۰ متر ارتفاع دارد و برفراز آن میتوان بخشهای از خاک کردستان عراق( دشت شهر زور و شهر حلبجه ) و شهر مریوان ودریاچه زریبار را مشاهده نمود.گردنه شمشی و گردنه مل اندو و گردنه کله بودالا و گردنه تته از گردنه­های معروف و دیدنی این گذرگاه می باشند.آبشارهای فصلی ودر همان حال دیدنی سلور و زنه گوره، حوض دالانی، روستاهای توریستی هجیج و بلبر در ایران و احمد آباد در عراق بر ارتفاعات و کوهپایه های دالانی قرارا گرفته اند. تنوع گیاهی و جانوری دالانی شباهت تقریبا کاملی به شاهو دارد. هم اکنون در مسیر جاده منتهی به مریوان در چندین جای با صفا، امکانات بیتوته تابستانی برای طبیعت­گردان با غذاهای محلی فراهم می­باشد

۱-۴-۲-۴)مفهوم ولایت تکوینی و تشریعی:
مصباح یزدی معتقد است؛ ولایت به ولایت تکوینی و تشریعی تقسیم می‌شود. ولایت تکوینی به معنای تصرف در موجودات و امور تکوینی است. روشن است چنین ولایتی از آن خداست. اوست که همه‌ی موجودات، تحت اراده و قدرتش قرار دارند. اصل پیدایش، تغییرات و بقای همه‌ی موجودات به دست خداست؛ ازاین‌رو او ولایت تکوینی بر همه‌چیز دارد. خدای متعال مرتبه‌ای از این ولایت را به برخی از بندگانش اعطاء می‌کند. معجزات و کرامات انبیا و اولیاء(ع) از آثار همین ولایت تکوینی است. آنچه در ولایت‌فقیه مطرح است ولایت تکوینی نیست.
ولایت تشریعی یعنی اینکه تشریع و امرونهی و فرمان دادن در اختیار کسی باشد. اگر می‌گوییم خدا ربوبیت تشریعی دارد، یعنی اوست که فرمان می‌دهد که چه بکنید، چه نکنید و امثال این‌ها. پیامبر و امام هم حق‌دارند به اذن الهی به مردم امرونهی کنند. درباره‌ی فقیه نیز به همین منوال است. اگر برای فقیه ولایت قائل هستیم، مقصودمان ولایت تشریعی اوست، یعنی او می‌تواند و شرعاً حق دارد به مردم امرونهی کند(مصباح یزدی،الف۱۳۷۷،۶۸).

