مسئولیت پذیری اجتماعی
بیشتر کمتر
مالکین
کارکنان
محیط
جامعه
(همان منبع)
۲-۱۳ پیوستار مسئولیت اجتماعی
در پیوستار زیر نحوه عملکرد بنگاه در شرایط و عدم شرایط مسئولیت اجتماعی نشان داده شده است.در نقطه شروع بنگاه بدون مسئولیت پذیری اجتماعی هدفش تنها حداکثر نمودن سود می باشد و در گام ها و مراحل بعد با مسئولیت پذیری و در نظر گرفتن اهداف اجتماعی توازنی بین سود و ارزش های اجتماعی برقرار می نماید.
۲
حداکثرسازی سود بنگاه
توازن بین سود
۶
۴
۷
۵
۳
۱
(همان منبع)
نقطه شروع (عدم وجود مسئولیت اجتماعی ): فقط توجه به حداکثر سازی سود.
شرح ۱ - سازمان بدون در نظر گرفتن مباحث اجتماعی و در چارچوب قانون فعالیتهای سودآور انجام می دهد.
شرح ۲ - پیکار ونبرد جهت ایجاد مسئولیت اجتماعی
شرح ۳ - موافقت سازمان برای آنچه به لحاظ قانونی بدان نیاز است.

شرح ۴ - سازمان بیشتر از نیازش انجام می دهد.
شرح ۵ - اهداف ارزش اجتماعی را تدوین می کند.
شرح ۶ - انسجام بین اهداف اجتماعی و اهداف تجاری ایجاد می کند.
شرح ۷- هدایت صنایع و دیگر فعالیت ها با بهترین عملکرد ها.
نقطه پایانی (وجود مسئولیت اجتماعی ) :توجه به سود با در نظر گرفتن اهداف اجتماعی .
۲-۱۴ اصول دهگانه مسئولیت اجتماعی:
پیمان جهانی سازمان ملل متحدیک چارچوب کاری برای تجارت و کسب وکار محسوب می شود که متعهد به هماهنگ و همسو کردن عملیات کار واستراتژی های ساده اصل پذیرفته شده جهانی در سطح حقوق بشر ، محیط ، مبارزه با فساد و جرائم و نیروی کارهستند.این پیمان اولین و بهترین ارتباط بین ایجاد مسئولیت اجتماعی و قانونی سازمان ها در تجارت و بازار است.
اصول ده گانه شامل موارد زیر می باشد :
اصل ۱ : سازمان ها بایستی حقوق بشر اعلام شده از سوی جوامع بین المللی را رعایت نموده و مورد حمایت قرار دهند.
اصل ۲ : ایجاد اطمینان از اینکه سازمان ها در سوء استفاده از حقوق بشر مشارکت و همدستی ندارند.
اصل ۳ : سازمان ها بایستی آزادی انجمن و شناسایی مؤثر نسبت به حقوق مذاکره گروهی را ارتقاء دهند.
اصل ۴ : کاهش و حذف همه شکل هایی از کارهای اجباری و قهری .
اصل ۵ : لغو مؤثر کار کودک.
اصل ۶ : حذف تبعیض در رابطه با استخدام و شغل .
اصل ۷ : تجارت می باید به عنوان یک رویکرد پیشگیرانه از چالش های محیطی حمایت کند.
اصل ۸ : تعهد و انجام ابتکارات جهت تقویت و ارتقاء مسئولیت پذیری محیطی.
اصل ۹ : تقویت تکنولوژی های سازگار با محیط جهت توسعه و انتشار.
اصل ۱۰ : سازمان ها باید در مقابل همه اشکال فساد مبارزه نمایند.(گروه کاری سازمان ملل ،۲۰۰۵۳۱,)
۲-۱۵ ایجاد ارزش از طریق مسئولیت اجتماعی
فضای سازمان ها به سرعت در حال تغییر بوده و بر اثر روند های جاری به سوی نشان های تجاری جهانی و سازمان های چند ملیتی با زنجیره های تأمین جهانی نیز تشدید می گردد. بسیاری از سازمان ها به نحو فزاینده ای از ارزش اقتصادی مسئولیت اجتماعی آگاهی یافته و با ادغام آن به منزله سرمایه گذاری راهبردی با راهبرد اصلی کسب و کار و فعالیت های مدیریتی خود می توانند تأثیر مثبتی بر جامعه و محیط خود داشته باشند که باعث سودآوری و تثبیت موقعیت خود در آینده می شوند.(گروه کارشناسان ایران ،۱۳۸۶،۵۷)
۲-۱۶ رهیافت های مسئولیت اجتماعی
دو رهیافت مسلط به موضوع مسئولیت اجتماعی شرکت ها وجود دارد که اولی بنام رهیافت شرکتی است که توسط شرکت های فرا ملی ، سازمان بین المللی استاندارد ، سازمان های تجاری و نهاد های بین المللی مورد حمایت قرار گرفته که در نهایت به سود آوری منجر می شود و دومی رهیافت زیست محیطی - اجتماعی است که مورد حمایت روشنفکران وصاحب نظران، گروه های مشاوران مدیریت و سازمان های سوسیال دموکرات یا لیبرال دموکراتیک است که به موضوعات زیست محیطی و اجتماعی مرتبط است.(مهردوست، ۱۳۸۷،۳۶)
غالب تحقیقات درباره مسئولیت پذیری شرکتی به دلیل امکانات و مقدورات بیشتر توسط طرفداران رهیافت شرکتی صورت گرفته است.دامنه این تحقیقات از حمایت اندک یا هیچ از مسئولیت پذیری اجتماعی شروع شده و تا میزان زیادی حمایت از مسئولیت پذیری اجتماعی ادامه می یابد، اما انگیزه سود شرکت بدون استثناء اصل هدایتگر این قضیه است.
رهیافت شرکتی یک رویکرد تدریجی ضعیف به توسعه پایدار و بانک جهانی می باشد .سازمان ملل و مجمع جهانی به شدت در این زمینه فعالیت می کنند.(Mah, 2004, 29)
معاهده جهانی سازمان ملل متحد با مشارکت شرکت ها ، موسسات بازرگانی، سازمان های غیر دولتی/حکومتی و اتحادیه های صنفی، کارگری یا سندیکایی است. این معاهده متشکل از ٩ اصل است که معطوف انجام فعالیتهای مسئولانه تحت قلمرو و موازین حقوق بشر، استاندادهای کار و عملکردهای همخوان با محیط زیست است. این معاهده از شرکت ها می خواهد که در چارچوب حوزه تاثیرشرکتی خود به این نه اصل که تمامی آن مبتنی بر معاهده نامه های بین المللی بین دولتها می باشد، پایبند باشند.

