۳- تکثر گرایی داده

بهره گیری از منابع مختلف برای درک بهتر یک پدیده

 

۴- تکثر گرایی روش

بهره گیری از چندین روش تحقیق برای مطالعه یک پدیده

 

۵- تکثر مشاهده گر

بهره گیری از چند مشاهده گر در جمع آوری و تفسیر داده

 

۶- تکثر گرایی تئوری

بهره گیری از چندین تئوری و نگرش برای تفسیر و تبیین داده ها

 

۷- بازخور مشارکت کننده

ارائه تفسیرها و نتایج به مشارکت کنندگان توسط پژوهشگر و تعیین و اصلاح موارد بد درک شده

 

۸- دریافت نظرات همکاران

بررسی تبیینها و نتایج پژوهشگر توسط دیگر پژوهشگران و همکاران

 

۹- موارد خلاف انتظار

جستجو و بررسی موارد ناسازگار با تبیین های پژوهشگر

 

۱۰- بازتاب پذیری

خود آگاهی و خود انتقادی پژوهشگر نسبت به سوگیری های بالقوه اش و چگونگی تاثیر آنها بر فرایند و نتایج تحقیق

 

۱۱- سازگاری با الگوی تئوریک

پیش بینی یک سری از نتایج بر مبنای الگوی تعیین شده و سپس تعیین درجه انطباق نتایج واقعی با الگوی پیش بینی شده

 

 

در تحقیق حاضر برای ارتقاء روایی به موردهای دوم، سوم، هفتم، ده و یازده توجه شده است. در طول پژوهش سعی پژوهشگر بر آن بوده تا با ارائه نقل قول های مستقیم میزان دخالت خود را به حداقل رسانده و همچنین برای حصول نگاهی جامع تر به پدیده مورد بررسی از ترکیب اسناد و مصاحبه نیمه ساخت یافته مدد جوید. طی مصاحبه ها سعی بر آن بود تا موارد مطرح شده مورد موشکافی قرار گیرد تا منظور مصاحبه شونده دقیقا حاصل گردد و بدین طریق از سوء برداشت ها جلوگیری شود. ضمنا در طول مصاحبه ها، میزان سازگاری نتایج مصاحبه ها با الگوی تنوریک مستخرج از مطالعه اسناد در کانون توجه پژوهشگر قرار داشت.
۳-۵-۱ روایی ابزار مصاحبه
اعتبار در مصاحبه ناظر بر دو موضوع واقعیت و دانش است. از نظر لغوی، اعتبار به صحت یک بیانیه و در بیان دیگر به میزانی که یک روش قادر است هدف مطالعه را بسنجد اطلاق می‌گردد. در یک مطالعه کیفی، اعتبار اشاره بر میزانی دارد که مشاهده پژوهشگر توانسته است پدیده موردنظر یا متغیرهای مربوط به آن را انعکاس دهد (Kvale, 1989).
به طور کلی،‌ در روش مصاحبه، اعتبار بایستی برای هر کدام از مراحل هفت‌گانه تحقیق موردتوجه قرار گیرد تا نتایج بدست آمده موثق و قابل اتکا باشند. در ادامه به روش های تعیین اعتبار در هر کدام از مراحل هفتگانه مصاحبه اشاره کرده و روش تعیین اعتبار تحقیق کنونی در هر کدام از این مراحل را توضیح خواهیم داد.
انتخاب موضوع. اعتبار یک موضوع بر فرضیات نظری و منطق استخراج سوالات از مبانی نظری مطالعه استوار است. پژوهشگر تحقیق کنونی، جهت اطمینان از روایی مصاحبه در مرحله انتخاب موضوع، مبانی نظری و پیشینه ی تحقیقات انجام شده در زمینه فرایند برنامه ریزی راهبردی را بررسی کرده و سوال اصلی تحقیق را بر مبنای مطالعات نظری قبلی ارائه داده است.
طراحی. اعتبار دانش تولید شده تابعی از کفایت طراحی و روش‌های مورداستفاده برای موضوع و هدف مطالعه است. از نقطه نظر اخلاقی، یک طرح تحقیق معتبر مبتنی بر تولید دانش سودمند برای بشریت و با کمترین پیامدهای منفی است. برای کسب اطمینان از اعتبار در مرحله طراحی تحقیق حاضر، دقت زیادی از سوی پژوهشگر به کار رفته است و برنامه‌ریزی تحقیق کنونی براساس رهنمودهای عملی کتاب‌ها و مقالات انجام شده است.
مصاحبه. اعتبار در موقعیت مصاحبه به رعایت اعتماد در گزارش‌های مربوط به موضوع و کیفیت خود مصاحبه (دقت در مطرح نمودن سوالات و کنترل مستمر اطلاعات کسب شده به عنوان یک ابزار اعتباردهی) اطلاق می‌شود. در تحقیق حاضر، گزارش‌های استخراج‌شده از مصاحبه‌ها توسط خود پژوهشگر تهیه و تایپ شده است تا از اعتبار مرحله مصاحبه کاسته نشود. علاوه بر این، در هنگام انجام مصاحبه‌ها نیز پژوهشگر در شیوه مطرح نمودن سوالات دقت کرده است تا کیفیت و اعتبار آن مورد تردید واقع نشود.
نسخه‌برداری. آنچه سبب می‌شود، نسخه‌برداری معتبری از شکل شفاهی به فرم نوشتاری انجام پذیرد چیست؟ پاسخ به این سوال سبب می‌گرد که پژوهشگر سبک زبان شناختی معتبری برای نسخه‌برداری انتخاب نماید.
نسخه‌برداری در این تحقیق از دو مرحله تشکیل شده است. مرحله اول شامل ضبط صدا یا بعضاً نگارش داده‌های شفاهی حاصل از مصاحبه‌های همزمان یا مطرح کردن سوالات توسط مصاحبه‌گر انجام شده است. مرحله‌دوم نیز تایپ کردن و تهیه نسخه‌ الکترونیکی از مصاحبه‌هایی است که به صورت صوتی ضبط شده یا به صورت دستی یادداشت‌برداری شده‌اند. برای هرکدام از این مراحل که ذکر شد سبک اجرایی خاصی انتخاب شده است. این سبک در تمامی مصاحبه‌های انجام گرفته در این تحقیق رعایت شده است. بدین ترتیب می‌توان به کفایت روایی در مرحله نسخه‌برداری تحقیق کنونی اطمینان داشت.
تحلیل. اعتبار تحلیل بستگی به چگونگی گنجانیدن سوالات در مصاحبه و نیز منطقی دارد که پژوهشگر برای تفسیر پاسخ‌ها مورد استفاده قرار داده است. در تحقیق کنونی، سوالات به ترتیبی در مصاحبه‌ها گنجانده شده است که از نظم منطقی برخوردار باشند.
تأئید. قضاوت انعکاسی پژوهشگر درا نتخاب یک روش اعتباردهی در یک مطالعه خاص مهم است. در تحقیق کنونی تلاش شده نتیجه‌گیری‌ها از اعتماد و اعتبار علمی بالایی برخوردار باشند.
گزارش‌دهی، اعتبار در گزارش‌دهی منوط بر آن است که آیا یک گزارش خاص برآورد معتبری از یافته‌های مطالعه هست یا خیر؟ و این که نقش خوانندگان گزارش در اعتباردهی به گزارش چیست؟
گزارش‌های تحقیق کنونی در فصل‌های چهارم و پنجم تحت عناوین یافته‌های تحقیق، نتیجه‌گیری و پیشنهادات ارائه شده‌اند. در تدوین گزارش‌ها، سعی پژوهشگر بر آن بوده است تا مطالبی که به پژوهشگران و خوانندگان اثر حاضر در قالب نتایج ارائه می‌شود از صحت و سقم بالایی برخوردار باشند.
۳-۶ پایایی پژوهش
۳-۶-۱ پایایی (قابلیت اعتماد) مصاحبه
پایایی به سازگاری^[۴۲] یافته‌های تحقیق اطلاق می‌گردد. پایایی در مصاحبه، در مراحلی چون موقعیت مصاحبه، نسخه‌برداری و تحلیل مطرح می گردد. در رابطه با پایایی مصاحبه‌شونده به چگونگی هدایت سوالات اشاره می‌شود. در موقعیت مصاحبه، اگر پژوهشگر روش سنجیده‌ای برای مطرح نمودن سوالات نداشته باشد، بدون تردید تأثیر آن بر پاسخ‌دهی نمونه‌ها قطعی خواهد بود. به عنوان مثال پژوهشگری که یک سوال را با بکارگیری کلمات مختلف برای نمونه‌ها مطرح نماید، نباید انتظار پاسخ‌های یکسان و همگون داشته باشد.در پایایی نسخه‌برداری نیز باید به پایایی درون موضوع نسخه‌برداری‌های انجام شده حین تایپ متون توسط دو فرد توجه نمود. در طول طبقه‌بندی مصاحبه‌ها نیز، بایستی پایایی تحلیل تعیین گردد.
۳-۶-۲ پایایی در تحلیل محتوا
پایایی در تحلیل محتوا نیز یک مفهوم کلیدی است. محاسبه پایایی بین کدگذاری‌های انجام گرفته بدین ترتیب می‌باشد:
= پایایی

 

هرچه قدر معیار WER کمتر باشد دو جمله به هم نزدیک ترند.
نرخ خطای ترجمه^[۲۰] (TER)
گاهی ممکن است یک ترجمه مطلوب، از همان کلمات جمله مرجع استفاده کرده باشد اما این کلمات به ترتیبی متفاوت در جمله ظاهر شوند، اما معیار WER نمی تواند این حالت را به حساب آورد. این مشکل توسط معیار TER [۲۹] رفع شده است. TER همان عملیات WER را دارد به اضافه عمل شیفت. معیار TER در نظر می‌گیرد که برای تبدیل یک جمله «مرجع» به جمله «فرضیه» به چه تعداد عمل ویرایشی شامل عمل‌های: حذف، درج، جایگزینی و شیفت عبارت نیاز است. نسبت این تعداد عمل ویرایشی به کل تعداد کلمات جمله مرجع، نمره TER را می‌دهد. از اینرو هر چه نمره TER کمتر باشد دو جمله به هم نزدیک‌ترند. شکل۲-۴ یک مثال از نحوه محاسبه TER است.

