“
پلایومتریک[۶۳]: انقباض یک عضله سبب کشش عضله مخالف می شود. پلایومتریک نوعی تمرین قدرتی است که سبب افزایش فشار بیشتر روی عضلات موافق و مخالف حرکت می شود. و شامل اجرای حرکتهای انفجاری است که نیروی قابل انقباض در حرکت قبلی به افزایش نیروی کشش در حرکت بعدی کمک می کند. شاید این تصور به وجود آید که چون تمرینات پلایومتریک، تمرینات قدرتی انفجاری است که در مدت زمان کوتاه با شدت بالا انجام می شود، بنابرین برطبق تعریف علمی ایروبیک نمیتواند جزء تمرینات ایروبیک به حساب بیاید. اما با توجه به اینکه گاهی اوقات این حرکات در بین دیگر حرکات ایروبیکی گنجانده می شود، لذا تمرین به صورت تداومی ادامه پیدا می کند و به این ترتیب مدت زمان تمرین، افزایش مییابد. به عنوان مثال می توان از ترکیب کردن حرکات ایروبیکی با حرکات پلایومتریک در رشته ایروبیک ژیمناستیک یا ایروبیک حرفه ای اشاره کرد.
بهتر است با علم جدید در ورزش ایروبیک آشنا باشیم و به سلامتی افراد بیاندیشیم. بیشتر آسیبهای وارده به یک ورزشکار به علت فشار بیش از اندازه روی پاهای او به هنگام ورزش است. بنابرین بهتر است برنامه ای طراحی شود که فشار آن در سطح پایین باشد. به این نوع برنامه ایروبیک با شدت پایین[۶۴] و کنترل شده میگویند.هنگامی که این روش ابداع شد بعضیها عقیده داشتند این نوع ورزش فشار کافی برای ایجاد تناسب اندام را وارد نمیکند، اما پس از تحقیقات و مطالعات در در دانشگاه فیزیکال فیتنس[۶۵] مشخص شد که اثرات تمرین ایروبیک با شدت پایین بیشتر از تمرین ایروبیک با شدت بالا[۶۶]ست. لازم به یاد آوری است به دنبال این تحقیقات مشخص شد که آسیبهای وارده در تمرین ایروبیک با شدت بالا در طول هشت هفته به مراتب بیشتر از در تمرین ایروبیک با شدت پایین است (همان منبع).
۲-۲-۱-۳ اهداف ورزش ایروبیک
- تقویت سیستم هوازی بدن
با توجه به اینکه دستگاه غالب در این ورزش برای تأمین انرژی سیستم هوازی است در نتیجه کارایی این سیستم برای رساندن انرژی به عضلات و سایر ارگانهای بدن از طریق تکرار تمرین تقویت شده افزایش مییابد و از این طریق سیستم قلبی عروقی و تنفسی تقویت می شود.
- افزایش استقامت بدن
از آنجا که دستگاه غالب در این ورزش سیستم هوازی است در نتیجه قلب نقش مؤثری را ایفا می کند و خون مورد نیاز بدن که حاوی مواد غذایی و اکسیژن است را به عضلات می رساند. با تمرینات منظم و اصولی ایروبیک، ضربان قلب کاهش یافته و قلب قادر است که با تعداد ضربان کمتری، خون مورد نیاز را به عضلات برساند. این عمل از طریق کاهش ضربان قلب و افزایش حجم ضربه ای اتفاق می افتد یعنی قلب با هر ضربان خون بیشتری را تلمبه می کند. این عمل باعث می شود که فرد دیرتر خسته شود و در واقع زمان بیشتری می تواند به فعالیتش ادامه دهد. چیزی که در اوایل تمرین برای افراد، سخت و خسته کننده است اما بعد از تمرین امکان پذیر و راحت تر خواهد بود. استقامت یعنی توانایی انجام و تکرار حرکات در مدت زمان بیشتر. و از این طریق استقامت فرد افزایش مییابد. اگرچه تمرینات ایروبیک به طور کلی باعث افزایش استقامت موضعی در عضلات نیز می شود بنابرین تمرینات ایروبیک باعث تقویت هر دو نوع استقامت عمومی و موضعی می شود.