معنای لغوی ولایت:
مصباح یزدی بر این باور است که؛ کلمه‌ی ولایت آن‌گونه که بعضی در ذهن دیگران شبهه ایجاد می‌کنند به معنای قیمومیت نیست که مثلاً بگوییم مردم طفل یا سفیه هستند و دارای عقل نیستند و نیاز به قیم دارند در اینجا ولایت عیناً به معنای حکومت است(مصباح یزدی،الف۱۳۷۹،۱۰۲).
۲-۴-۲-۴)ولایت در حکومت دینی:
آن‌گونه که مصباح یزدی می‌گوید؛ در حکومت دینی، ولایت و حکومت از آن خداست، اعتقاد به چنین حکومتی برخاسته از جهان‌بینی توحیدی است؛ طبق جهان‌بینی اسلامی تمام جهان و سراسر هستی ملک طلق خداست و تصرف در آن بدون اذن او روا نیست.
انسان بدون اجازه‌ی خدا حتّی حق تصرف در خویشتن را ندارد، تا چه رسد به تصرف در دیگران؛ با چنین اعتقادی، تنها کسانی حق حکومت دارند که از سوی خداوند منصوب باشند. این افراد انبیای الهی و ائمه(ع) هستند که مستقیماً با اذن خدا بر مردم ولایت دارند و در زمان غیبت، نایبان امام زمان(عج) با شرایطی خاص و به‌طور غیرمستقیم از سوی خداوند برای ولایت برگزیده می‌شوند. مردم وظیفه‌دارند آن‌ها را بشناسند(کشف کنند) و برای اجرای اسلام از آن‌ها پیروی کنند، بنابراین، در نظام سیاسی اسلام حکومت از آنِ خدا و منصوبین مستقیم و غیرمستقیم اوست و از آن به حکومت ولایی تعبیر می‌شود(مصباح یزدی،الف۱۳۷۷،۶۱-۶۰).
۳-۴-۲-۴)ولایت فقیه:
ولایت فقیه ولایت تشریعی:
مراد از ولایت‌فقیه در اندیشه‌ی مصباح یزدی؛ ولایت تکوینی نیست بلکه مراد ولایت تشریعی است. ولایت تکوینی که به معنای تصرف در عالم وجود و قانونمندی‌های آن است مربوط به خداوند متعال است و نمونه‌های کوچکی از آن را خداوند به پیامبران و ائمه معصومین داده است. در بحث ولایت‌فقیه مراد از ولایت، ولایت تشریعی است(مصباح یزدی،ج۱۳۷۹،۷۹).
دلیل تشریعی بودن ولایت فقیه:
آن‌گونه که مصباح یزدی می‌گوید؛ ولایت تشریعی یعنی ولایت قانونی، یعنی اینکه فردی بتواند و حق داشته باشد از طریق جعل و وضع قوانین و اجرای آن‌ها در زندگی مردم و افراد جامعه تصرف کند و دیگران ملزم به تسلیم در برابر او و رعایت آن‌ها باشند. معنای«النَبیُّ اوُلی بِالمومنینَ مِن اَنفُسِهم» این است که تصمیمی را که پیامبر برای یک فرد مسلمان یا جامعه‌ی اسلامی می‌گیرد لازم‌الاجرا است و بر تصمیمی که خود آن‌ها درباره‌ی مسائل فردی و شخصی خودشان گرفته باشند مقدم است و اولویت دارد(مصباح یزدی،ج۱۳۷۹،۸۰).
دلایل عقلی و نقلی در اثبات ولایت فقیه:
دلیل نقلی:
در خصوص دلایل نقلی مصباح یزدی این تعریف را ارائه می‌دهد: «ادله‌ی نقلی عبارت از روایاتی است که دلالت بر ارجاع مردم به فقها برای رفع نیازهای حکومتی(به‌ویژه مسائل قضایی و اختلافات حقوقی) دارد و یا فقها را به‌عنوان«امنا» یا«خلفا» و«وارثان» پیامبران و کسانی که مجاری امور به دست ایشان است معرفی کرده است(مصباح یزدی،ج۱۳۷۹،۹۶).
ایشان(مصباح یزدی) در اثبات نقلی ولایت‌فقیه بحث خود را با یک روایت شروع می‌کند:
یکی از روایاتی که به نیابت در تصدی امور، استدلال شده، مربوط به«حوادث واقعه» است که حضرت ولی‌عصر(عج) در پاسخ ‌نامه‌ی محمد بن عثمان نوشته است. در این توقیع شریف چنین آمده است:
«و امّا الحوادثَ الواقعه فَارجُعوا فیها اِلی رُواه حدیثنا، فانّهم حجّتی علیکم وَ انا حجه الیه علیهم».«در رویدادها و پیش آمدها، به راویان حدیث ما رجوع کنید. آنان حجت من بر شما هستند و من حجت خدا بر آنان هستم».
در این حدیث، کسانی که راوی احادیث ائمه و آگاه به فقه اهل‌بیت و احکام خدا هستند، از سوی حضرت حجّت(عج) به‌عنوان نیابت معرفی‌شده‌اند و حکم و داوری آنان حکم امام زمان(عج) قلمداد شده است(مصباح یزدی،۱۳۷۲،۱۵۹).
مقبوله عمربن حنظله درباره ولایت فقیه:
یکی از مهم‌ترین مستندات نقلی، در اثبات تئوری ولایت‌فقیه مقبوله‌ی عمر بن حنظله است که مصباح یزدی آن را این‌گونه نقل می‌کند: «از امام صادق(ع) درباره‌ی دو نفر از شیعیان که بر سر مسائل دینی یا دنیوی و میراث، نزاع داشتند سؤال شد که برای داوری نزد چه کسی بروند؟ امام آن‌ها را از مراجعه به طاغوت و حاکم ستمگر بازمی‌دارد و دستور می‌دهند که به راویان احادیث و کارشناسان و متخصصان در مسائل دینی مراجعه کنند و در ضمن می‌فرمایند: “… فانّی قَد جَعلّتهُ عَلیکُم حاکماً، فَاِذا حَکَمَ بِحُکمِنا فَلَم یَقبَلهُ مِنهُ فَاِنَّما استَخَفَّ بِحُکمِ اللّهِ و عَلینا رَدَّ و الرَّادُ عَلینا الرَّادُ عَلَی اللهِ و هوَ عَلَی حدِّ الشِّرکِ باللهِ…". “من او(فقیه و متخصص در دین) را حاکم بر شما قراردادم. پس آنگاه‌که بر اساس حکم ما داوری کرد و کسی او را نپذیرفت، همانا آن‌کس حکم خدا را کوچک و سبک شمرده، حکم و فرمان ما را رد کرده است و ردِّ حکم ما، ردِّ حکم و فرمان خداوند است و این در حدِّ شرک به خداوند است".
مصباح یزدی بر اساس روایت فوق معتقد است، اگر فقیه جامع‌الشرایطی متصدّی تشکیل حکومت و یا انجام امور حکومتی شد، کسی که با او مخالفت کند و سخن و فرمان او را رد کند، مثل این است که با امامان معصوم مخالفت کرده باشد و مخالفت با آن‌ها در حکم و در حدِّ شرک به خداوند است. البته این شرک از قبیل شرک در ربوبیت تکوینی نیست بلکه شرک در ربوبیت تشریعی است»(مصباح یزدی،الف۱۱۲:۱۳۷۹).
دلیل عقلی:
صرف‌نظر از ادله‌ی فقهی و تعبدی به نظر مصباح، شکل ایده آل و عالی‌ترین وجه حکومت اسلامی که از نظرگاه اسلام مطلوبیت دارد حاکمیت معصوم است، امّا چون در اسلام ارزش‌ها دارای مراتب است و بی‌شک حکومت نیز یک ارزش برین است، وقتی با عدم دسترسی به معصوم شکل ایده آل آن میسور نبود، باید کسی را برای حکومت برگزید که در علم و عمل شبیه‌ترین مردم به معصوم باشد و آن فقیه جامع الشرایطی است که به جهت صلاحیت و قابلیت‌ها، شباهت بیشتری که در علم، عمل و مدیرت به معصوم دارد، جانشین امام معصوم می‌گردد(مصباح یزدی،الف۱۳۷۹،۹۶-۹۵).
به‌طور خلاصه باید گفت: «اولاً فقیه دارای ولایت تکوینی نیست؛ ثانیاً ولایت مطلقه‌ی فقیه، همان اختیارات معصوم است و مستلزم تغییر دین نیست؛ ثالثاً اصل ولایت‌فقیه را هیچ فقیه شیعی منکر نشده است؛ رابعاً اختلاف فقها در ولایت‌فقیه، در تفاوت نظر آنان در دامنه‌ی اختیارات است، نه اصل ولایت»(مصباح یزدی،الف۷۱:۱۳۷۷).
ولایت فقیه در عصر حضور معصوم و در عصر غیبت:
مصباح یزدی می‌گوید؛ نصب عام فقها در نظریه‌ی ولایت‌فقیه، اختصاص به زمان غیبت ندارد، بلکه در زمان حضور اگر دسترسی به امام معصوم ممکن نباشد نیز، این نظریه باید اجرا گردد؛ زیرا محتوای این نظریه، چیزی جز چاره‌جویی برای مردمی که دسترسی به امام ندارند، نیست؛ پس ریشه این نظریه را در زمان حضور معصوم نیز می‌توان دید(مصباح یزدی،الف۱۳۷۷،۶۵).
در زمان حضور معصوم، او در رأس حکومت قرار می‌گیرد و این ایده آل ترین حکومت اسلامی است. البته این شرایط همیشه میسر نیست(مصباح یزدی،۱۳۷۲،۱۵۰).
امتیازات ولایت فقیه:
به باور مصباح یزدی ولایت‌فقیه دارای امتیازات خاصی است:
الف) انسجام درونی:
در نظام‌های دموکراتیک غربی علی‌رغم تفکیک قوا امّا بازهم یک قوّه بر دیگری تسلط می‌یابد و در امور یکدیگر دخالت می‌کنند و یک نوع ناهماهنگی درونی در این‌گونه نظام‌ها مشاهده می‌شود امّا در نظام و حکومت اسلامی در عین تفکیک قوا یک عامل وحدت‌بخش به نام ولایت‌فقیه وجود دارد که قوا را هماهنگ می‌کند.
ب) ضمانت اجرایی درونی و روانی:
در حکومت اسلامی به دلیل متشرّع بودن مردم و آحاد جامعه یک ضمانت اجرایی درونی و روانی برای قوانین وجود دارد که در نظام‌های غیردینی به دلیل نبود این ضمانت اجرایی درونی اکثر نظام‌ها قوانین را بازور بر مردم تحمیل می‌کنند و به‌عبارت‌دیگر عامل بیرونی مردم را وادار به رعایت قوانین می‌کند.
ج) برخورداری رهبری از عالی‌ترین مراتب تقوا و شایستگی:
در نظام ما فردی که از برترین درجات تقوا و صلاحیت‌های اخلاقی برخوردار باشد را به‌عنوان رهبر انتخاب می‌کنند، زیرا ایشان جانشین پیامبر و امام زمان(عج) است و اگر تخلفی از او سر بزند و گناهی انجام دهد که موجب سقوط از عدالت گردد خودبه‌خود از مقام ولایت بر مسلمین عزل می‌شود و نیازی به تشکیل دادگاه و امثالهم نیست. مجلس خبرگان نیز فقط نقش اعلام‌کننده عدم صلاحیت وی را دارد نه اینکه او را عزل کند چون عزل، خودبه‌خود با سقوط عدالت ساقط می‌گردد. در هیچ‌یک از نظام‌ها تا این اندازه کارگزارانشان از صلاحیت‌های اخلاقی برخوردار نمی‌شوند و به این راحتی در صورت عدم‌کفایت اخلاقی عزل نمی‌شوند.
د) رعایت مصالح معنوی و واقعی انسان‌ها:
ما معتقدیم که مصالح واقعی انسان‌ها را فقط خداوند می‌داند و تنها یک حکومت دینی و اسلامی است که با اجرای قوانین الهی می‌تواند مصالح واقعی مردم را تأمین کند(مصباح یزدی،الف۱۳۷۹،۱۷۴-۱۶۹).
ولایت فقیه در قانون اساسی:
مصباح یزدی معتقد است؛ اگر در ذهن کسی این معنا باشد که ولایت‌فقیه و ولی‌فقیه هیچ ضابطه و قانونی بر آن حاکم نیست و منظور از فوق قانون بودن این است که ولی‌فقیه یعنی خود قانون و معنای مطلقه بودن نیز همین است، این نظر کاملاً غلط است(مصباح یزدی،ج۱۳۷۹،۱۱۵).
ولی‌فقیه نمی‌تواند حتّی یک‌لحظه از قانون تخطی کند و اگر این اتفاق بیفتد ولایتش ساقط می‌شود. ما در اسلام چنین فقیهی نداریم که فوق هر قانونی بوده و قانون اراده‌ی او باشد(مصباح یزدی،ج۱۳۷۹،۱۱۵).
به نظر مصباح یزدی، اعتبار یک قانون از ناحیه‌ی خداست و اگر قانونی خدایی نباشد حتّی اگر همه‌ی مردم دنیا به آن رأی داده باشند اعتبار و مشروعیت ندارد و الزامی برای رعایت آن وجود ندارد. حتّی قانون اساسی هم اگر به طریقی به امضای دین خدا نرسد ازنظر مصباح یزدی هیچ اعتباری ندارد و درنتیجه هیچ الزامی ایجاد نمی‌کند(مصباح یزدی،ج۱۳۷۹،۱۲۳).
آن‌گونه که مصباح یزدی می‌گوید: «ما قانون اساسی فعلی جمهوری اسلامی ایران را معتبر می‌دانیم نه به لحاظ اینکه قانون اساسی یک کشور است و درصد زیادی از مردم هم به آن رأی داده‌اند بلکه به این دلیل است که این قانون اساسی به امضاء و تأیید ولی‌فقیه رسیده و ولی‌فقیه کسی است که به اعتقاد ما منصوب از جانب امام زمان(عج) و امام زمان نیز منصوب از جانب خداست»(مصباح یزدی،ج۱۱۷:۱۳۷۹).
ولی‌فقیه است که به قانون اساسی مشروعیت می‌بخشد و از ولی‌فقیه است که مشروعیت به قانون اساسی سرایت کرده نه آنکه قانون اساسی به ولایت‌فقیه وجهه اعتبار داده باشد؛ بنابراین ولی‌فقیه فوق قانون و حکم خدا نیست امّا فوق قانون اساسی هست و این فقیه است که حاکم بر قانون اساسی است نه قانون اساسی حاکم بر فقیه(مصباح یزدی،ج۱۳۷۹،۱۱۷).
صفات ولی فقیه:
مصباح یزدی معتقد است؛ وقتی‌که جامعه نمی‌تواند بدون حکومت باشد و ما دسترسی به امام معصوم نداریم، باید به سراغ کسی برویم که کمترین فاصله را با او دارد؛ کسی که شناختش از اسلام، از دیگران بیشتر و عدالت و تقوایش از همه بالاتر و برای اجرای احکام و قوانین اسلام، مناسب‌ترین فرد باشد، این صفات در ولی‌فقیه تجلّی می‌کند(مصباح یزدی،الف۱۳۷۷،۶۶).
ولی‌فقیه باید«اعلم»، «اتقی» و«اقوی» باشد. کسی می‌تواند به نیابت از امام معصوم مسئولیت رهبری مردم را به عهده بگیرد که در صفات لازم برای حکومت، به امام معصوم نزدیک‌تر باشد(مصباح یزدی،۱۳۷۲،۱۵۸-۱۵۵).
شرایط ولی فقیه:
همه متصدیان حکومت به اعتقاد مصباح یزدی باید سه شرط داشته باشند:
آگاهی به قانون، تقوا و صلاحیت اخلاقی و قدرت و مهارت برای اداره‌ی امور، یعنی هم به قوانینی که می‌خواهند اجرا کنند آگاه باشند، هم پرهیزکار باشند تا تحت تأثیر هوای نفسانی و تمایلات شخصی قرار نگیرند و هم از عهده‌ی اجرای صحیح کار و مسئولیت برآیند(مصباح یزدی،۱۳۷۲،۱۵۱).