HYP: THIS WEEK THE SAUDIS denied information published in the new york times
REF: SAUDI ARABIA denied THIS WEEK information published
in the AMERICAN new york times
مثالی از نحوه محاسبه نمره TER
جمله اول که با REF مشخص شده است، جمله مرجع است و جمله دوم که با HYP مشخص شده، جمله فرضیه است. در این مثال برای تبدیل جمله مرجع به فرضیه، باید عبارت «SAUDI ARABIA» با عبارت «THE SAUDIS» جایگزین شود، یعنی جایگزینی دو کلمه و دو عمل ویرایشی محسوب می‌شود. همچنین عبارت «THIS WEEK» شیفت پیدا کرده است، که یک عمل ویرایشی محسوب می‌شود. کلمه «AMERICAN» نیز در جمله مرجع آمده اما در فرضیه نیست، و یک عمل ویرایشی درج در نظر گرفته می‌شود. از اینرو چهار عمل ویرایشی لازم است و از آنجا که تعداد کلمات جمله مرجع ۱۳ کلمه است، نمره TER می‌شود ۴/۱۳ یا ۳۱%.
TERp [30] نسخه جدیدتری از TER است که همه عملیات TER را دارد به اضافه سه عملیات جدید: تطابق ریشه، تطابق معنایی و جایگزینی عبارت. PER نیز یک معیار مربوط و مشابه است که جابجایی کلمات در جمله را نیز در نظر می‌گیرد.
فصل سوم
مروری بر تحقیقات انجام شده
مروری بر تحقیقات انجام شده
مقدمه
تا کنون برای ساخت پیکره‌های موازی تلاش‌های بسیاری شده است. در اینجا کارهای انجام شده را در سه بخش اصلی ساخت پیکره موازی از روی متون هم‌ترجمه، ساخت پیکره موازی از وب و ساخت پیکره موازی از روی پیکره تطبیقی می‌آوریم. در بخشی دیگر نیز کارهای مرتبطی که رویکردی مشابه مدل ارائه شده داشته‌اند و از طبقه‌بند آنتروپی بیشینه استفاده کرده‌اند ذکر می‌شوند. بخش نهایی اشاره‌ای کوتاه به کارهای انجام شده در زبان فارسی خواهد داشت.
ساخت پیکره موازی از روی متون هم‌ترجمه
در برخی تلاش‌ها سعی بر ساخت پیکره‌های موازی از روی متونی است که همراه ترجمه هستند. این کار با همتراز کردن سندهای هم‌ترجمه در سطح جمله انجام می‌شود.
فیلیپ کوهن در سال ۲۰۰۵ [۵]، پیکره‌ای از متون موازی در یازده زبان ساخت. متون این پیکره از شرح مذاکرات مجلس اروپا گرفته شده‌اند، و به همین دلیل یوروپارل (پارلمانی اروپا) نام گرفته است. پیکره ساخته شده در این کار همچنان در حال گسترش است و اکنون ۲۱ زبان اروپایی را شامل می‌شود. پیکره یوروپارل^[۲۱] در حال حاضر پیکره‌ای شناخته شده در حوزه ترجمه ماشینی برای زبان‌های اروپایی است که در آزمایشات زیادی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
چانگ در سال ۲۰۰۴ در [۳۱]، برای ساخت یک پیکره موازی چینی – انگلیسی، متون همراه با ترجمه را از وب جمع آوری می‌کند. این متون از دامنه‌های مختلف مانند اخبار، مقالات تخصصی، نوشتجات ادبی و زیرنویس‌های فیلم‌ها و غیره گرفته شده‌اند. او نیز اذعان می‌کند که متون الکترونیکی ترجمه شده به زبان چینی–انگلیسی بسیار کم بوده، و ساخت یک پیکره موازی که از نظر دامنه توازن داشته باشد کاری دشوار است.
ایشیساکا و همکاران در سال ۲۰۰۹ [۹] برای غلبه بر مشکل کمبود پیکره موازی برای جفت زبان ژاپنی–انگلیسی، از کتابچه‌راهنماهای نرم افزارهای متن باز استفاده کردند. آنها بیان می‌کنند که کیفیت ترجمه راهنماها نسبتا بالاست، زیرا توسط کسانی ترجمه شده‌اند که عضو خود پروژه‌ها بوده‌اند بعلاوه اینکه توسط افراد دیگری از پروژه تصحیح شده‌اند. آنها ابتدا اینگونه متون را از وب جمع آوری کرده، سپس بصورت خودکار درسطح جمله همتراز کردند. روش استفاده شده برای همترازی جملات آنها، روش استفاده شده در کار یوتیاما و آیساهارا [۳۲] بود. شباهت بین دو جمله بر مبنای تعداد کلمات مشترک (تعداد کلماتی از دو جمله که ترجمه یکدیگر هستند) در نظر گرفته شد، که برای به دست آوردن این شباهت از یک فرهنگ لغت دوزبانه با بیش از ۴۵۰ هزار مدخل استفاده کردند. در نهایت پیکره‌ای موازی با نزدیک به ۵۰۰ هزار جفت جمله ساختند. آنها آزمایشاتشان را با ماشین ترجمه آماری موزز انجام دادند و نشان دادند که پیکره‌شان برای ترجمه ماشینی آماری مفید است.
در بالا چندین مثال از کارهای انجام شده توسط رویکرد ساخت پیکره موازی با بهره گرفتن از متونی که همراه با ترجمه هستند آمد. اکثر متون دوزبانه یافت شده اغلب ترجمه دقیق هم نیستند و بنابراین همترازی آنها آسان نیست. در این رویکردها دو مشکل عمده وجود دارد؛ اول اینکه دسترسی بسیار کمی به متونی که همراه با ترجمه باشند وجود دارد چرا که اینگونه متون کم بوده و در صورت وجود نیز کمتر بصورت رایگان در اختیار عموم قرار میگیرند. دومین مسئله نیز این است که اینگونه منابع اغلب مربوط به یک دامنه خاص می‌شوند و در نتیجه پیکره‌های ساخته شده از روی این منابع دامنه محدودی دارند. لازم به ذکر است که این مشکلات برای جفت زبان فارسی–انگلیسی بسیار جدی‌تر است زیرا زبان فارسی به مراتب منابع ترجمه شده کمتری نسبت به زبان‌های اروپایی، چینی و عربی دارد.
کارهای اخیر در حوزه ساخت پیکره‌های موازی، بر استخراج جملات موازی از روی متون دوزبانه تمرکز دارند؛ که یا از وب به عنوان منبع جملات شبه موازی استفاده کرده‌اند و یا منابع دیگری از پیکره‌های تطبیقی را به کار برده‌اند. با بکارگیری اینگونه منابع برای استخراج جملات موازی و ساخت پیکره‌های موازی، می‌توان بر دو مشکلی که پیشتر عنوان شدند (کمبود منابع و محدودیت دامنه) غلبه کرد. چرا که متون موجود در وب – که نامحدوند - و یا متون پیکره‌های تطبیقی که لزوما ترجمه یکدیگر نبوده و تنها از نظر محتوا شباهت دارند، به میزان زیادی در دسترسند. بعلاوه اینکه این منابع محدودیت دامنه نیز ندارند. در ادامه، این رویکردها در دو بخش (۱) استخراج جملات موازی از وب و (۲) استخراج جملات موازی از پیکره‌های تطبیقی، ذکر می‌شوند.
استخراج جملات موازی از وب
از جمله کارهایی که از وب به عنوان منبع برای ساخت پیکره‌های موازی استفاده کرده‌اند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کار نی و همکاران [۱۲] را می‌توان در این دسته آورد که در آن PTMiner برای کاویدن پیکره موازی از وب با بهره گرفتن از تطبیق الگوی URL و چند معیار دیگر مانند ساختار HTML، طول فایل و غیره به کار می‌رود.
رسنیک و اسمیت [۱۳] از سیستم فیلترینگ ساختاری STRAN خود استفاده می‌کنند. که جفت‌های موازی کاندید شده را با توجه به مجموعه‌ای از مقادیر ساختاری مختص آن جفت که از صفحه HTML آنها بدست آمده فیلتر می‌کند. آنها برای پیکره موازی انگلیسی-چینی که توسعه دادند، دقت ۹۸% و بازخوانی ۶۱% گزارش دادند.
ژانگ و همکاران [۱۴] از یک شناساگر متن موازی چند مشخصه، از طریق طبقه‌بند k نزدیک‌ترین همسایه استفاده کردند تا جفت‌های موازی چینی-انگلیسی را از اینترنت شناسایی کنند. و دقت ۹۵% و بازخوانی ۹۷% را بدست آوردند.
فانگ و همکاران (۲۰۱۰) در [۳۳]، سعی بر کاویدن مستمر جملات موازی از تریلیون‌ها وب سایت به عنوان مستندات تطبیقی دارند، که نه از نظر دامنه محدود باشد و نه از نظر ساختار یو آر ال‌ها و یا تاریخ انتشار. اما آنها خاطر‌نشان می‌کنند که کار ارائه شده همچنان در حال انجام و پیشرفت است و مقاله را برای مطلع کردن دیگر محققان از اهداف کارشان ارائه داده‌اند.
کوانگ و همکاران در سال ۲۰۱۰ [۳۴]، سعی بر استخراج متون موازی از پیکره‌های تطبیقی داشتند. آنها از ترکیب سه روش (۱) فیلتر کردن مبتنی بر طول جملات، (۲) شرط همشکل بودن دو جمله (از نظر نشانه‌گذاری‌های جمله) و (۳) شباهت مبتنی بر محتوا استفاده کردند. در مرحله اول از معیار گیل و چرچ [۲۵] برای فیلتر کردن جملات بر مبنای طولشان استفاده کردند. ابتدا نسبت طول تمامی جفت جملات موازی که در دسترسشان بود را محاسبه و سپس میانگین و واریانس این نسبت‌ها را به دست آوردند. جفت جملات کاندیدی که نسبت طولشان در محدوده این مقدار میانگین و واریانس آنها قرار نگیرد از بین جفت جملات کاندید حذف می‌شوند. در مرحله دوم ترتیب نشانه گذاری‌های به کار رفته در دو جمله (مانند علامت سوال، پرانتز، گیومه و …) با هم مقایسه می‌شوند. در این مرحله هم باید ترتیب نشانه گذاری‌های دو جمله مشابه باشد و هم طول زیربخش‌های دو جمله شرط مرحله اول را داشته باشند تا جفت جمله کاندید از این مرحله عبور کند، در غیر اینصورت حذف خواهد شد. در مرحله سوم شباهت محتوایی بین دو جمله کاندید تخمین زده می‌شود. به این شباهت یک نمره داده می‌شود و جفت مجملاتی که نمره شباهتشان از یک حد آستانه تعیین شده بیشتر باشد به عنوان جفت جمله موازی در نظر گرفته می‌شوند. برای به دست آوردن این شباهت محتوایی ابتدا یکی از دو جمله به عنوان جمله مبدأ به زبان مقابل ترجمه شده، سپس نمره شباهت دو جمله بر مبنای میزان عبارات مشترک و طول دو جمله به دست می‌آید. آزمایشات آنها بر روی جفت زبان انگلیسی–ویتنامی و متون گرفته شده از ویکی پدیا است. آنها ارزیابی‌هایشان را در یک مرحله بر مبنای افزایش میزان حد آستانه برای نمره شباهت محتوایی قرار دادند و در مرحله‌ای دیگر میزان تأثیر پیکره موازی استخراج شده در بهبود ترجمه ماشینی آماری را با بهره گرفتن از معیار بلو ارزیابی کردند، و در این مرحله از ماشین ترجمه آماری موزز استفاده کردند.
استخراج جملات موازی از پیکره‌های تطبیقی
استخراج جفت جملات موازی از وب مشکلاتی را نیز دارد که از آن جمله می‌توان به وجود متونی که بصورت خودکار ترجمه شده‌اند و در وبسایت‌ها قرار می‌گیرند اشاره کرد[۳۵] بعلاوه اینکه این داده‌های خام دقت پایینی دارند. کارهایی با هدف استخراج جملات موازی از پیکره‌های تطبیقی انجام شده‌اند، که کمتر با چنین مشکلاتی مواجهند. در ادامه برخی از این پژوهش‌ها آورده می‌شود:
ماسوآیچی و همکاران در [۳۶]، برای استخراج جفت متن‌های موازی از پیکره شبه تطبیقی که تولید کرده بودند، روشی ارائه کردند. آنها بر روی یک روش CLIR موجود که بر مبنای رویکرد نگاشت اطلاعاتی است، یک رویکرد خود راه‌انداز اعمال کردند.