- افزایش کارایی دستگاه گردش خون
همچنان که در بالا توضیح داده شد، تمرین منظم و اصولی باعث افزایش کارایی دستگاه گردش خون از طریق کم کردن ضربان قلب و افزایش حجم ضربه ای خون می شود. و این عامل نشان دهنده آمادگی فرد است.در واقع با انجام تمرینات، قدرت عضله قلب افزایش مییابد و با کارایی بیشتری عمل تلمبه انجام میگیرد.از طرف دیگر حفرههای داخل قلب هم بزرگتر شده و قبل از هر ضربه خون بیشتری را در خود جا میدهد. از این رو قلب با صرف انرژی کمتر، و نیز تعداد ضربان کمتر نیاز عضلات و سایر اندامها را به خون برآورده می کند. از طرف دیگر ثابت شده است که در اثر تمرینات منظم ایروبیک، تعداد مویرگهایی که خون را به سمت عضلات میبرند، افزایش مییابد.
- کاهش درصد چربی بدن
از آن جایی که سیستم انرژی هوازی است در نتیجه منبع غالب سوخت رسانی در این سیستم چربی است، هر چقدر این تمرینات تکرار شوند بدین طریق چربیهای بدن جهت تأمین انرژی لازم برای فعالیت، مصرف شده و درصد این منبع تولید کننده انرژی در بدن کاهش مییابد. بنابرین با انجام این تمرینات میزان چربیهای بدن کاهش مییابد.
-
- پیشگیری از امراض قلبی
با توجه به اینکه ریشه اکثر امراض قلبی چاقی است در نتیجه این ورزش از طریق سوختن چربی باعث می شود که چربیهای اضافی بدن مصرف شده و امکان ایجاد تصلب شرایین و به طبع آن خطر بروز سکتههای قلبی کاهش مییابد. ورزش باعث افزایش لیپوپروتیینهای با چگالی بالا[۶۷] در بدن می شود. و از این طریق نقش مثبتی را در جهت جلوگیری از امراض قلبی ایفا میکند. HDL چربیهای اضافی داخل رگهای خونی را برداشته و به سیستم دفع منتقل می کند تا از این طریق باعث جلوگیری از تصلب شرایین شود. چربیهای منفی یا مضر در بدن را لیپوپروتیین[۶۸] با چگالی پایین مینامند.که این نوع چربیها در اثر کاهش تحرک در بدن زیاد شده و باعث ایجاد بیماریهای قلبی از طریق تجمع در داخل دیواره عروق می شود. ورزش باعث افزایش نسبت HDL به LDL می شود. از طریق خطر افزایش LDL را خنثی میکند.
- پیشگیری از افسردگی
از آنجایی که ورزش ایروبیک با موسیقی همراه است، ورزش گروهی است در نتیجه خسته کننده نیست و فرد همواره شاداب و سرحال خواهد بود. از این طریق ایروبیک میتواند درمانی برای بیماری مهلک افسردگی باشد. بعد از تمرین منظم هوازی، هورمونی به نام آندروفین در بدن ترشح می شود که این هورمون نشاط آور است باعث احساس شادابی در فرد می شود. به تدریج افراد با ادامه تمرینات بیشتر متوجه شادابی خود شده و در اصطلاح به ورزش اعتیاد پیدا میکنند که البته این اعتیاد سودمندیهای زیادی برای آنها در پی دارد.
- افزایش تمرکز و هماهنگی عصبی عضلانی
حرکات ایروبیک تا حدودی پیچیده وهماهنگ هستند. بنابرین نیاز به درگیری مغزی هم دارند یعنی فرد باید روی حرکاتی که میخواهد انجام دهد تمرکز کند و دستوراتی که از طریق عصب حرکتی به عضلات میآید بتواند سریع انجام دهد. از این طریق ایروبیک باعث افزایش هماهنگی عصبی- عضلانی می شود.
- ایجاد تناسب اندام
تناسب اندام یکی از هدفهای اصلی ورزش است و در واقع پاداش ورزش به افراد، علاوه بر موارد قبلی که ذکر شد تناسب اندام است. تناسب اندام فرق یک ورزشکار را از غیر ورزشکار مشخص می کند. تناسب اندام یعنی رسیدن به وزن مطلوب و شکل تیپ مزومورف در بدن که در این حالت فرد از بدنی عضلانی با حداقل چربی مورد نیاز برخوردار است. این امر از نظر روانی خیلی به فرد کمک میکند و عاملی است برای ادامه تمرین. بدون شک ورزش ایروبیک در ئستیابی به این فاکتور جسمانی از اهمیت خاصی برخوردار است.
“