تحت شرایط مختلف رطوبتی و تاریخ­های کشت مختلف مقادیر محاسبه شده شاخص­ های آماری RMSE و RMSE–n، d_willmot و r² برای ماده خشک کل کینوا به ترتیب ۵۷/۵۹۹ کیلوگرم در هکتار، ۵/۲ درصد، ۹۹/۰ و ۹۹/۰ بودند (شکل ۴-۵). ضریب RMSE کمتر از ۵ درصد است که این امر نشان دهنده دقت بالای مدل در شبیه­سازی تجمع ماده خشک اندام­های هوایی است. این نتایج نشان می­ دهند که مدل AquaCrop عملکرد ماده خشک کل اندام­های هوایی را به خوبی شبیه­سازی می­ کند.

رایس و همکاران (۲۰۰۹) برای اعتبار سنجی مدل AquaCrop جهت تخمین عملکرد محصول کینوا در مناطق تحت کشت دیم و مناطق کم آبیاری در بولیوی آلتیپنوی شمالی، جنوبی و مرکزی از مقدار نرمال شده شاخص جذر میانگین مربعات خطا استفاده کردند و مقدار این شاخص را برای عملکرد دانه ۴/۴ درصد و عملکرد بیولوژیک ۳ درصد برآورد کردند. آرایا و همکاران (۲۰۱۰) و گارسیا و همکاران (۲۰۰۹) نیز در ارزیابی مدلAquaCrop برای شبیه­سازی واکنش گیاه زراعی تف به آب آبیاری، در اتیوپی بیان نمودند که مدل به خوبی قادر است توسعه سایه­انداز گیاه، ماده خشک اندام­های هوایی و رطوبت خاک را شبیه­سازی نماید.
همچنین علیزاده و همکاران (۱۳۸۹) در ارزیابی مدل AquaCrop در مدیریت کم آبیاری گندم در منطقه کرج نتایج قابل قبولی در توانایی این مدل در تخمین پتانسیل عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک گزارش کردند. الباجی (۱۳۸۹) با بهره گرفتن از مدل AquaCrop به شبیه­سازی شاخص­ های آفتابگردان در اهواز پرداخت. مقایسه نتایج شبیه­سازی و واقعی در سه حالت آبیاری کامل، آبیاری به میزان ۷۰ و ۵۰ درصد تبخیر و تعرق واقعی نشان داد که این مدل از دقت بالایی در شبیه­سازی برخوردار است.
شکل ۴-۵ مقایسه بین ماده خشک کل شبیه­سازی و مشاهده شده کینوا
۴-۸-۲ ارزیابی عملکرد دانه
نتایج عملکردهای دانه شبیه­سازی شده توسط مدل AquaCrop سازگاری مناسب با عملکردهای واقعی کینوا تحت شرایط مختلف رطوبتی و محیطی را نشان می­دهد که این نشان دهنده کارآیی بالای مدل در پیش ­بینی عملکرد دانه می­باشد (شکل ۴-۶). مقادیر محاسبه شده شاخص­ های آماری RMSE و RMSE–n، d_willmot و r² به ترتیب ۴۳/۵۱۸ کیلوگرم در هکتار، ۷/۴ درصد، ۹۵/۰ و۹۴/۰ بودند. ضریب RMSE کمتر از ۵ درصد است که این امر نشان دهنده دقت بالای مدل در شبیه­سازی پارامترهای قابل پیش ­بینی است.
نتایج تحقیق گرتز و همکاران (۲۰۰۹) در مطالعه واکنش گیاه کینوا به شرایط نامساعد اقلیمی به میزان آب قابل دسترس در جنوب بولیوی نشان داد که مدل AquaCrop کاهش ماده خشک اندام­های هوایی، عملکرد دانه را تحت تیمارهای مختلف آبیاری (آبیاری کامل و کم­آبیاری) با دقت بالایی (۸۷<r²) شبیه­سازی نمود.
هسیائو و همکاران (۲۰۰۹) در واسنجی و ارزیابی مدل AquaCrop برای گیاه ذرت در دیوس کالیفرنیا، نشان دادند که این مدل با توانایی بالایی قادر است توسعه سایه­انداز گیاه، ماده خشک اندام­های هوایی و عملکرد دانه را تحت شرایط مطلوب و کم آبیاری شبیه­سازی نماید. شاخص توافق d در این مطالعه برای صفات مذکور بین ۹۰% تا ۹۷% متغییر بود.