ژائو و واگل [۳۷] برای پیدا کردن جملات موازی از پیکره تطبیقی خبری Xinhua از یک روش ابداعی استفاده کردند. آنها روش‌های بر مبنای لغت و جمله را با درنظر گرفتن معیار احتمال بیشینه، ترکیب کردند. و در همترازی کلمات، بر مبنای جملات موازی یافت شده شان، بهبود داشتند.
یوتیاما و آیساهارا [۳۲] برای استخراج جمله‌ها از یک پیکره تطبیقی خبری انگلیسی-ژاپنی، از تکنیک‌های CLIR و برنامه نویسی پویا استفاده کردند. آنها جفت مقاله‌های مشابه را شناسایی کرده، و سپس با این جفت‌ها مشابه متون موازی برخورد کرده، و جملاتشان را بر اساس یک نمره شباهت همتراز کرده و با بهره گرفتن از برنامه نویسی پویا همترازی با کمترین هزینه در سراسر جفت مقاله را می‌یابند.
یانگ و لی [۳۸] یک رویکرد بر مبنای برنامه نویسی پویا پیش گرفتند، تا بتوانند جملات موازی پنهان در جفت عناوین یک پیکره تطبیقی انگلیسی-چینی را شناسایی کنند. سپس برای تعیین ضریب اطمینان، طولانی‌ترین توالی مشترک، عملیات ویرایشی و توابع امتیاز دهی تطابق محور به کار می‌روند.
فانگ و چیونگ [۳۹] بر روی “پیکره بسیار غیر موازی” کار کردند، و بوسیله معیار شباهت کسینوسی مستندات چینی و انگلیسی را تطابق دادند. آنها همه جفت جمله‌های ممکن را تولید کرده و سپس بهترینشان را بر اساس یک آستانه روی معیار شباهت کسینوسی، انتخاب کردند. با یادگیری یک لغت نامه از روی جملات استخراج شده و تکرار با جفت جمله‌های بیشتر بوسیله یک خودراه‌انداز، کارآیی را بهبود بخشیدند.
Wu و فانگ [۴۰] از گرامر انتقال معکوس همراه با تکنیک‌های CLIR استفاده کردند، تا جملات موازی را از پیکره “شبه تطبیقی بسیار غیر موازی” بیابند.
در کاری که در سال ۲۰۰۵ توسط مونتینو و مارکو صورت گرفت [۴۱]، از یک واژه‌نامه دوزبانه برای ترجمه برخی از کلمات جمله مبدا استفاده شد. سپس این ترجمه‌ها برای ساخت کوئری از پایگاه داده به کار می‌روند، تا با بهره گرفتن از روش‌های بازیابی اطلاعات (IR) ترجمه‌های قابل تطبیق یافته شوند. جملات نامزد بر اساس میزان اشتراک کلمه تعیین شده و تصمیم گیری برای اینکه یک جفت جمله موازی هستند یا نه، توسط طبقه‌بند حداکثر آنتروپی که با جملات موازی آموزش داده شده صورت می‌گیرد. برای بدست آوردن نتایج بهتر، با بهره گرفتن از رویکرد خودراه‌اندازی، اندازه لغت نامه دوزبانه مکررا در حال افزایش است.
کار Eisele و Xu [42] را می‌توان نام برد، که در چارچوب پروژه ACCURAT کار می‌کنند. هدف آن، تحلیل و ارزیابی روش‌های نوین در استخراج پیکره‌های تطبیقی، و همچنین ارزیابی برخی روش‌های ارائه شده پیشین می‌باشد. مقصود فراهم کردن نسخه‌های دوباره پیاده سازی شده از روش‌های پایه‌ای مختلف برای محققان است. تمرکز تحقیقات این پروژه بر روی هجده جفت زبان اروپایی کم منبع است.
عبد الرئوف و اسچونک در سال ۲۰۱۱ [۲۴]، از پیکره LDC Gigaword به عنوان پیکره تطبیقی استفاده کردند. این پیکره شامل متن‌هایی از آژانس‌های خبری چند زبانه است. آنها جمله زبان مبدا را توسط یک ماشین ترجمه آماری، ترجمه کرده و سپس آن را به عنوان کوئری به موتور بازیابی اطلاعات (IR) می‌دهند. در فرایند IR نیز ۵ جمله با نمره بالاتر، از مستندات زبان مقصد (که در بازه زمانی a±۵ روز هستند) برگردانده می‌شوند. سپس جمله‌های جفت شده از یک سری فیلتر‌ها عبور داده می‌شوند تا میزان مشابهت بین ترجمه ماشین آماری و جمله‌های بازیابی شده‌اندازه گیری شود. در نهایت جفت جمله‌ها بر مبنای نمره مشابهت به عنوان موازی یا غیر موازی طبقه‌بندی می‌شوند. گیل و چرچ [۲۵] برنامه همترازیشان را بر مبنای این حقیقت قرار دادند که جملات طولانی تر/کوچک‌تر در یک زبان به جملات طولانی تر/کوتاه‌تر در زبان دیگر ترجمه می‌شوند. اما مشاهدات عبد الرئوف و اسچونک [۲۴] نشان داد که این فیلتر در هنگامی که اختلاف طول دو جمله خیلی زیاد است درست عمل نمی کند. آنها از سه فیلتر WER (فاصله لون اشتاین )، TER [29] و TERp [30] استفاده کردند. WER تعداد عملیات مورد نیاز برای تبدیل یک جمله به جمله دیگر را اندازه می‌گیرد که این عملیات عبارتند از درج، حذف، جایگزینی. TER همان عملیات WER را دارد به اضافه عمل شیفت و TERp نیز همه عملیات TER را دارد به اضافه سه عملیات جدید: تطابق ریشه، تطابق معنایی و جایگزینی عبارت.
تشخیص جملات موازی با بهره گرفتن از طبقه‌بند آنتروپی بیشینه
از میان کارهایی که در آنها از طبقه‌بند آنتروپی بیشینه برای رسیدن به این هدف استفاده شده است می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
مانتیانو و همکاران در [۴۳] تلاش می‌کنند تا جملات موازی را از پیکره‌های تطبیقی خبری استخراج کنند. طبقه‌بند آنتروپی بیشینه قسمت اصلی کار آنهاست. آنها ابتدا تمام جملات هر دو مقاله خبری مشابه را با یکدیگر جفت کردند و سپس این جفت جملات را از فیلتر طول کلمه و فیلتر کلمات مشترک عبور دادند. به این معنی که نسبت طول هر جفت جمله باید کمتر از ۲ باشد و حداقل نیمی از کلمات جمله مبدأ ترجمه‌ای در جمله مقصد داشته باشند. آنها از ویژگی‌های عمومی جمله‌ها و همچنین ویژگی‌های مبتنی بر همترازی در سطح کلمه بین دو جمله برای تشخیص موازی بودن یا غیر موازی بودن دو جمله استفاده کردند. آنها برای آموزش طبقه‌بند آنتروپی بیشینه از دو پیکره موازی ۵۰۰۰ جمله‌ای که یکی از داده‌های «در دامنه» و دیگری «خارج از دامنه» است استفاده کردند. داده‌های آزمایشی آنها نیز شامل ۷۰۰۰ جمله خارج از دامنه است.
نتایج ارزیابی‌های آنها از طبقه‌بند آنتروپی بیشینه نشان داد که طبقه‌بندی که با داده‌های در دامنه آموزش داده شده، دقت بالایی به دست می‌آورد و این به خاطر کیفیت بالای داده‌های در دامنه است. از طرف دیگر میزان بازخوانی برای طبقه‌بندی که با داده‌های مشابه داده‌های آزمایشی یعنی داده‌های خارج از دامنه آموزش داده شده، بسیار بالا است. آنها از ارزیابی‌ها دریافتند که ۹۹% کارآیی طبقه‌بند آنتروپی بیشینه از ویژگی‌های عمومی به همراه ویژگی‌های مربوط به درصد کلماتی که در همترازی در سطح کلمه اتصالی نداشته‌اند، به دست می‌آید. اما آنها اظهار داشتند برای داده‌های واقعی مانند جملات ورودی طبقه‌بند آنها که از پیکره‌های تطبیقی به دست می‌آید تفاوت بین جملات موازی و غیر موازی خیلی واضح نیست، بنابراین باید از دیگر ویژگی‌های مربوط به همترازی در سطح کلمه یک جفت جمله نیز استفاده کرد.
منصوری و فیلی نیز در [۸] تلاشی برای ساخت یک پیکره موازی داشته‌اند. آنها برای ساخت پیکره موازی از کتاب‌های دوزبانه انگلیسی-فارسی استفاده کردند. این کتاب‌ها در مرحله اول از فرمت پی دی اف به فرمت متن با یونیکد UTF-8 در می‌آیند، سپس بر اساس فصل از هم جدا می‌شوند. در مرحله بعد فاصله بین کلمات تعیین و تصحیح می‌شوند و در نهایت مرحله شکستن متن به جملات، که جهت تعیین مرز بین جملات از ابزار OpenNLP استفاده می‌کنند. روشی که آنها برای همترازی در سطح جمله به کار گرفتند، ترکیبی از روش‌های برپایه طول و روش‌های مبتنی بر کلمات مرتبط است. آنها اظهار داشتند که جملات همتراز شده در این سطح شامل برخی خطاها بوده و نویزی هستند. سپس برای فیلتر کردن این جملات نویزی از طبقه‌بند آنتروپی بیشینه استفاده کردند. آنها ویژگی‌های عمومی یک جفت جمله را در نظر گرفتند و همچنین احتمال ترجمه با میانگین هندسی به دست آمده از آی بی ام مدل ۱ را به عنوان ویژگی به کارگرفتند. آنها علاوه بر نسبت تعداد کلمات همتراز نشده هر کدام از جمله‌های مبدأ و مقصد به طول جمله، از نسبت تعداد کلمات همتراز نشده هر کدام از جمله‌های مبدأ و مقصد به ضرب طول جمله مبدأ در طول جمله مقصد نیز استفاده کردند. آنها در ارزیابی طبقه‌بند آنتروپی بیشینه از چهار مجموعه داده آزمایشی شامل ۴۰۰ جمله استفاده کردند و به دقت و بازخوانی بالایی دست یافتند.
کافمن در [۴۴] برای تشخیص جملات موازی و جملات غیر موازی، یک طبقه‌بند آنتروپی بیشینه پیاده سازی شده با جاوا به نام «JMaxAlign» ارائه می‌دهد. او از مجموعه ویژگی‌هایی که در [۴۳] آمده است استفاده می‌کند و ادعا می‌کند فیلترهایی که آنها برای ورودی طبقه‌بند آنتروپی بیشینه به کار می‌برند در حقیقت باعث می‌شود طبقه‌بند نمونه‌های خوبی را برای آموزش از دست بدهد. او میزان شباهت زبان‌های به کار رفته را بررسی کرد و نشان داد که در جفت زبان‌هایی که از نظر زبانی به هم نزدیکترند معیار F بالاتری به دست می‌آید. او همچنین نشان داد که دامنه داده‌های آموزشی و آزمایشی تأثیر زیادی بر کیفیت طبقه‌بند آنتروپی بیشینه دارد، و هنگامی که دامنه داده‌های آموزشی و آزمایشی مشابه باشند معیار F بسیار بیشتر می‌شود.
چو و همکاران در مقاله‌ای که در سال ۲۰۱۳ ارائه دادند [۴۵]، جفت جملات موازی چینی–ژاپنی را از پیکره شبه تطبیقی استخراج می‌کنند. آنها کار مانتیانو و همکاران را توسعه می‌دهند با این تفاوت که پیکره مورد استفاده برای استخراج جملات شبه تطبیقی است. قسمت اصلی کار آنها طبقه‌بند آنتروپی بیشینه است. آنها ادعا می‌کنند که فرایند یادگیری و آزمایش طبقه‌بند که در کار پیشین استفاده شده، واقعی نیست زیرا از ضرب کارتزین برای جفت کردن جملات استفاده می‌کنند. آنها علاوه بر آن چند ویژگی که مختص کاراکترهای مشترک بین زبان چینی و ژاپنی هستند را به طبقه‌بند اضافه کردند.
فرایند استخراج جملات موازی به کار رفته در چهار مرحله انجام می‌شود: ۱) جملات پیکره چینی با ماشین ترجمه، به ژاپنی ترجمه می‌شوند. ۲) جملات ترجمه شده به عنوان کوئری در فرایند بازیابی اطلاعات از پیکره ژاپنی مورد استفاده قرار می‌گیرند. ۳) به ازای هر جمله ترجمه شده، بالاترین N سند بازگردادنده شده توسط چارچوب بازیابی اطلاعات را در نظر می‌گیرند. ۴) جمله ترجمه شده مورد نظر را با تمام جملات موجود در N سند بازیابی شده جفت می‌کنند. ۵) از فیلترهای طول کلمات و کلمات مشترک برای فیلتر کردن جفت جمله‌ها و تولید جفت جملات کاندید استفاده می‌کنند. ۶) برای تشخیص جفت جملات موازی از بین جفت جملات کاندید، از طبقه‌بند آنتروپی بیشینه که با مقدار کمی جمله موازی آموزش داده شده، استفاده می‌کنند.