بازدارنده

کمبود کالاها و اجناس مختلف

یاری رسان

فروشندگان آشنا/پیگیری واراده ی حیدر قلی خان

اعطاکننده

حیدر قلی خان/پزشک معالج

دریافت کننده

همسر حیدر قلی خان/حیدر قلی خان

ب) زنجیره های روایی
ـ زنجیره ی میثاقی: نوشتن نسخه و توصیه به پیاده روی از سوی پزشک، تصور اشتباه حیدر قلی خان در انجام کارها که فکر می کرد هرکاری بیشتر از نیم ساعت طول نمی کشد، یادآوری زمان مصرف دارو به حیدر قلی خان از سوی همسرش، تعهد حیدر قلی خان پیش فروشنده برای چانه نزدن بر سر قیمت و توزیع سیب زمینی و پیاز در فروشگاه زنجیره های میثاقی این داستان هستند.

ـ زنجیره ی اجرایی: تلاش حیدر قلی خان برای یافتن و تهیه ی اجناس مختلف، عدم تولید بعضی از اجناس از سوی کارخانه داران، پذیرایی همسر حیدر قلی خان از دوستانش و خوابیدن و از خواب پریدن حیدر قلی خان زنجیره های اجرایی این داستان را شکل داده اند.
ـ زنجیره ی انفصالی: رفتن حیدر قلی خان به بیرون از خانه برای تهیه ی اجناس مختلف، رفتن حیدر قلی خان به مطب پزشک و داروخانه، ورود و خروج های متعدد حیدر قلی خان به مغازه های مختلف و برگشتن های او به خانه زنجیره های انفصالی این داستان به حساب می آیند.
۱۲-موش و تله موش^[۶۲۰]
همسر راوی با نگرانی او را از وجود موش در خانه مطلع می کند و از او می خواهد که برای رفع این مشکل کاری انجام دهد اما راوی با بی اعتنایی جواب همسرش را میدهد و و جود موش را مشکل و مساله مهمی نمی داند، بالاخره پس از مقداری جر و بحث راوی مجبور می شود که فکری برای این مساله بکند و به همسرش می گوید که با مقداری گچ و خاک سوراخ موش ها را مسدود کند. همسرش هم این کار را می کند اما باز هم موش ها وارد خانه ی راوی شده و باعث نگرانی و گلایه ی افراد خانواده اش می شوند. راوی و خانواده هم دور هم جمع می شوند و هر کدام برای این مساله راه حلی ارائه می دهند. بالاخره راوی تصمیم می گیرد که با بهره گرفتن از تله موش این مشکل را حل کند اما موش خیار و پنیر روی تله موش را می خورد ولی خودش فرار می کند و به تله نمی افتد. بعد کلفت خانه خبر می دهد که موش ها داخل یخدان کهنه و قدیمی هستند و راوی و اعضای خانواده اش دور یخدان جمع می شوند تا به نحوی موش ها را بگیرند. و به این نتیجه می رسند که باید با دست این کار را بکنند راوی و پسرش هر یک به بهانه ای از انجام این کار طفره می روند. بالاخره همسر راوی جلوی یخدان می ایستد و تمام موش ها را یکی یکی با دست می گیرد و سر به نیست می کند
ـ تحلیل داستان
الف) کنشگران
در این داستان می توان همسر راوی را کنشگر فاعل محسوب کرد و هدف او هم از بین بردن موش های خانه است. خود راوی هم در قسمتی از داستان نقش فاعل را دارد و هدف استفاده از تله موش و از بین بردن موش ها به این وسیله است.
راوی و اعضای خانواده اش یاری رسان هستند و عواملی مثل بی فایده بودن گچ و خاک و همچنین فرز و چالاک بودن موش ها باز دارنده محسوب می شوند. در آخرین قسمت داستان سرعت عمل و شجاعت همسر راوی به عنوان یاری رسان باعث می شود که نهایتاً او به هدفش برسد و موش ها را از بین ببرد.