اندرزیان (۲۰۱۱) گزارش کرد مدل AquaCrop توانایی قابل قبولی در پیش ­بینی عملکرد گندم آبی در استان خوزستان داشته است. مهدیان و همکاران (۱۳۹۰) نیز این مدل را در شرایط استان خوزستان برای پیش ­بینی پتانسیل گندم دیم تعیین اعتبار کرده و از آن به منظور تعیین پتانسیل عملکرد مناطق دیم­خیز استان خوزستان جهت کشت گندم دیم استفاده کردند. در مطالعه ارزیابی این مدل جهت شبیه­سازی توسعه سایه­انداز گیاه، ماده خشک اندام­های هوایی و عملکرد دانه تحت شرایط مطلوب و کم آبیاری مقدار r² برای صفات مذکور بین ۹۵% تا ۹۸% متغییر بود.
شکل ۴-۶ مقایسه بین عملکرد دانه شبیه­سازی شده و مشاهده شده کینوا
با توجه به نتایج بیان شده مدل AquaCrop توانسته به خوبی عملکرد دانه کینوا را در مناطق دیم­خیز خوزستان شبیه­سازی نماید. در نتیجه با توجه به دقت قابل قبول مدل می­توان از آن برای پتانسیل­سنجی عملکرد کینوا و مطالعات پهنه­ بندی در مناطق مختلف دیم استان خوزستان استفاده نمود.
۴-۹ شبیه­سازی عملکرد پتانسیل کینوا در مناطق دیم­خیز استان خوزستان
عملکرد پتانسیل در شرایط عدم وجود عوامل محدودکننده و کاهش دهنده تولید شکل می­گیرد. بر این اساس با بهره گرفتن از داده ­های بلندمدت درجه­حرارت، تشعشع و بارندگی عملکرد پتانسیل کینوا در مناطق مختلف استان توسط مدل AquaCrop شبیه­سازی شد. نتایج حاصل از شبیه­سازی پتانسیل عملکرد کینوا در نه منطقه (جدول۴-۲۶) نشان داده شده است. نتایج نشان داد که عملکرد پتانسیل کینوا در مناطق مختلف از تنوع قابل ملاحظه­ای برخوردار بود، به­ طوری که عملکرد پتانسیل از ۳/۲ تا ۸/۳ تن در هکتار در سطح استان متغیر بود. بیشترین عملکرد دیم کینوا در مناطق شمال شرقی استان و کمترین آن در مناطق شمالی استان بدست آمد. نتایج نشان داد که روند تغییرات مکانی عملکرد پتانسیل دیم منطبق با نقشه پهنه­ بندی کینوا در سطح استان خوزستان بود (شکل ۴-۹). منطقه ایذه با عملکرد پتانسیل ۲/۳۸۵۶ کیلوگرم در هکتار بیشترین و دیم­زارهای شهرستان دزفول با ۲۳۷۱ کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد پتانسیل را دارند. این تغییرات مشاهده شده می ­تواند ناشی از تغییرات طبیعی سالیانه در میزان تشعشع خورشیدی و درجه حرارت ­باشد (پاتاک و همکاران، ۲۰۰۴؛ یانگ و همکاران، ۲۰۰۵). عملکرد پتانسیل بیشتر در منطقه ایذه احتمالا به سبب آن است که میزان بارندگی بیشتر همراه با توزیع متعادل در زمان نیاز گیاه و درجه حرارت حداکثر و حداقل کمتری نسبت به سایر مناطق برخوردار است، بنابراین هزینه تنفس نگهداری گیاه در این منطقه پایین­تر بوده و دوره رشد گیاه طولانی­تر است. در نتیجه از تشعشع روزانه بیشتری در طول دوره رشد خود برخوردار بوده و باعث افزایش عملکرد می­ شود. از سوی دیگر گیاه فرصت بیشتری برای ذخیره کربوهیدرات­ها داشته و عملکرد افزایش می­یابد (اگلی، ۲۰۰۱؛ سنجانی، ۱۳۹۲). طی بررسی­های صورت گرفته علت عملکرد پتانسیل پایین در محدوده شهرستان دزفول، به سبب تنش سرمای ناشی از کاهش ناگهانی دما در طی دوره رشد گیاه نسبت به سایر شهرستان­ها بوده که باعث کاهش فتوسنتز، کاهش اندام­های سبز گیاه و کاهش دوره پر شدن دانه است که در نهایت روی عملکرد دانه گیاه تاثیر می­ گذارد. هوری و همکاران (۱۹۹۵) در ژاپن، تایمسینا و همکاران (۲۰۰۴) در هند، تئودوریک و همکاران (۲۰۰۹) در ایتالیا، گرتز و همکاران ( ۲۰۰۹) در بولیوی و جکوبسن و همکاران (۲۰۰۷) در آلتی­پلانو نیز به این نتایج دست یافتند.
جدول ( ۴-۲۶ ): پتانسیل عملکرد کینوا (کیلوگرم در هکتار) برآورد شده برای شهرستانهای دیم استان خوزستان