در پی نامه‌ی او، دکترجوزف زیاده به قاهره رفت. او «می»‌را در بدترین حالت بیماری و رنجور، مهجور، بسیار آشفته و مضطرب یافت. جوزف بعد از اینکه وکالت نامه‌ای برای اداره املاکش گرفته او را به لبنان برد. هدف می‌ از رفتن به لبنان و یاری طلبیدن از جوزف کاستن از‌اند وه و بهبود اوضاع جسمی و روحی خود بود. نه تنها در آنجا به این مهم دست نیافت بلکه آنها با دسیسه او را به بیمارستان روانی العصفوریه لبنان، فرستادند. او که از این توطئه بسیار رنجور بود ۱۰ ماه را دربیمارستان عصفوریه سرکرد. در این دوران تنها با آمپول و سرم زنده بود سپس متوجه شد که درمیان مردم شایعه کرده‌اند که دیوانه شده برای تکذیب این شایعه واثبات سلامت خویش ازخوردن وآشامیدن امتناع کرد.‌(الکزبری ؛ ۱۹۸۷/۲‌: ۱۸۲)

۳-۲-۸٫ بازگشت به زندگی

دراوائل سال ۱۹۳۷ نشانه‌های قابل توجه‌ای از بهبودی در او دیده شد. به دکتر معالج خود قول دادکه از اعتصاب غذا دست بکشد. آنها هم او را به بیمارستان نیکُلا ریبرز منتقل کردند. می‌‌اند ک‌اند ک به حالت طبیعی بازگشت و همزمان با سیر بهبودی اش تنفر و ناراحتی اش از کسانی که به شایعه دیوانه بودن او دامن زده بودند بیشتر و بیشتر می‌شد. استاد مارون غانم تلاش گسترده ادبی -مطبوعاتی در حمایت از او و مقابله با شایعه جنونش و دامن زنندگان به این شایعه انجام داد. همین تلاش مارون غانم و دوستانی چون امین ریحانی، خلیل بک خوری، خانواده آل الجزائری والایوبی باعث شد که دادگاه لبنان حکم محجور بودنش را لغو کند.(الکزبری؛۱۹۸۷/۲۷۲:۲)
در۲۲/۳/۱۹۳۸ با پذیرش دعوت گروه العروه الوثقی سخنرانی بسیار قوی وغرایی با عنوان رساله الادیب الی المجتمع العربی ایراد کرد که این حضور او بعد از بیماری جنون و حجرش برهان قاطع و دلیلی محکم بر سلامت جسمی وعقلی و عمق فرهنگ ودانش وی بود.‌(همان)
«می»‌ تابستان ۱۹۳۸ را در فریکه روستای امین ریحانی وسپس چند هفته‌ای را مهمان استاد خلیل خوری در بیروت بود. سپس با همراهی دوتن از بانوان خانواده جزائری به مصر رفت. پس از طی مراحل قانونی توانست با صبر، بردباری و پشتکار بی پایان، حق اداره اموال و املاک خود را در مصر به دست آورد، سپس فعالیت‌های ادبی -مطبوعاتی خود را از سرگیرد. او پس از این در دانشگاه آمریکایی قاهره چندین سخنرانی انجام داد و چندین مقاله نیز در مطبوعات مصر به چاپ رساند. در مقاله‌ای که استاد سعیدفرحه در المکشوف والحوادث به چاپ رساند به روزنامه نگاران و مطبوعاتی‌ها تاخت و سرزنشگرانه خشم خود را به آنها اعلام کرد: «انَّهُم نَشَروا خبرَ جُنونی وأشاعُوهُ فِی الشَرقِ والغربِ دُون أن یَتَحُروا الحقیقه»(الکزبری ؛ ج ۲، ۱۹۸۷‌: ۲۷۲)
«آنها _خبرنگاران_ خبر جنونم را در شرق و غرب منتشر کردند بدون اینکه حقیقت را بدرستی جستجو و بررسی کنند. » همچنین شدیداً جامعه ادبی لبنان، جمعیت زنان آن و خود لبنان را مورد سرزنش و عتاب قرار داد: «اینَ لبنان الذی طَوّیتُ ضُُلُوعی عَلی حُبّه، لبنانُ الذی تَغَََََنَیتُ فی الجَرائدِ والکُتبِ بِجِباله و جَمالِهِ؟ نَعَم لَقَد کُنتُ فی العُصفُوِریه اَلعنُ وَطَنِی !»‌(الکزبری ؛ ج ۲، ۱۹۸۷‌:۲۷۲)
«کجاست لبنانی که عشقش در ذره ذره وجودم سرشته کردم، لبنانی که در مجله‌ها و کتاب‌ها برای کوهها و زیبایی‌هایش نغمه سرایی کردم. بله من در بیمارستان عصفوریه وطنم را نفرین می‌کردم.»