فاعل

همسر راوی/راوی

هدف

از بین بردن موش ها

بازدارنده

فرز و چالاک بودن موش ها/کهنگی تله موش

یاری رسان

شجاعت وسرعت عمل همسر راوی

اعطاکننده

_____

دریافت کننده

_____

ب) زنجیره های روایی
ـ زنجیره ی میثاقی: مطرح کردن موضوع وجود موش در خانه از سوی همسر راوی و مشورت کردن اعضای خانواده درباره ی نحوه ی از بین بردن موش ها زنجیره های میثاقی این روایت هستند.
ـ زنجیره ی اجرایی: انجام کارهای مختلفی مثل بستن سوراخ با گچ و خاک، استفاده از تله موش و تلاش همسر راوی برای گرفتن و از بین بردن موش ها زنجیره های اجرایی این روایت محسوب می شوند.
ـ زنجیره ی انفصالی: حضور موش ها در قسمت های مختلف خانه، رفتن اعضای خانواده پیش یخدان، برگشتن راوی و پسرش به اتاقشان و باز و بسته کردن پی در پی در یخدان توسط همسر راوی و رفتن و برگشتن او پیش یخدان برای گرفتن و بردن موش ها زنجیره های انفصالی داستان هستند.
۱۳-یک مشت طفیلی و قفیلی^[۶۲۱]
در این داستان راوی اوضاع زندگی زن و شوهر شهرستانی ای را وصف می کند که قبل از تعطیلات نوروز خود را برای پذیرایی از اقوام و آشنایان آماده کرده اند ولی ناگهان افراد مختلفی بدون اطلاع قبلی به خانه ی آن ها می روند و برایشان درد سرها و مزاحمت های خاصی ایجاد می کنند.
زن و شوهر شهرستانی با خرید آجیل و میوه و شیرینی اتاق مهمان خانه را برای دید و بازدید آراسته و آماده کرده اند اما قبل از فرا رسیدن نوروز زحمات آن ها به هدر می رود. ابتدا یک دسته ی هشت نفری مهمان ناخوانده به بهانه ی یک دوستی و آشنایی قدیمی، به خانه ی زن و شوهر می آیند و با بی ملاحظگی به اتاق مهمان خانه هجوم می برند و هم فرش و مبل خانه را کثیف می کنند و هم خوراکی ها را حیف و میل می کنند. بعد یک دسته مهمان دیگر وارد خانه می شوند که این دسته هم هیچ خویشاوندی و دوستی خاصی با صاحبخانه ندارند و بهانه ی این خانواده هم از آمدن به این جا این است که صاحبخانه بیست سال پیش در بازار پادوی مغازه ی حاجی (پدر خانواده) بوده است. بنابراین یک اتاق هم به حاجی و خانواده اش اختصاص می یابد.
تا موقع تحویل سال هم چند دسته ی دیگر مهمان ناخوانده وارد خانه ی زن و شوهر شهرستانی می شوند و تا آخر تعطیلات این زن و شوهر به خاطر حضور مهمانان تهرانی خود در رنج و عذابند. برای تهیه ی وسایل خواب مهمانان مجبور به قرض گرفتن لحاف و تشک و متکا و پتو از همسایه ی خود هستند. هر روز صبح به خاطر استفاده از دستشویی و حمام جار و جنجالی در خانه بر پا میشود. مهمانان هنگامی که برای گردش به بیرون از خانه می روند بچه های خود را به زن صاحبخانه می سپارند و او مجبور است که هم برای مهمانان آشپزی کند و هم بچه هایشان را نگه دارد. علاوه بر این میان دسته های مختلف مهمانان هم اختلافات زیادی وجود دارد که باعث بدتر شدن اوضاع برای صاحبخانه می شود.
بالاخره این شرایط باعث می شود که صاحبخانه به خاطر پذیرایی آبرومندانه از مهمانان در همان ایام نوروز به قرض و قوله ای بیفتد که جبران آن تا مدت ها طول می کشد و نهایتاً هم هر یک از افراد وقتی به تهران بر می گردند کلاً زن و شوهر شهرستانی را فراموش می کنند و حاضر نیستند که حتی یک روز از آن ها در تهران پذیرایی کنند.
– تحلیل داستان
الف) کنشگران

کیفیت خدمات= انتظارات مصرف کننده از خدمات - ادارکات مصرف کننده از خدمات
بر اساس مدل سروکوال ابعاد اساسی کیفیت خدمات شامل موارد زیر است:
ابعاد فیزیکی^[۱۰۶]: شامل وجود تسهیلات، تجهیزات کارکنان و کالاهای ارتباطی است تمام این ابعاد تصویری را فراهم می کنند که مشتری(خصوصا مشتری جدید)برای ارزیابی کیفیت آن را مدنظر قرار می دهد.