اختلاف عملکرد موجود در هر منطقه در طی سال­های مختلف غالبا به دلیل بروز نوسانات در مقدار و توزیع نامناسب بارندگی در زمان نیاز گیاه و درجه­حرارت­های بالا در اواخر دوره رشد می­باشد. بروز چنین تغییرات ناگهانی باعث ایجاد شوک به گیاه می­گردد. این عوامل باعث ایجاد مشکلاتی از قبیل افزایش تنفس نگهداری و افزایش تعرق برای گیاه شده و گیاه مجبور به صرف هزینه بیشتر برای مقابله با این عوامل می­ شود (نصیری محلاتی، ۱۳۷۹؛ سنجانی، ۱۳۹۲). بنابراین راهکارهای اصلاحی از قبیل بهبود زراعی (تاریخ کاشت مناسب و تغذیه بهینه) برای مقابله با تغییرات شدید اقلیمی ضروری به­نظر می­رسد.
تولید بالقوه هر گیاه زراعی در یک محیط معین، تحت تاثیر مقدار و زمان بارندگی، CO₂، دما و تشعشع خورشیدی در آن محیط می­باشد (نصیری محلاتی، ۱۳۷۹؛ فان کیولن و همکاران، ۱۹۸۹). تحقیقات نیز نشان می­دهد که تاثیر تابش خورشیدی بر افزایش عملکرد کینوا بیش از تاثیر منفی دماهای بالا (تسریع سرعت نمو) بر کاهش عملکرد کینوا می­باشد (رایسی و گالوی، ۱۸۸۴؛ گونزالس و پاردو، ۱۹۹۲). اما این تشعشع زمانی مورد استفاده است که درجه­حرارت در محدوده مناسبی برای گیاه قرار داشته باشد (جکوبسن و همکاران، ۲۰۰۳). پس از بررسی تفاوت­های عوامل اقلیمی در ایستگاه­های هواشناسی مختلف استان مشاهده شد دامنه تغییرات تشعشع در شهرستان­های مختلف نسبت به دامنه تغییرات درجه­حرارت کمتر بوده است در نتیجه در استان خوزستان احتمالا نقش دما در تعیین اختلاف عملکرد بین مناطق مختلف بیش از تابش خورشیدی می­باشد. بنابراین شهرستان­های شمال­شرقی به دلیل برخورداری از میانگین درجه حرارت روزانه پایین­تر و در نهایت طول دوره رشد بیشتر و فرصت بیشتر برای ذخیره کربوهیدرات­ها نسبت به مناطق جنوبی دارای پتانسیل عملکرد بالاتری می­باشند. فان­دایپن (۱۹۹۸) در کشور چک­اسلواکی نیز به نتایج مشابه دست یافته­ است.
ارزیابی آماری نتایج شبیه­سازی نشان می­دهد که منطقه ایذه (منطقه مطلوب) با احتمال ۹۰، ۷۵، ۵۰، ۲۵ و ۱۰ درصد از سال­ها، عملکرد قابل دستیابی به ترتیب برابر ۸/۲۵۳۸، ۹/۳۲۳۰، ۲/۳۸۵۶، ۴/۴۳۹۳ و ۵/۴۸۲۶ کیلوگرم در هکتار می­باشد. در منطقه مسجدسلیمان با احتمال ۹۰، ۷۵، ۵۰، ۲۵ و ۱۰ درصد از سال­ها، عملکرد قابل دستیابی به ترتیب برابر ۲/۲۱۴۱، ۵/۲۷۱۷، ۹/۳۳۵۶، ۴/۳۹۹۶ و۷/۴۵۷۲ کیلوگرم در هکتار می­باشد. در منطقه بهبهان با احتمال ۹۰، ۷۵، ۵۰، ۲۵ و ۱۰ درصد از سال­ها، عملکرد قابل دستیابی به ترتیب برابر ۵/۱۵۳۹، ۹/۲۲۱۶، ۷/۲۹۶۸، ۴/۳۷۲۰ و ۸/۴۳۹۷ کیلوگرم در هکتار می­باشد. در منطقه دهدز با احتمال ۹۰، ۷۵، ۵۰، ۲۵ و ۱۰ درصد از سال­ها، عملکرد قابل دستیابی به ترتیب برابر ۸/۱۴۷۱، ۶/۲۰۹۸، ۲/۳۷۹۴، ۷/۳۴۸۹ و ۶/۴۱۱۶ کیلوگرم در هکتار می­باشد. در منطقه دزفول با احتمال ۹۰، ۷۵، ۵۰، ۲۵ و ۱۰ درصد از سال­ها، عملکرد قابل دستیابی به ترتیب برابر ۶/۱۱۳۱، ۴/۱۵۹۸، ۹/۲۳۴۴، ۱/۳۴۴۰ و ۲/۴۸۵۹ کیلوگرم در هکتار می­باشد. در منطقه صفی آباد دزفول با احتمال ۹۰، ۷۵، ۵۰، ۲۵و ۱۰ درصد از سال­ها، عملکرد قابل دستیابی به ترتیب برابر ۳/۱۵۸۶، ۷/۲۰۱۴، ۸/۲۶۲۶، ۸/۳۴۲۴ و ۷/۴۳۴۹ کیلوگرم در هکتار می­باشد. در منطقه شوشتر با احتمال ۹۰، ۷۵، ۵۰، ۲۵ و ۱۰ درصد از سال­ها، عملکرد قابل دستیابی به ترتیب برابر ۸/۲۰۵۶، ۵/۲۷۵۰، ۴/۳۳۵۶، ۶/۳۸۶۸ و ۴۲۷۸ کیلوگرم در هکتار می­باشد.
در منطقه رامهرمز با احتمال ۹۰، ۷۵، ۵۰، ۲۵و ۱۰ درصد از سال­ها، عملکرد قابل دستیابی به ترتیب برابر ۱/۱۸۸۹، ۲۴۳۰، ۳/۳۰۳۰، ۶/۳۶۳۰ و ۶/۴۱۷۱ کیلوگرم در هکتار می­باشد. در منطقه هفتکل با احتمال ۹۰، ۷۵، ۵۰، ۲۵ و ۱۰ درصد از سال­ها، عملکرد قابل دستیابی به ترتیب برابر ۵/۹۸۶،۷/۱۶۴۲، ۸/۳۰۲۴، ۸/۳۰۹۸ و ۳۷۵۵ کیلوگرم در هکتار می­باشد. بنابراین به این نتیجه دست پیدا می­کنیم که با توجه به مختصات جغرافیایی استان خوزستان هر چه از شمال شرق به سمت جنوب پیش می­رویم، با کاهش عرض جغرافیایی، بارندگی و ذخیره آب کمتر، تشعشع افزایش و بر میانگین درجه­حرارت روزانه افزوده می­ شود. بنابراین جذب آب ذخیره شده کاهش و کارایی مصرف نور گیاهان در اثر درجه حرارت بالا کاسته شده و با عنایت به کاهش طول دوره رشد گیاه زراعی، موجب کاهش پتانسیل عملکرد کینوا می­ شود.
شکل ۴- ۷ احتمال (۵۰%) تولید عملکرد کینوا در مناطق دیم­خیز خوزستان در خاک سیلتی لوم در سال­های مختلف (۲۰۰۴-۲۰۱۴).
شکل ۴- ۸ احتمال (۵۰%) طول دوره رشد کینوا در مناطق دیم­خیز استان خوزستان در خاک سیلتی لوم در سال­های مختلف ( ۲۰۱۴- ۲۰۰۴).
۴- ۱۰ پهنه­ بندی آگرواکولوژیکی استان خوزستان بر مبنای پتانسیل عملکرد کینوا در مناطق دیم­خیز
پس از شبیه­سازی پتانسیل عملکرد کینوا توسط مدل، نقشه پهنه­ بندی برای کینوا تهیه شد. نقشه حاصل به چهار پهنه از لحاظ اهمیت (بسیارمناسب، مناسب، متوسط و نامناسب) کشت کینوا طبقه ­بندی شد (جدول ۴-۲۷ و شکل ۴-۹).
گروه بسیارمناسب: شامل محدوده شهرستانهای ایذه با میانگین بلند مدت پتانسیل عملکرد ۳۸۵۶ کیلوگرم در هکتار (جدول ۴- ۲۷).
گروه مناسب: شامل محدوده شهرستانهای مسجدسلیمان، شوشتر، رامهرمز و هفتکل با میانگین پتانسیل عملکرد برابر ۳۳۵۷، ۳۳۵۶، ۳۰۳۰ و ۳۰۲۵ کیلوگرم در هکتار (جدول ۴- ۲۷).
گروه متوسط: شامل محدوده شهرستانهای بهبهان، صفی­آباد دزفول و دزفول با میانگین پتانسیل عملکرد برابر ۲۹۶۸، ۲۶۲۷ و ۲۳۷۱ کیلوگرم در هکتار (جدول ۴- ۲۷).