۳-۲-۹٫ سرانجام مَی‌

سر انجام می‌از پس سپری کردن بیماریش زمانیکه در ۱۹۳۹ به مصر بازگشت موهایش سفید شده بود و چندان به ظاهر خود اهمیت نمی‌داد، در حالیکه قبلا ً به شیک پوشی معروف بود. احساس می‌کرد که دیگران در زمان ناراحتی اش به او کم محبتی کرده و بعد از بازگشتش به مصر به او اهمیت ندادند. پس هرچه بیشتر منزوی و گوشه گیر شد.‌( الشیخ ؛ ۱۹۹۴‌: ۵۵)
با مرگ چند تن از دوستان چون امین ریحانی، فلیکس فارس خیال‌های ویرانگر دوباره او را خانه نشین و در منزلش بستری کردند. او بر مرگ دوستانش بسیار گریست. از زندگی و هرآنچه در آن هست بیزار شد. اوضاع جسمی و روحی اش رو به وخامت نهاد. تا اینکه در ۱۹ اکتبر ۱۹۴۱ در بیمارستان المعادی قاهره پس از عمری تلاش، مبارزه، درد، رنج و تنهایی، روحش به سوی ملکوت پرواز کرد و در کنار جبران عزیزش آرام گرفت.‌(السکاکینی ؛ ۱۹۷۱‌: ۲۰۶)
زمانیکه «می» از دنیا رفت اخبار جنگ در جبهه‌های مختلف آن بیشتر مطالب روزنامه‌ها و مجلات را به خود اختصاص داده و تمام فکر و ذکر مردم معطوف به اخبار جنگ بود. خبر مرگ می‌ تا دو ماه به گوش مردم نرسید. بعد از دو ماه مجلس یادبودی برای او برگزار شد. ادیبان، صاحبنظران و بزرگانی که او و ادبیاتش را می‌شناختند در آن مجلس درباره ادبیات، شخصیت، برتری، توانایی و اثر غیر قابل تردید می‌ بر جامعه ادبی و اجتماعی مصر و لبنان سخن گفتند. پس از آن نویسندگان و منتقدین به نوشتن سرگذشت او پرداختند، گروهی نامه‌های او را گرد آوردند و گروهی به نقد، بررسی و ارزیابی آثار، کتاب‌ها و دست نوشته‌ها و مقالات او پرداخته و کتاب‌های گوناگونی مربوط به زندگی نامه، آثار و. . . او نگاشتند از جمله:
۱- حیاه می‌ نوشته محمد عبدالغنی حسن، قاهره ۱۹۴۲
۲- می‌و جبران نوشته جمیل جبر، بیروت ۱۹۵۰
۳- می‌فی حیاتها المضطربه،‌( می‌در زندگی آشفته وپریشانش )جمیل جبر، بیروت ۱۹۵۳
۴- مَی- سلسله المناهل، بیروت ۱۹۵۴
۵- می‌زیاده و رائدات الأدب العربی الحدیت،‌(مَی و زنان برتر ادبیات نوین عربی ) دکتر منصور فهمی، قاهره ۱۹۵۴
۶- ذکری فقیده الادب النابغه مَی،‌(یادمان نابغه ادبیات؛ مَی) هدی الشعراوی، قاهره، ۱۹۴۲
۷- می‌زیاده ادیبه الشوق و الحنین‌(مَی زیاده ادیب شور ومهربانی)- غرید الشیخ، ۱۹۹۴ دارالکتب العلمیه
۹- می‌زیاده، عبداللطیف شراره، ۱۹۶۵- دارالصادر بیروت و چندین کتاب دیگر و صدها مقاله و سخنرانی در مجلات و روزنامه‌های مختلف مصر، لبنان برای بررسی و تقدیر از زحمات و رنج‌های می‌ در راه بیداری و نهضت انسان شرقی کشیده بود نوشته شد.

۳-۲-۱۰٫ . فعالیت‌های بارز ادبی- اجتماعی می‌زیاده

«می» توان فعالیت‌های ادبی_اجتماعی او را در چند حوزه جداگانه بررسی کرد که عبارتند از:

۳-۲-۱۰-۱٫ . مبارزات برای نهضت و بیداری زنان

در حقیقت جریان نهضت آزادی زنان به دنبال بیداری مردم لبنان و مصر و برخورد آنها با فرهنگ غرب روی داد و آغاز گردید. از جمله پرچم داران این حرکات را می‌توان قاسم امین صاحب تحریرالمرأه، و المرأه الجدیده و رفاعه الطهطاوی و همچنین نظله فاضل و باحثه البادیه نام برد.
می‌،نیز تحت تأثیر شور و اشتیاق خبرهای نهضت در مصر و کشورهای عربی نیرو و توانایی خود را صرف خدمت به قضیه‌ی زنان و نهضت و بیداری آنان نموده. به طوریکه در برخی از مجلات مقالات نقدی و آزادی خواهانه برای آزادی زنان نوشت. و مبارزات و مجادلات فرهنگی اجتماعی برای برآورده شدن این اصل مهم در زندگی و جامعه مصر و جهان عرب پرداخت. او در سخنرانی خود به نام المرأه و التمدن که در انجمن شرقی در سال ۱۹۱۴ ایراد کرد عقیده دارد که‌: «تمدن و مدنیت اساس و پایه‌هایش ضعیف و ناقص است و این ضعف مربوط به جهل و نادانی و عقب ماندگی نیمی از جمعیت جامعه یعنی جهل زنان است ».‌(زیاده ؛۲:۱۹۸۲/۲۷)
. از جمله مهمترین مطالبی که در این باره نوشت می‌توان به رساله تربیتی آموزشی که خطاب به دختران نوجوان مصر در کتاب‌های مدرسه‌ای شان، به نام محفوظات البنات اشاره کرد. او بعدها این نامه را در کتاب بین الجزر والمد به چاپ رساند. در این نامه دختران جوان مصر را اینگونه نصیحت می‌کند‌:«الحیاه امامَک، ایَّتُها المِصریه الصغیرهِ و لکِ ان تَکُونی فیها مَلکه أوعَبده‌:. فان عشتِ عبدهً باخلاقک کنتِ حِملاً ثَقیلاً علی ذویک، اِذا عشتِ ملکه کنتِ محبوبه مبارکهً فأَیُّهُما تختارین؟ ».‌( زیاده؛۱:۱۹۸۲/۴۶۲).
«زندگی در برابر توست‌ای دخترک مصری! با انتخاب خود می‌توانی پادشاه یا برده باشی‌:اگر تو برده اخلاق بدت باشی، باری گران بر دوش خانواده ات هستی، ولی اگر تو با اخلاق و منش نیک خویش پادشاه وعزیز باشی، تو نزد آنان دوست داشتنی و خجسته خواهی شد. پس کدام راه را بر می‌گزینی. .»
کتاب کلمات و اشارات می‌و سخنرانی‌های موجود در آن نقطه‌ی عطفی در ادبیات نوین عربی بخصوص ادبیات زنان محسوب می‌شود. او از اولین کسانی است که اعلام می کند تنها زنان، زنان را درک می‌کنند و در این باره نظرات حکیمانه‌ای و هوشیارانه‌ای دارد از جمله در نامه‌ای که به باحثه البادیه می‌نویسد‌:« روزها می‌گذرد و ما در گمراهی آشکار به سر می‌بریم، مرد نمی‌تواند به نور روح و وجدان زنانه برسد زیرا او با اندیشه و خودخواهی و سنگدلی خویش می‌نویسد ولی تنها زن می‌تواند مسائل زنان را حل کند »‌( همان‌: ۱۴۷)