قابلیت اطمینان^[۱۰۷]: توانایی انجام دادن خدمات به شکلی مطمئن و قابل اعتماد است، به طوری که انتظارات مشتری تامین شود. معنای دیگر قابلیت اطمینان عمل به تعهدات است. یعنی اکر سازمان خدماتی در زمینه زمان ارائه خدمت، شیوه ارائه خدمت و هزینه خدمت وعده هایی می دهد باید به آن عمل کند.
مسئولیت پذیری^[۱۰۸]: مراد از مسئولیت پذیری تمایل به همکاری و کمک به مشتری است. این بعد از کیفیت خدمت، بر نشان دادن حساسیت و هوشیاری در قبال درخواست ها، سئوال ها و شکایات مشتری تاکید دارد. معیار تعریف مسئولیت پذیری مدت زمانی است که مشتری مجبور است برای دریافت کمک یا پاسخ به سئوالاتش منتظر بماند.
ضمانت و تضمین^[۱۰۹]: ضمانت و تضمین بیانگر شایستگی و توانایی کارکنان سازمان برای القای یک حس اعتماد و اطمینان به مشتری نسبت به سازمان است. این بعد از کیفیت خدمت مخصوصا در خدماتی مهم است که دارای ریسک بالاتری می باشند.
همدلی^[۱۱۰]: یعنی ایکه بر اساس روحیات افراد، با هرکدام از انها برخورد ویژه ای می شود، به طوری که مشتریان قانع شوند که سازمان آنها را درک کرده است و برای سازمان مهم هستند.
۳-۲ پیشینه تحقیق:
در ارتباط با رابطه مدیریت کیفیت جامع و مدیریت دانش تحقیقات اندکی صورت گرفته است که از میان این تحقیقات تنها چند تحقیق جنبه کاربردی دارند:
هنرپور و همکارانش^[۱۱۱] در سال ۲۰۱۲ در تحقیقی با عنوان “مدیریت دانش، مدیریت کیفیت جامع و نوآوری” به بررسی رابطه مدیریت دانش و مدیریت کیفیت جامع با نوآوری پرداخته اند. ارتباط مثبت مدیریت دانش و مدیریت کیفیت جامع با نوآوری حاصل تحقیق آنها بوده است.
شکل شماره ۱۵-۲. مدل مفهومی هنرپور و همکاران
Hung و همکارانش در سال ۲۰۱۰ ^[۱۱۲]به بررسی تاثیر مدیریت کیفیت جامع و یادگیری سازمانی بر عملکرد نوآورانه در صنایع تکنولوژیک پرداختند. تحقیق آنها ۳ هدف اصلی را دنبال می کرد:
مشخص کردن ارتباط میان مدیریت کیفیت جامع و یادگیری سازمانی و عملکرد نوآورانه
مشخص کردن اینکه آیا یادگیری سازمانی موجب ایجاد عملکرد نوآورانه میشود.
آیا یادگیری سازمانی نقش تسهیل کننده میان مدیریت کیفیت جامع و عملکرد نوآورانه ایفا می کند.
این تحقیق در سال ۲۰۱۰ در صنایع تکنولوژیک تایوان انجام شد و دو نتیجه کلی در بر داشت. ۱. مدیریت کیفیت جامع تاثیر مثبت و مهمی بر یادگیری سازمانی دارد. ۲. یادگیری سازمانی و مدیریت کیفیت جامع هر دو اثرات مهم و مثبتی بر عملکرد نوآورانه دارد.
شکل شماره۱۶-۲. مدل مفهومی هانگ و همکاران
همچنین Molina و همکارانش در سال۲۰۰۷ ^[۱۱۳]طی تحقیقی تحت عنوان “بررسی ارتباط بین فعالیت های مدیریت کیفیت و انتقال دانش” به بررسی نقش انتقال دانش به عنوان یک میانجی در ارتباط بین مدیریت کیفیت و عملکرد سازمانی پرداختند. این تحقیق که در جامعه ای متشکل از ۱۹۷ شرکت اسپانیایی انجام گرفت، این نتیجه را دربرداشت که از آنجاییکه مدیریت کیفیت تاثیر مثبتی بر انتقال دانش دارد، در نتیجه بر منابع سازمانی، قابلیت های سازمانی و مزیت رقابتی سازمان نیز تاثیر میگذارد.
شکل شماره ۱۷-۲. مدل مفهومی مولینا و همکاران
ابو یاسین و همکاران (۲۰۱۱) ^[۱۱۴]با بررسی رابطه مدیریت دانش و مدیریت کیفیت جامع در صنعت بیمه در کشور اردن به این نتیجه رسیدند که میان مولفه های مدیریت دانش و مدیریت کیفیت جامع رابطه معناداری وجود دارد. این تحقیق فرآیندهای مدیریت دانش را شامل بر ۶ فرایند تشخیص، کسب، خلق، تسهیم، ذخیره سازی و کاربرد دانش بر می شمرد و در پی آن است تا رابطه این فرآیندها با مدیریت کیفیت جامع را مورد بررسی قرار دهد. این تحقیق در جامعه ای مشتمل بر ۱۳۰ نفر از مدیران صنعت بیمه اردن به انجام رسیده و کلیه فرضیات محقق مبنی بر ارتباط ابعاد مدیریت دانش با مدیریت کیفیت جامع مورد تایید قرار گرفته است.
یکی از نکات قابل توجهی که در این زمینه میتوان در نظر گرفت شباهت صنعت بیمه اردن به صنعت بیمه کشورمان است. در تاریخ انجام این پژوهش جمعا ۲۸ شرکت بیمه در صنعت بیمه اردن فعال بوده اندکه مشارکت این شرکت ها در تولید ناخالص داخلی کمتر از ۲.۵% گزارش شده است. بیمه اتومبیل همچنان مهم ترین رشته بیمه ای بوده که در سال ۲۰۰۶، ۴۶% از حق بیمه تولیدی را به خود اختصاص داده است. در این تحقیق ارتباط کلیه ابعاد مدیریت دانش با مدیریت کیفیت جامع قویا تایید شده است.