نظری ، کامران

۱

۱۳۸۷

از نظر مشتریان مولفه های محیط داخلی و محل استقرار شعب ، کاهش مدت زمان انتظار دریافت خدمات ، امکان ارتباط با مدیریت و ایجاد واحد رسیدگی به شکایات جز الزام اساسی و ارائه خدمات مشاوره­ای ، تعدیل مدت زمان بازپرداخت تسهیلات ، استفاده از سیستم یکنواخت شعب ، وضعیت ظاهری کارکنان واهمیت دادن به مشتری جز الزامی انگیزشی و هماهنگی ساعات کار بانک ، عمل به قوانین و مقررات ، اطلاع رسانی ، گشایش اعتبار اسنادی وارداتی و صادراتی به ارز و ریال ، سیستم امنیتی ، کاهش وثیقه ها و تضمین ها جز الزام عملکردی بوده و اهمیت بیشتری را نشان دادند.

شناسایی نیازهای مشتریان بانک توسعه صادرات ایران با بهره گرفتن از مدل کانو

اعتباریان ، اکبر و فرح بخش ، مریم

۲

۱۳۸۹

قابلیت اعتماد برند نقش بسیار مهم و کلیدی در بهبود تمایلات رفتاری مشتریان ایفا می­نماید .بدین معنی که افزایش رضایت مشتریان باعث می­گردد تا به تبلیغ و توصیه بانک خود به دیگران اقدام نمایند و نیز گرایش آنها به تغییر بانک کاهش یابد . همچنین افزایش تعهد مستمر مشتریان باعث کاهش تمایل آنها به تغییر بانک می­گردد .

مدلی برای سنجش تاثیر قابلیت قابلیت اعتماد برند بانکها بر تعهد و وفاداری مشتریان

دهدشتی ، شاهرخ و همکاران

۳

۱۳۷۹

بررسی داده های مربوط به میانگین رضایت کلی مشتریان از بانک کشاورزی در ۱۱ استان کشور در مقیاس ۴ درجه ای نشان می دهد که بیشترین رضایت از این بانک، مربوط به استان آذربایجانشرقی (۶/۳ ) و کمترین میزان رضایت مربوط به استان فارس (۱/۳ ) است. میانگین رضایت کلی در شهر تهران ۴/۳ و میانگین رضایت کلی در سطح کشور بر اساس نمونه برداری انجام شده ۴/۳ است با توجه به اینکه میانگین نظری رضایت در مقیاس ۴ درجه ای عدد ۵/۲ است بنابراین می توان گفت : مشتریان از بانک کشاورزی در زمان مورد بررسی، به نسبت رضایت داشته اند.

شناسائی سطوح نیازها و عوامل موثر بر رضایت مشتریان بانک کشاورزی

رسول اف ، جلال و همکاران

۴

۱۳۸۳

بین رضایتمندی مشتریان بانکهائی که سبک رهبری تحول آفرین داشته و آنهائی که این سبک را نداشته اند، آزمون مقایسه میانگینی انجام گرفته است که نتایج نشان داد که رهبری تحول آفرین در سازمان موجب افزایش رضایتمندی مشتریان می شود.

رابطه رضایتمندی مشتری با رهبری کارآمد ( اثربخش ‌) ؛ آزمایش یک مدل در بانکهای ایرانی.

رشیدی ، داریوش

۵

۱۳۸۲

بین میزان رضایت مشتریان از معیارهای فرعی، تفاوت معنی داری می توان دید و ترتیب بیشترین رضایتمندی تا کمترین رضایتمندی به قرار زیر است:استفاده از دستگاه های ارتباط از راه دور ، موقعیت شعبه ، اطمینان خاطر ، اعتبار ، همدلی ، اندازه شبکه شعبه ، اداره کردن ضایتمندانه شکایت های مشتریان ، پاسخگوئی ، هزینه های ناملموس یا پنهان ، تنوع خدمات ، شواهد فیزیکی و ملموس نوآورانه و جدید بودن خدمات ، منحصر به فرد بودن خدمات ، هزینه های ملموس یا ریالی ، وجود دستگاه های خودپرداز ، تشریک مساعی با دیگر بانکها

طراحی الگوی سنجش رضایتمندی مشتریان بانک ملت در راستای اجرای راهبرد مشتری مداری

دلخواه ، جلیل

۶

۱۳۸۲

شاخص های رضایتمندی مشتریان در چهارچوب عناصر هفتگانه آمیخته بازاریابی ارائه شده است که عبارت است از : کارکنان ، فرایند عملیات شعبه، ماهیت خدمات ، شواهد فیزیکی ، اقدامات ترغیبی و تبلیغی، قیمت و توزیع و مکان.وضعیت تصویر ذهنی ، مشتریان و عملکرد بانک رفاه برحسب هر یک از آمیخته های هفتگانه بازاریابی خدمات مورد بررسی قرار گرفت که در این میان بیشترین شکاف عملکرد بانک و انتظارهای مشتریان مربوط به عنصر توزیع با ۴۴ درصد اختلاف و کمترین شکاف مربوط به عنصر کارکنان با ۲/۱۳ درصد اختلاف بوده است

طراحی و تدوین راهبرد ( استراتژی ) جامع بازاریابی بانک ملت، فاز پنجم : بررسی وضعیت مشتریان بانک ملت و دیگر بانکهای تجاری و بررسی دلایل نارضایتی مشتریان و علل ترک مشتریان بانک

دفتر تحقیقات و برنامه ریزی بانک ملت

۷

۱۳۸۰