۳-۲-۱۰-۲٫ همایش ادبی می‌زیاده

صالون در معجم مجدی وهبه بر همایش ادبی اطلاق می‌شود؛ یعنی گردهمایی ادیبان، شاعران یا سیاسیون در مکانی مناسب و وسیع به صورت دوره ای- هفتگی، ماهانه یا سالیانه – برگزار می‌شود.(مجدی وهبه؛ ۱۹۷۴‌: قسم ص)
در دورانهای گذشته عربی در قصر پادشاهان و خلفا جایگاهایی جهت بحث، مناظره یا خواندن شعر شاعران وجود داشت چون: مجلس سیف الدوله حمدانی و جایگاه متنبی و شاعران دیگر در محضر سیف الدوله همچنین در دوران اموی و عباسی اینگونه مجالس نیز وجود داشته مثل مجلس عبدالملک بن مروان، مجلس مأمون، و مجلس شریف مرتضی( اصفهانی ؛ بی تا/ ۳۰‌: ۳۸۲۷- ۳۷۸۹)
از اولین مجالس و همایش‌های ادبی در ادب عربی که بانوان برپا می‌کردند می‌توان به همایش حضرت سکینه‌(س)دختر گرامی امام حسین‌( ع ) که در مدینه و در منزل خود برپا کرد اشاره کرد. حضر ت سکینه‌(س ) بانویی خردمند، عفیف، دانا، زیبا و دارای توانایی نقدی_ ادبی گسترده‌ای بود. شُعرا و راویان شعر به او مراجعه می‌کردند و او بر درستی یا نادرستی سخنان و اشعارشان داوری و حکم می‌کرد. در مجلس حضرت سکینه پرده‌ای میان او و مراجعان بود که ایشان آنها را می‌دید و صدایشان را می‌شنید ولی آنها او را نمی‌دیدند. ازجمله کسانی که به مجلس ایشان رفت و آمد داشت می‌توان به نصیب، جَمیل بُثَینه و الأحوص اشاره کرد( کحاله ؛ بی تا/۲‌: ۲۰۴).
همایش مَی ‌اولین و آخرین انجمن در تاریخ ادبیات نوین عرب نبود. قبل از انجمن می‌ انجمن‌های زنانه عربی زیادی در سرزمین‌های عربی وجود داشت که شرح و توضیح آنها در این مجال نمی‌گنجد. ماری عجمی در عصر می‌در منزل خود در دمشق مجلس ادبی داشت. پس از او مریانا مراش در حلب نیز یک حلقه و همایش ادبی در منزل خود برپا می‌کرد. انجمن‌های ادبی مؤثر بر حیات ادبی و اجتماعی عصر معاصر محصور در این دو نبودند، بلکه انجمن‌های دیگری چون همایش امیرزاده مصری نظله فاضل بود که قبل از همایش او و برای مبارزان آزادی خواه ایجاد شده و بزرگان مصر، مستشرقین و پژوهشگران در آن حضور می‌یافتند. آنها در این انجمن به تبادل آراء و اندیشه‌های خود درباره جامعه، مسائل مختلف سیاست وآزادی می‌پرداختند. از جمله بزرگان صاحب نظر در اصلاحات اجتماعی و دگرگونی سیاسی در این انجمن، می‌توان به سعد زغلول، قاسم امین، احمد لطفی السید و علی یوسف اشاره کرد. رنگ و صبغه ملی و میهن پرستی جو غالب سالن نظله بود.‌(السکاکینی ؛ ۱۹۷۱‌: ۱۱۶ )
در تاریخ ادبیات عرب همانگونه که گفته شد همایش‌های ادبی که زنان بزرگ و صاحب نظر بر پا می‌کردند، وجود داشت و لکن همایش می‌ از همه این همایش‌ها هم با اهمیت تر و هم پایدارتر بود. او به پیشنهاد اسماعیل صبری در سال ۱۹۱۲ به فکر تأسیس همایش ادبی هفتگی افتاد. سپس در سال ۱۹۱۳ در مجلس بزرگداشت شاعر پرآوازه عرب، خلیل مطران، می‌ به پیشنهاد سلیم سرکیس پیام جبران خلیل جبران را که برای آن مراسم فرستاده بود، با صدای گرم، مخملین و پرطنین خود قرائت کرد.‌(الکزبری؛ ۱۹۸۷/۱‌: ۳۵۹)
او درباره آن شب و مراسم آن اینگونه می‌گوید: « زمان سخنرانی فرا رسید، لرزش عجیبی را که در بندبند استخوانهایم و ترس که بر جانم نفوذ می‌کرد، احساس کردم. قبل از من نوازندگان قطعه‌ای موسیقی نواختند که جان و رحم آرام گرفت پس برخاستم و پیام شاعر بعلبکی جبران خلیل جبران را خواندم.‌(الکزبری؛ ۱۹۸۷/۱‌: ۲۴۱ )
او در این مجلس پس از خواندن پیام جبران، تصمیم خود به برگزاری همایش ادبی در منزلش را اعلام کرد و بزرگان و شرکت کنندگان در آن مجلس را به حضور در آن دعوت نمود.‌(همان‌: ۲۸۸)
این همایش کاملا ادبی بود و مسائل دیگر در آن نمودی نداشت. او در همایش و سخنانش از جریانات حزبی و سیاسی دوری می‌کرد. چنانچه افراد سیاسی در آن حضور می‌یافتند هدف و وسیله آنها ذوق ادبی وتجربه شخصی بود. جلسات انجمن هر هفته سه شنبه‌ها عصر در منزل پدری اش برگزار می‌شد. همایش ندوه الثلاثاء از سال ۱۹۱۳ تا سال ۱۹۳۶ برگزار بود.‌(الشیخ غرید؛۱۹۹۴‌: ۲۷ )
چیدمان سالن می‌روحی شرقی داشت و این روح شرقی را می‌توان در وسایل پذیرایی، تابلوهایی که دیوار سالن را می‌آراست و حتی فنجان‌های قهوه و مواد غذایی که با آن از میهمانان پذیرایی می‌شد، دید. در عین حال کتابخانه شخصی اش کتابخانه‌ای نفیس و پربار از کتابها و دیوان شعر قدیم و جدید عربی بود. علاوه بر آن گنجینه گرانبهایی از بهترین کتابهای فرانسوی، انگلیسی، ایتالیایی و آلمانی را در خود جای داده بود. در ورودی سالن اتاق موسیقی قرار داشت که برای نواختن پیانو یا عود گاه تنها و گاه با برخی از دوستان نزدیکش به آن پناه می‌برد. مهمترین وسایل موجود در آن یک دستگاه پیانو، عود و گرامافون و چندین صفحه گرامافون و چندین کتاب نت موسیقی غربی و شرقی بود. شرکت کنندگان در همایش از رجال علم و اندیشه و بزرگان سرشناس ادبیات بودند. آنان تحت تأثیر می‌نویسنده، خطیب، و وارسته قرار گرفته وجلسات همایش را پیگیری و در آن شرکت می کردند.‌(الکزبری ؛۱۹۸۷/۱‌: ۲۸۹ )
از اولین شرکت کنندگان این همایش سلیم سرکیس، اسماعیل صبری، دکتر شبلی شمیل، وخلیل مطران بودند که‌اند ک‌اند ک استاد احمد لطفی السید، ولی الدین یکن، عباس محمود عقاد، ادریس راغب، طه حسین، زکی مبارک، سلیم البستانی، سلامه موسی، توفیق حبیب، امین واصف، یعقوب صروف، امیل زیدان، حسن نائل المرصفی، مصطفی صادق الرافعی، داود برکات، احمد زکی باشا، عبدالعزیز فهمی، اسعد خلیل داغر، منصور فهمی، فتحی رضوان، فؤاد صروف و شاعرانی چون احمد شوقی، حافظ ابراهیم و خیرالدین زرکلی صاحب الأعلام و غیره به آن پیوستند. از جمله زنانی که در این همایش شرکت می‌کردند می‌توان به هُدی شعراوی، ایمی خیره، حرم شکور پاشا اشاره کرد‌( همان‌:۲۹۰)
سخنان زیبا و روان می‌ در منتهای لطافت و مهربانی، هوش و عاطفه سرشار از جمله عواملی بود، که رهبران و بزرگان ادبی هم عصر او را هر هفته عصر سه شنبه‌ها به همایش او می‌کشاند. اسماعیل صبری از این جو اینگونه سخن می‌گوید:

 

روحی علی بعض دورالحی‌هائمهٌ إن لَم اُمتعُ بِمَی ناظِری غَداً

کَظامِیء الطیرِ تواقاً الی الماءِ أنکَــرتُ صُبحک یا یَومَ الثُلاثاءِ‌(الشیخ ؛ ۱۹۹۴‌: ۲۸)

عناصر انسانی خدمات
عوامل ملموس خدمات
روشمند بودن خدمات
رعایت عدالت به هنگام ارائه خدمات بانک
طرز برخورد پرسنل با مشتری
مدیریت ریاست شعب
دادن آگاهی به مشتری در زمینه زمانبندی و نحوه ارائه خدمات بانک
ارائه انواع تسهیلات بانکی مناسب
ارائه انواع خدمات مناسب به مشتری
ارئه انواع خدمات ارزی به مشتری
نرخ بهره و سود تسهیلات بانکی
نرخ بهره و سود خدمات ارزی
نرخ کارمزد عملیات بانکی
انواع خدمات بانکی الکترونیکی و غیر حضوری
دسترسی آسان به خدمات بانک
نمای خارج ساختمان و فضای داخل بانک
ظاهر پرسنل بانک
ایجاد فضای مناسب و راحت برای مشتری در بانک