سایر تحقیقاتی که در این زمینه صورت گرفته است تنها به بررسی یکی از عوامل ( مدیریت دانش – مدیریت کیفیت جامع ) پرداخته اند که از آن جمله می توان به تحقیقات زیر اشاره کرد :
شهرام گیلانی نیا و سید جواد موسویان به ” بررسی تاثیر سطوح مختلف ابعاد مدیریت کیفیت فراگیر بر عملکرد شرکت های بیمه در ایران ” پرداختند و در این تحقیق به این نتیجه رسیدند که تاثیر سطوح مختلف ابعاد مدیریت کیفیت فراگیر بر عملکرد شرکت های بیمه در ایران متفاوت است .در این مدل اطلاع رسانی ، سرعت ارائه خدمات ، صحت خدمات ، انعطاف پذیری و قانونمندی در شرکت های بیمه به عنوان ابعاد مدیریت کیفیت فراگیر مورد بررسی قرار گرفت.
هم چنین ایرج نوری و پروانه چارستاد به ” بررسی ارتباط عوامل مدیریت کیفیت و انتقال دانش ” وآنها در تحقیق خود ارتباط با تامین کنندگان،کار تیمی، استقلال کاری، کنترل فرایند و ارتباط با مشتریان را مورد بررسی قرار دادند.بر اساس یافته های این پژوهش ارتباط میان اکثر عوامل مدیریت کیفیت و انتقال دانش داخلی و خارجی مورد تایید قرار گرفت.
غلامرضا طالقانی، علی انواری و لیلا افتخاری به بررسی ” رابطه بین مدیریت دانش و نوآوری سازمانی در یک شرکت بیمه” پرداخته و به این نتیجه رسیدند که بین انتقال و کاربرد دانش و نوآوری سازمانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد.
رضایی و همکارانش در سال ۲۰۱۰ به بررسی ” ارتباط بین فعالیت های مدیریت کیفیت جامع و عملکرد سازمانی در صنعت بیمه” پرداختند و به این نتیجه رسیدند که میان فعالیت های مدیریت کیفیت جامع و عملکرد سازمانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد.
۵-۲- نتیجه گیری
در فصل حاضر سعی شد در ارتباط با موضوع مدیریت دانش و مدیریت کیفیت جامع و مفاهیم مرتبط با هریک از آنها بحث گردد. در این راستا مفاهیم، تئوری ها، مدل ها و رویکردهای مختلف مدیریت دانش و مدیریت کیفیت جامع معرفی گردید. در مدل نظری این تحقیق به منظور پاسخ به سوالات تحقیق، ابعاد مدیریت دانش و مدیریت کیفیت جامع به تصویر کشیده شده اند. ابعاد مدیریت دانش: شناسایی و کسب دانش، تولید و اشتراک دانش و نگهداری و بکارگیری دانش
ابعاد مدیریت کیفیت جامع :
بهبود مستمر: بهبود کیفیت و بهره وری چرخه مستمر در TQM است و از طریق اندازه گیری پیشرفت و لحاظ کردن آن در فرایند بهبودبخشی کسب می شود. طبق نظر پیشوای نهضت کیفیت، دکتر دمینگ، تنها شرکت هایی که درجهت بهبود مستمر کیفیت و بهره وری گام بردارند و به ارائه خدمانی بپردازند که در نوع خود بهترین باشند، می توانند به حیات خود ادامه دهند. تعهد سازمانی: دمینگ، تعهد کارکنان و کارمندان را به فعالیت های کیفی عامل اصلی موفقیت برنامه های TQM معرفی نموده است. تعهد سازمانی در واقع انعکاسی از میزان دلبستگی هیجانی فرد به سازمان و همانندسازی وی با اهداف ان است. تحقیقات نشان داده است که تعهد سازمانی با رضایت شغلی و انگیزش رابطه مثبت و با غیبت و ترک خدمت به طور معنی داری رابطه منفی دارد. تمرکز بر مشتریان: دمینگ،کیفیت را با رضایت مشتری یکی می داند. بنابراین، با افزایش کیفیت خدمات، رضایت مشتریان بالا می رود و بدین طریق اثربخشی سازمان ارتقا می یابد. به همین خاطر می توان یکی از شاخصهای اثربخشی سازمان را رضایت مشتری دانست. در یک سازمان متعهد به TQM ، نیازهای مشتریان و مصرف کنندگان و ارضای این نیازها باید در ذهن همه کارکنان وجود داشته و توجه چشمگیری به شناسایی این نیازها (نهان و آشکار) و سطوح ارضای آنها مبذول گردد. آموزش، یادگیری و مشارکت کارکنان: کارکنان نقش بسزایی در ارتقای کیفیت به عهده دارند. کارکنان سرمایه اصلی سازمان می‌باشند؛ بنابراین مشارکت آنان در تحقق مدیریت کیفیت امری حیاتی است . اگر نزدیکترین افراد به فرایندها در تحلیل عملکرد و تصمیم‌گیریهای مربوط به ارتقای آنها دخالت داشته باشند ارتقای مستمر کیفیت عملی خواهد شد . مشارکت کارکنان حاکی از وجود یک جو مناسب فرهنگی می‌باشد که می‌تواند همه کارکنان را در راستای پاسخگویی به نیازها و انتظارات مشتریان بسیج نمایند .همچنین در این باره اهمیت آموزش کارکنان تا حدی است که کرازبی، کیفیت را کشف آنچه مشتری می‌خواهد، آموزش به کارکنان برای برآورده ساختن نیاز مشتری و تحویل به موقع خدمات به مشتری می داند.