VOC
نمودار ۴-۱- نمودار درختی VOC
۴-۵ یافتن چگونه­های (HOWs) خانه کیفیت، ویژگی­های خدمات (SE)
در مرحله بعدی برای پر کردن خانه کیفیت، خواسته­ های مشتریان را به ویژگی­های خدمات ترجمه کردیم. با توجه به توضیحی که در جدول (۴-۱) در مورد خصیصه­ها عنوان شد، ویژگی خدمات، ویژگی­هایی هستند که با آنها بتوان حداقل یکی از خواسته­ های مشتری را برآورده کرد و چگونگی برآورده کردن خواسته مورد نظر را بیان نمود. به منظور یافتن ویژگی­های خدمات پرسشنامه­ای طراحی گردید. در این مرحله ما مجبور شدیم دو نوع پرسشنامه طراحی کنیم. پرسشنامه شماره ۲^[۱۹۷] برای سؤال از مشتریانی طراحی شد که با بانک صادرات در ارتباط بودند. مضمون این پرسشنامه به این صورت است که: جدولی از خواسته­ های مشتریان را عنوان کردیم و از آنها سؤال کردیم که به نظر شما چگونه می­توان نیازها و خواسته­ های مشتریان را برآورده ساخت؟ این پرسشنامه بین مشتریان معمول بانک توزیع شد. پرسشنامه شماره ۳^[۱۹۸] برای افراد خبره طراحی گردید،این پرسشنامه بین اعضای گروه تمرکز که سابقه کار بانکی و تخصص بالایی داشتند و مشتریان چندین ساله بانک توزیع گردید. بعد از جمع­آوری داده ­های فراوان از پرسشنامه ­ها، در جلسه با گروه تمرکز، از بین این داده ­ها ۱۴ ویژگی خدمات که توسط پاسخ دهندگان پرسشنامه ­ها عنوان شده بود و دارای بیشترین فراوانی بود انتخاب گردید.این ویژگی­ها از طریق نمودار درختی در چهار سطح دسته­بندی شدند، نمودار درختی این ویژگی­ها در نمودار (۴-۲) نشان داده شده است. در گام بعدی این ویژگی­های خدمات به عنوان چگونه­ها (HOWs) وارد ستون­های ماتریس اول QFD گردید.
۴-۶ ماتریس ارتباط میان WHATs و HOWs
در گام بعدی VOC، SE و میزان اهمیت خواسته ­ها وارد ماتریس اول QFD شدند و هرکدام از این خصیصه­ها در جای مخصوص به خود قرار گرفتند. اینک باید میزان ارتباط این خصیصه­ها نسبت به هم سنجیده شود. در این مرحله، درجه رابطه به صورت قوی، متوسط، ضعیف و بدون هیچ رابطه­ای نشان داده می­شوند. به صورت خلاصه، در این تحقیق در ماتریس­های سه­گانه QFD ما از روابط زیر استفاده کردیم. این روابط عبارتند از:
روابط قوی بین دو خصیصه: عدد ۹
روابط متوسط بین دو خصیصه: عدد ۳
روابط ضعیف بین دو خصیصه: عدد ۱
عدم رابطه بین دو خصیصه: خالی
با بهره گرفتن از گروه تمرکز، میزان ارتباط بین خصیصه­ها در سه ماتریس تعیین گردید، که این مقادیر در ماتریس­های اول، دوم و سوم ارائه شده است.
نمودار ۴-۲- نمودار درختی SE
۴-۷ ماتریس اول QFD (خانه کیفیت)
مراحل تکمیل خانه کیفیت به صورت مفصل در فصل دوم این تحقیق، شرح داده شده است. در این بخش ما مراحل تکمیل ماتریس اول برای مطالعه موردی را به اختصار شرح می­دهیم. با توجه به توضیحاتی که در فصل سوم دادیم برای تکمیل کردن خانه کیفیت در هشت گام به ترتیب زیر اقدام شده است:
با بهره گرفتن از جداول ندای مشتریان با مشتریان مصاحبه حضوری انجام دادیم. در این مرحله خواسته­ های مشتریان استخراج شد و سپس با بهره گرفتن از نمودار درختی خواسته ­ها در چهار سطح دسته­بندی شدند و وارد ماتریس اول شدند. نمودار (۴-۱) و جدول (۴-۲)
با طراحی پرسشنامه شماره ۱ میزان اهمیت خواسته­ های مشتریان از خدمات بانک صادرات بررسی و مقدار میانگین اهمیت هر خواسته وارد ماتریس اول شد. جدول (۴-۲)
با بهره گرفتن از پرسشنامه شماره ۱ میزان تحقق خواسته­ های مشتریان از خدمات بانک صادرات مشخص و مقدار میانگین تحقق هر خواسته وارد ماتریس اول شد. جدول (۴-۲)
با طراحی پرسشنامه ­های ۲ و ۳ و برگزاری جلسات با گروه تمرکز، خواسته­ های مشتریان به ویژگی­های خدمات ترجمه شدند. این ویژگی­ها با نمودار درختی دسته­بندی و سپس وارد ماتریس اول شدند. نمودار (۴-۲) و جدول (۴-۲)
خواسته­ های مشتریان و ویژگی­های خدمات را با بهره گرفتن از نمودار درختی دسته­بندی کردیم. نمودارهای مربوطه در نمودار (۴-۱) و نمودار (۴-۲) ارائه شده است.
خواسته­ های مشتریان را در سطرهای خانه کیفیت و ویژگی­های خدمات استخراج شده را در ستون­های ماتریس خانه کیفیت قرار دادیم.
میزان ارتباط هر خواسته با ویژگی­های خدمات را با بهره گرفتن از روابطی که در فصل سوم عنوان شد، با برگزای جلسات بین گروه تمرکز برای ماتریس خانه کیفیت به دست آوردیم.
وزن­های مطلق و نسبی مربوط به هر ستون را با بهره گرفتن از فرمول­هایی که در فصل سوم بیان شد محاسبه کردیم.
مراحل هشتگانه فوق در این تحقیق انجام شده است. هر کدام از مراحل فوق با در نظر گرفتن روش­هایی که در فصل دوم و سوم شرح داده شده، انجام شده است. تمام روش­های بکار گرفته شده با استانداردهای موجود در QFD مطاقبت دارد. تمام اطلاعات استخراج شده با دقت وارد ماتریس خانه کیفیت شده است، ماتریس تکمیل شده خانه کیفیت در جدول (۴-۲) در پیوست شماره ۸ نشان داده شده است.
۴-۸ ماتریس دوم QFD
با توجه به مدلی که در فصل سوم شرح داده شد، ماتریس دوم، ماتریس طرح­ریزی ویژگی­ها نامیده می­ شود. بعد از محاسبه وزن­های ستونی در ماتریس اول برای هر ویژگی خدمات یک وزن نسبی محاسبه شده است. این وزن­های نسبی را به عنوان درجه اهمیت وارد ماتریس دوم نمودیم. خصیصه­ های به دست آمده از ماتریس اول (ویژگی­های خدمات) را وارد سطرهای ماتریس دوم کردیم و در ستون مربوط به درجه اهمیت، وزن­های نسبی وارد شد. در این مرحله باید ویژگی­های خدمات به راهبردهایی تحت عنوان عملیات فرایند کلیدی تبدیل شوند. این راهبردها با توجه به جدول (۴-۱) عبارتند از: خط­مشی­ها یا استراتژی­هایی که برای ارائه ویژگی­های خدمات، مورد نیاز می­باشند. در این مرحله برای یافتن این خصیصه­ها، با بهره گرفتن از پرسشنامه شماره ۳ و گروه تمرکز با برگزاری جلسات بین گروه تمرکز حدودا ۲۴ خصیصه را استخراج کردیم. با بهره گرفتن از نمودار درختی این خصیصه­ها دسته­بندی شدند. نمودار درختی مربوط به عملیات فرایند کلیدی در نمودار (۴-۳) نشان داده شده است. سطرهای ماتریس دوم همان ویژگی­های خدمتی است که از ماتریس اول استخراج شده است. ستون­های ماتریس دوم عملیات فرایند کلیدی یا به تعبیر این تحقیق، همان راهبردهایی است که توسط گروه تمرکز استخراج شده ­اند. روابط بین خصیصه­ های این ماتریس نیز همانند ماتریس اول، با توجه به تعاریفی که در فصل سوم گفته شده منظور شده است. یعنی برای ارتباط زیاد بین دو خصیصه عدد ۹، برای ارتباط متوسط عدد ۳، ارتباط ضعیف عدد ۱، و عدم وجود ارتباط صفر (خالی) در نظر گرفته شده است. با توجه به روابطی که در فصل سوم گفته شده وزن­های ستونی این ماتریس نیز همانند ماتریس اول محاسبه شده است. نمونه تکمیل شده این ماتریس در جدول (۴-۳)^[۱۹۹] نشان داده شده است.

نمودار ۴-۳- نمودار درختی KPO
۴-۹ ماتریس سوم QFD
در مرحله سوم، بعد از تکمیل کردن ماتریس دوم باید از اطلاعات این ماتریس برای تکمیل کردن ماتریس سوم استفاده کنیم. با توجه به توضیحاتی که در فصل سوم در مورد مدل سه مرحله­ ای QFD داده شد، ماتریس سوم را ماتریس طرح­ریزی عملیات می­نامیم. در واقع دو ماتریس قبلی برای رسیدن به ماتریس سوم تکمیل شدند و با تکمیل کردن ماتریس سوم می­توان راهکارهایی را بدست آورد که از خواسته­ های مشتریان نشأت گرفته شده ­اند. در این مرحله خصیصه­ های عملیات فرایند کلیدی را که از ماتریس دوم بدست آمده بود را در سطرهای ماتریس سوم وارد کردیم. اینک با توجه به این راهبردها باید راهکارهایی را برای رسیدن به این عملیات فرایندی پیدا کنیم. برای یافتن این راهکارها از پرسشنامه شماره ۳ استفاده شد. با برگزاری چندین جلسه بین گروه تمرکز توانستیم ۲۱ راهکار یا الزامات عملیاتی را استخراج کنیم. بعد از استخراج این راهکارها آنها را با بهره گرفتن از نمودار درختی دسته­بندی کردیم. نمودار درختی مربوط به الزامات عملیات یا راهکارها در نمودار (۴-۴) نشان داده شده است. خصیصه­ های استخراج شده را وارد ستون­های ماتریس سوم کردیم. با بررسی جلسات بین گروه تمرکز روابط بین خصیصه­ های ماتریس سوم را همانند ماتریس­های قبلی منظور کردیم. در این قسمت سعی شد کمترین رابطه ممکن نیز فراموش نشود. بعد از یافتن میزان ارتباط بین خصیصه­ها در ماتریس سوم، وزن­های ستونی مربوط به این ماتریس را همانند ماتریس­های قبلی محاسبه نموده و اعداد بدست آمده را وارد ماتریس سوم کردیم. ماتریس تکمیل شده در جدول (۴-۴)^[۲۰۰] نشان داده شده است.

نمودار ۴-۴- نمودار درختی OR
۴-۱۰ محاسبه میزان رضایتمندی مشتریان از خدمات بانک صادرات کرمان
با بهره گرفتن از داده ­های به دست آمده از پرسشنامه شماره ۱ و ماتریس اول QFD، از طریق روابط موجود برای محاسبه میزان رضایت مشتریان، در این تحقیق ما میزان رضایت مشتریان از خدمات بانک صادرات کرمان را به شرح زیر محاسبه کردیم. در این مرحله ابتدا جدول (۴-۵) تکمیل شد. این جدول از ۵ ستون به شرح زیر تکمیل شده است. ستون اول مربوط به خواسته­ های مشتری است که طی مصاحبه با مشتریان، این خواسته ­ها استخراج شده ­اند. ستون دوم مربوط به میزان اهمیت خواسته­ های مشتری است که از طریق پرسشنامه شماره ۱ بدست آمده است. ستون سوم میزان تحقق خواسته­ های مشتری از خدمات ارائه شده توسط بانک صادرات کرمان می­باشد. این ستون نیز از طریق پرسشنامه شماره ۱ استخراج شده است. ستون چهارم مربوط به محاسبه حداکثر رضایت مشتری است که با ضرب ستون میزان اهمیت در حداکثر اهمیت یعنی عدد ۵ بدست آمده است. ستون پنجم مربوط به میزان اهمیت خواسته در میزان رضایت است که این ستون از حاصل ضرب ستون دوم در ستون سوم بدست آمده است. این روش محاسبه رضایتمندی توسط جان ترنینکو ارائه شده است (ترنینکو، ۱۹۹۸).
با توجه به اعداد بدست آمده از جدول (۴-۵) و رابطه زیر داریم:

گام اول: ابتدا پس از بررسی مبانی نظری مرتبط با موضوع خصوصیات روستای مورد مطالعه، معیار اصلی به عنوان پیش فرض برای تعیین بهینه پهنه بندی کاربری های موجود در روستا یا به عبارت دیگر معیارهائی که می بایست برای پهنه بندی در نظر گرفته شود، برگزیده شد.