شکل شماره ۱۸-۲ . مدل مفهومی تحقیق با اقتباس از (Naser A. Aboyassin, Marwan Alnsour, Moayyad Alkloub, (2011
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
مقدمه
دستیابی به اهداف علم یا شناخت علمی میسر نخواهد بود، مگر زمانیکه با روش شناسی صحیح صورت پذیرد. پژوهشگر باید توجه داشته باشد که اعتبار دست آوردهای تحقیق تحت تاثیر روشی است که برای تحقیق خود برگزیده است(خاکی، ۱۳۸۴، ۱۵۵). تحقیق عبارت است از فرایند جستجوی منظم برای مشخص کردن یک موقعیت نامعین. لذا پژوهش می تواند به عنوان فعالیتی نظام مند و سازمان یافته برای بررسی مشکلی خاص که مستلزم راه حلی است، تعریف گردد. بنابراین تحقیق حاوی سلسله فعالیت های فکری و اجرایی دقیق است که ما را قادر می سازد بدانیم چگونه مشکلات سازمانی برطرف می شوند و یا به حداقل می رسند( دانایی فرد، الوانی و آذر، ۱۳۸۹، ۲۸).
شاید بتوان گفت که مهمترین بخش هر تحقیق را کار عملی و چگونگی جمع آوری اطلاعات و نحوه تجزیه و تحلیل اطلاعات جمع آوری شده تشکیل می دهند. بنابراین انتخاب روش یا روش هایی که بتواند به بهترین وجه خصوصیات و ویژگی های اطلاعات جمع آوری شده را تحلیل و گزارش نماید از اهمیت خاصی برخوردار است. در این فرایند از چگونگی گردآوری داده ها و تبدیل آن به یافته ها تحت عنوان روش شناسی یاد می شود( سرمد، بازرگان و حجازی، ۱۳۸۶، ۸۲). روش شناسی تحقیق عبارت است از فلسفه یا اصل کلی که راهنمای تحقیق خواهد بود. به عبارت دیگر، رویکرد جامع مطالعه موضوع تحقیق می باشد و مواردی از قبیل محدودیت ها، وضعیت های دشوار و انتخاب های اخلاقی که در طی تحقیق با آنها مواجه خواهیم شد را دربرمی گیرد(داوسون، ۱۳۸۸، ۱۵). هر تحقیق و پژوهش با یک مساله آغاز می گردد. مساله تحقیق موجب ایجاد سوالاتی در ذهن محقق گردیده و به ارائه فرضیه ها منجر می شود. بنابراین وظیفه محقق، بررسی و پژوهش جهت تایید یا رد فرضیات می باشد. حال محقق جهت پاسخ گویی به سوالات و نتیجه گیری در خصوص فرضیات، می بایستی به جمع آوری داده بپردازد. اما همانگونه که آشکار و مشخص می باشد، داده ها، اطلاعات خام و غیرقابل اتکایی می باشند که جهت تبدیل شدن به اطلاعات قابل استفاده بایستی تحلیل گردند، تا درنهایت تصمیم گیری نمود.
در این فصل ابتدا فرایند تحقیق در قالب مباحثی چون روش تحقیق، جامعه آماری، شیوه جمع آوری اطلاعات و روش تجزیه و تحلیل داده ها بررسی می گردد، سپس نحوه گردآوری اطلاعات، مراحل شناسایی و بررسی ارتباط بین متغیرها تشریح می گردد.
۱-۳ روش تحقیق
یکی از معیارهای مهم در دسته‌بندی تحقیقات، هدف آنهاست. بر این اساس سه دسته تحقیقات نظری (بنیادی)، کاربردی و توسعه‌ای از یکدیگر متمایز می شوند. هر یک از این تحقیقات دارای اهداف و نتایج خاصی برای محقق و جامعه هستند. تحقیقات نظری یا بنیادی با هدف کشف مجهولات مورد علاقه پژوهشگر و پیش بردن مرزهای دانش بشری انجام می شوند. هدف اصلی این نوع تحقیقات، آزمون نظریه‌ها، تبیین روابط بین پدیده‌ها و افزودن به مجموعه دانش موجود در یک زمینه خاص است. تحقیق کاربردی یک سلسله بررسی‌ها و پژوهش‌های ابداعی برای کسب علمی یا فنی جدید با هدف علمی مشخص است. در انجام این نوع تحقیقات هدف یا کاربرد خاصی مورد نظر است. در تحقیقات کاربردی از ابتدا هدف اصلی، کاربرد و بهره‌گیری از نتایج آن است. نوع دیگری از تحقیقات نیز با هدف بهبود کالاهای صنعتی، بهبود همه کالاها و خدمات، نوآوری و … انجام می‌شوند که تحقیقات توسعه‌ای خوانده می‌شوند. این تحقیقات بر اساس تعریف مرکز تحقیقات علمی کشور، به منظور توسعه ذخیره علمی از جمله دانش انسانی، فرهنگی، اجتماعی و استفاده از این دانش برای اختراع (یا طرح) کاربردهای جدید انجام می‌شوند (ازکیا و دربان آستانه، ۱۳۸۲، ۲۹۰-۲۸۰).