گام دوم: بررسی محدوده مورد مطالعه و ویژگیهای طبیعی و جمعیتی وکالبدی
گام سوم: در این مرحله با بهره گرفتن از نرم افزار Expert Choice 11 کلیه معیارها به ماتریس های مورد بحث وزن دهی و در نهایت وزن هر پارامتر محاسبه گردید.
گام چهارم: پس از مشخص شدن وزن پارامترها با بهره گرفتن از نرم‌افزار ArcGIS 9.2 و با بهره گرفتن از اطلاعات هندسی (Shape Files) و توصیفی مورد نیاز که با بهره گرفتن از نقشه های موجود جمع آوری اطلاعات انجام پذیرفت تجزیه و تحلیل مکانی انجام و نتیجه نهائی تهیه گردید.
گام پنجم: با بهره گرفتن از نقشه های تهیه شده کاربری های مورد نیاز در روستا پیشنهاد گردیده است و در نهایت نقشه نهائی پیشنهادی ارائه گردید.
۲-۶-۴ توضیح فرایند
در روستا بررسی مهمترین عوامل تاثیرگذار در پهنه بندی که می توان مورد بررسی قرار داد به شرح ذیل است:
الف : توسعه آینده روستا
توسعه آینده روستا باید بر مبنای عدم تخریب محیط زیست و منابع طبیعی در روستا ها همراه باشد و همچنین شرایط توسعه کالبدی و فیزیکی را تحت کنترل داشته باشد تا رفاه ساکنان روستا و روستانشینان فراهم آید
در بحث توسعه باید عوامل طبیعی مانند رودخانه کوه دره و حتی عواملی مانند خاک، منابع آبی، گسل، حریم رودخانه و مسیل و … را مد نظر قرار داد.
ب: مطبوعیب عمومی
مهمترین عوامل و عناصر در مطبوعیت فضاهای موجود را می توان به فضاهای عمومی که شامل پارک، زمین بازی، مراکز آموزشی، تفریحی و … اشاره نمود.
پ: سلامتی جامعه
سلامتی جامعه روستایی با جامعه شهری متفاوت است در شهرها به دلیل دور بودن از فضاهای بکر و وجود ماشین آلات و صنایع آلودگی آب، هوا، صوتی و … در روح و روان شهروندان تاثیر منفی دارد ولی در روستا فضاهای بکر اطراف روستا و مناظر طبیعی و … موجود بوده ولیکن باید به حفظ و حراست از این ویژگیهای طبیعی پرداخت و تا حد امکان از تخریب و نابودی آن جلوگیری نمود استقرار کاربری های صنعتی آلاینده در روستا که تولید گازهای سمی و خطرناک می کنند و یا موجب آلودگی آبهای زیرزمینی می شوند باید با رعایت ضوابط زیست محیطی انجام شود. امروزه توسعه اجتناب ناپذیر بوده و در دنیا مهمترین ویژگیهای توسعه را در پایداری محیط زیست برشمرده و در این زمینه تلاش می کنند. بدیهی است چنانچه بهره گیری صحیح از زمین انجام شود منطقه برای ساکنان آن محیطی آرام، سالم و پایدار خواهد بود.
ت: توزیع جمعیت
عامل جمعیت در هرمنطقه از کشور موجب استقرار کاربریها در مناطق بوده و جامعه انسانی را ایجاد نموده است. جمعیت استقرار یافته در هر منطقه به تبع نیازمندیهای خود و با توجه به ویژگیهای اقتصادی به توسعه دست یافته اند. روستای مورد مطالعه نیز به دلیل ویژگیهای اقتصادی در منطقه و وجود خاک حاصلخیز و آب لازم بر پایه اقتصاد کشاورزی و باغی و دامپروری شکل گرفته و با گذشت سالیان نیز با رشد جمعیت همراه بوده است. امروزه برنامه ریزیان و مدیران با علم به اینکه نمیتوان از توسعه مناطق کشور ممانعت نمود همت آن دارند تا با برنامه ریزی صحیح به توسعه پایدار برسند و جمعیت روستاها که دوباره به آن مراجعت می نمایند را هدایت نموده تا از ذخایر منابع روستا حراست و از پتانسیلهای بدون خطر برای محیط طبیعی برای توسعه برنامه ریزی و استفاده نمایند.
ث: خدمات بهینه عمومی مورد نیاز در روستا
خدمات بهینه در روستا شامل دسترسی به خدمات تجاری برای رفع مایحتاج عمومی و دسترسی به آب شرب و دفع فاضلاب، برق، تلفن و … می باشد که برای رفاه حال روستانشینان و بهره مندی از این خدمات اقدامات باید از جانب مسئولین محلی و منطقه ای انجام شود.
ج: دور بودن از خطرات طبیعی احتمالی
شکل گیری روستا در برابر دسترسی به منابع آبی و خاک حاصلخیز و جهت برآورده نمودن احتیاجات اقتصادی بوده است لیکن وجود برخی عوامل طبیعی موجبات ایجاد خسارت میگردد که باید کاربریها با فاصله مطلوب قرار گیرد. این عوامل می توان به حریم رودخانه و مسیل به دلیل بروز بارش فصلی و خسارات ناشی از سیلاب، فاصله از گسل برای حفاظت از خسارات ناشی از زلزله، رانش زمین و… اشاره نمود.
نقشه ۲-۴ پراکنش نقاط مخاطره آمیز در روستای چاشم
در پهنه بندی کاربری های مورد مطالعه می توان شش بخش اصلی کاربریها را مورد بررسی قرار داد.
مسکونی
اراضی زراعی و باغی کشاورزی
صنعتی و کارگاهی
خدمات
ویژگیهای طبیعی و مخاطرات
۷-۴ بررسی های کالبدی
شناخت عوامل طبیعی یا مصنوع موثر در شکل گیری و استقرار روستا اعم از منابع آب و خاک مناسب ،توپوگرافی ،پوشش گیاهی ،جاده ،معدن و …
روستای چاشم از جمله نقاط قدیمی در منطقه محسوب می گردد.با استناد به اظهارات مطلعین محلی و آثار به جا مانده از بناهای قدیمی و معماری ، اماکن مذهبی و همچنین درختان کهنسال،عوامل مختلفی در شکل گیری روستا نقش داشته اند اما در حقیقت آنچه به عنوان عوامل اصلی شکل گیری روستا مطرح می باشد وجود مراتع غنی،منابع آب ،شرایط آب و هوایی ،وجود زمین های مستعد کشاورزی،باغداری و دامداری و امکان دسترسی به مراتع و دامنه های البرز می باشد.وجود این عوامل زمینه ساز اصلی جذب جمعیت در این نقطه به شمار آمده و غیر از این عوامل ،توپوگرافی زمین و عوامل طبیعی نقش عمده ای در شکل گیری روستا داشته اند .این عوامل امکاناتی را فراهم ساخته که موجب تثبیت سکونت در روستا شده است.در واقع وجود زمین های با ارزش ،خاک مساعد ، دسترسی به آب برای کشاورزی و چشم اندازهای زیبای اطراف روستا موقعیت مناسبی را در روی آوردن به این مکان بوجود آورده و منجر به سکونت دائم و شکل گیری روستا شده است. در کنار فعالیت کشاورزی و دامداری ،صنعت و خدمات نیز موجب تکوین روستا تا به امروز شده است.
۱-۷-۴ شناخت مراحل گسترش کالبدی روستا و جهت گسترش فعلی آن
تبیین شکل و نحوه استقرار و در مجموع علت وجودی سکونتگاه ها ی روستائی نیازمند یک بررسی همه جانبه و دقیق است .چرا که در برپایی سکونتگاه های انسانی عوامل و نیروهای گوناگون اعم از محیطی ، اجتماعی اقتصادی ،فرهنگی ،سیاسی در چارچوب نظام و در تبیین محل استقرار و وسعت سکونتگاه ها تاثیرگذارند که تاثیر عوامل و نیروها در گذر زمان تفاوت می پذیرند . در همین راستا گروه های انسانی به منظور تفوق بر نیروهای بازدارنده محیطی آشکارا از یک سو در گرو سطح فرهنگ ، برخورداری از سطح ابزار و دانش فنی و روابط سازمانی و مانند آن و از سوی دیگر ، در پیوند یا امکانات اجتماعی –اقتصادی و شیوه های تصمیم گیری و سیاست گذاری بوده است.به این ترتیب نه تنها عوامل و نیروهای درونی، بلکه نیروها و عوامل بیرونی نیز بر گستره دخل و تصرف گروه های انسانی در محیط و نهایتاً شکل بخشی به فضاهای زیستی –معیشتی تاثیر بسزایی داشته است.بر این اساس گروه های انسانی به نوعی آرایش مکانی-فضایی خود انگیخته و طبیعی دست می یابند که عمدتاً حول محور منابع طبیعی و به ویژه آب و خاک می گردد.(سعیدی ،۱۳۷۵،ص۴۱۰)
به طور کل می توان گفت که روستا پس از تشکیل هسته اولیه طی دو مرحله به شکل کنونی خود دست یافته است ، بنابراین ابتدا هسته اولیه روستا با توجه به جاذبه های اولیه نظیر موقعیت جغرافیایی ، اراضی مناسب جهت کشاورزی ،دلایل اجتماعی و اقتصادی و …شکل گرفت.این هسته تقریباً در جنوب روستا بوجود آمده و دارای مساحتی در حدود ۷/۱۰ هکتار بوده است.
پس از تشکیل هسته اولیه روستا مرحله اول رشد روستا شروع گردید. در این مرحله ، گسترش دور تا دور هسته اولیه غیر از جنوب آن را فرا می گیرد.مقدار مساحتی که در این مرحله به سطح روستا افزوده گردیده در حدود ۸/۱۲ هکتار می باشد.مرحله دوم گسترش روستا به صورت طولی ، در نیمه غربی روستا شکل می‌گیرد . در این مرحله ۳/۵ هکتار به سطح روستا افزوده شده است.
۲-۷-۴ کیفیت ابنیه
ساختمان های نوساز: شامل آن دسته ساختمان هایی است که بدون نیاز به مرمت قابل بهره برداری می باشند.این ساختمان ها معمولاً ۵ سال عمر داشته و با مصالح بادوام ساخته شده اند.۱۳ درصد از بناهای روستا قابل قبول یا نوساز بوده اند.
ساختمان های مرمتی: به ساختمان هایی اطلاق می گردد که برای بالا بردن عمر آنها با توجه به استاندارد واحدهای مسکونی باید در آن تغییراتی ایجاد گردد .تعمیر و بازسازی این واحد الزامی می باشد.حدود ۷۱ درصد از ابنیه روستا مرمتی بوده و نیاز به نوسازی و بهسازی دارند.
ساختمان های تخریبی: به ساختمان هایی اطلاق می شود که عمر مفید آنها پایان یافته و در مقابل خطراتی چون سیل ،زلزله و حتی باد شدید بسیار آسیب پذیر هستند . این ساختمان ها معمولاً بیش از ۳۰ سال قدمت دارند . حدود ۱۶ درصد از بناهای روستا جزء این دسته می باشند.
جدول(۳-۴)کیفیت ابنیه در روستای چاشم

 

کیفیت بنا

تعداد

درصد