عامل مهم دیگر در دسته‌بندی تحقیقات، نوع استراتژی مورد استفاده در آن است. استراتژی‌های اصلی تحقیقات علمی  عبارتند از اکتشاف، توصیف و تبیین. هر یک از آنها فرایند خاصی برای دستیابی به اهداف و انجام تحقیق ارائه می‌کنند. از این نظر سه نوع تحقیق اکتشافی، توصیفی و تبیینی مطرح است. استراتژی اکتشافی محقق را به سمت کشف چگونگی یک پدیده و ارائه توضیح قابل قبولی درباره آن هدایت می‌کند. این استراتژی برای بررسی موضوعات جدید مورد استفاده قرار می‌گیرد و پس از مدتی که در یک زمینه علمی، غنای اکتشافی حاصل شود، انجام چنین مطالعاتی غیر ضروری می‌شود. در استراتژی توصیفی، ارائه تصویر و توصیفی کامل از پدیده یا موضوع مورد بررسی اهمیت دارد. از این استراتژی برای بررسی موضوعی که نیازی به کشف ندارد ولی گردآوری اطلاعات درباره آن و توصیف وضعیت کنونی آن برای تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی ضروری است، استفاده می‌شود. نوع سوم استراتژی برای تبیین و تشریح روابط بین متغییرهای تحقیق مورد استفاده قرار می‌گیرد. این استراتژی تبیینی برای آزمون فرضیات موجود مورد استفاده قرار می‌گیرد. در مطالعات علت و معلولی و همبستگی از این استراتژی برای تحقیق استفاده می‌شود. هر یک از این استراتژی‌ها، ابزارها و روش‌های خاصی را برای دستیابی به هدف، برای محقق مجاز می‌سازند (علی احمدی و نهایی، ۱۳۸۶، ۱۱۸-۱۱۷).
منظور از تحقیقات کاربردی، تحقیقاتی است که در آنها هدف عمده و اساسی آن، حل مساله و سرانجام دستیابی به اطلاعاتی جهت اخذ تصمیم و رفع نیازها و مشکلات فوری است. در واقع با هدف برخورداری از نتایج یافته ها برای حل مسائل موجود در سازمان به تحقیق می پردازیم. این پژوهش از نظر هدف، از نوع تحقیقات کاربردی است، زیرا از نتایج آن اطلاعات سودمندی در زمینه برنامه ریزی، طرح و توسعه و شیوه های عملی فعالیت اجرایی بدست می آید و موجب آگاهی مدیران و کارشناسان شرکت های بیمه کشور از رابطه بین مدیریت دانش و مدیریت کیفیت جامع می شود و از این پس فناوری های نوین شرکت های بیمه براساس ارائه خدمات بهتر و با کیفیت به مشتری طرح ریزی شده و به مرحله اجرا در می آید. این پژوهش از نظر مکانی از نوع تحقیقات میدانی است زیرا داده های تحقیق با حضور در جامعه آماری و با بهره گرفتن از ابزار پرسشنامه گردآوری می شود.
این پژوهش از نظر روش در زمره تحقیقات توصیفی- پیمایشی است، زیرا به بررسی روابط متغیرها، آزمودن فرضیه ها، قوانین کلی و اصول یا نظریه هایی که دارای روایی جهان شمول است می پردازد و نحوه ارتباط بین متغیرها را در یک چارچوب مشخص توصیف می کند. از طرف دیگر از آنجاییکه در تحقیقات توصیفی می توان ویژگی های جامعه مورد مطالعه را از طریق پیمایشی ارزیابی نموده، تحقیق حاضر از نوع پیمایشی است. در واقع هدف اصلی یک پیمایش، کسب اطلاعات درباره مجموعه ای مشخص از افراد یا یک جمعیت است(اعرابی، ایزدی، ۱۳۸۴، ۲۲۴). پژوهش حاضر با بهره گرفتن از ابزار پیمایش به بررسی رابطه بین مدیریت دانش و مدیریت کیفیت جامع در شرکتهای بیمه خصوصی در ایران می پردازد.
۲-۳ جامعه و نمونه آماری
جامعه اشاره به گروهی از افراد دارد که از یک خصوصیت مشترکی برخوردارندکه آنها را از دیگر گروه ها متمایز می کند.. به عبارت دیگر جامعه آماری عبارت است از : کلیه عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص دارای یک یا چند صفت مشترک باشند(حافظ نیا، ۱۳۸۶، ۹۸). جامعه آماری این تحقیق دفاتر مرکزی شرکت های بیمه خصوصی با حداقل ده سال سابقه فعالیت هستند، بنابراین جامعه آماری این تحقیق دفاتر مرکزی شرکت های بیمه پارسیان، توسعه، رازی، کارآفرین، سینا، ملت، سامان و دی می باشند. نمونه عبارت است از تعداد محدودی از اعضای جامعه آماری که بیانگر ویژگی های اصلی جامعه می باشد(آذر و مومنی، ۱۳۷۷، ۶). از آنجاکه کارشناسان (کارکنانی که حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی و حداقل یک سال سابقه کار دارند)، شناخت جامع تری نسبت به ویژگی های و برنامه های سازمان دارند، لذا این افراد به عنوان نمونه آماری انتخاب گردیدند. حجم نمونه با توجه به تعداد اعضای کل جامعه و متناسب با آن بر اساس فرمول تعیین حجم نمونه تخمین زده شده و با بهره گرفتن از نمونه گیری تصادفی ساده، اعضای نمونه انتخاب شدند. به دلیل محدود بودن جامعه آماری (۲۳۴ نفر) و باتوجه به اینکه سئوالات ابزار تحقیق چند ارزشی با مقیاس ترتیبی بودند، در سطح اطمینان ۹۵ درصد و حدود اطمینان ۰۵/۰ برای تعیین حجم نمونه مناسب از جامعه معرفی شده و جهت اطمینان از صحت یافته‌های پژوهش از فرمول «کوکران» با شرایط ذکر شده در ذیل استفاده شده است. فرمول کوکران:
در فرمول فوق N : تعداد اعضای جامعه (۲۳۴)، n : تعداد اعضای نمونه، P : درصد همگونی پاسخ‌ها (از آنجا که معلوم نیست، برابر ۵/۰ گرفته می شود که به ازاء آن حجم نمونه به حداکثر ممکن خود افزایش می یابد) و Z : مقدار توزیع نرمال (۹۶/۱) .که با جایگزینی مقادیر فوق، حجم نمونه مناسب برای انجام پژوهش ۱۴۵ نفر از کارشناسان ۸ شرکت بیمه خصوصی فوق الذکر می باشد که بطور میانگین در هر شرکت ۲۰ تا پرسشنامه پخش شد.
۳-۳ معرفی شرکتهای بیمه موضوع تحقیق
تا پایان سال ۱۳۹۱ شرکت بیمه دولتی ایران و ۱۸ شرکت بیمه غیر دولتی دانا، آسیا، البرز، معلم، پارسیان، توسعه، رازی، کارآفرین، سینا، ملت، دی، سامان، نوین، پاسارگاد، میهن، کوثر، ما و آرمان در سرزمین اصلی و شش شرکت بیمه حافظ، امید، ایران معین، متقابل اطمینان متحد کیش، متقابل اطمینان متحد قشم و آسماری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی مشغول انجام فعالیت بوده اند. دو شرکت بیمه اتکایی امین و اتکایی ایرانیان نیز در زمینه عملیات اتکایی فعالیت می نمایند. بدین ترتیب تا پایان سال ۱۳۹۱ تعداد ۲۷ شرکت بیمه در کشور فعالیت می نمودند. در سال ۱۳۹۲ دو شرکت بیمه خصوصی تعاون و سرمد نیز به صنعت بیمه کشور پیوستند که در نتیجه تعداد شرکت های بیمه کشور تا پایان سال ۱۳۹۲ به ۲۹ شرکت ارتقا یافت. در جدول زیر نام شرکت های بیمه، نوع مالکیت، حوزه فعالیت، تاریخ صدور پروانه فعالیت هر یک و رشته های فعالیت هر یک از آنها ذکر شده است.
جدول شماره ۱-۳. شرکتهای بیمه صنعت بیمه کشور(منبع: وبسایت بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران).

مرحله چهارم تمرین خرید کالا می باشد. شکل ۷ نمونه ای از این تمرین را نشان می دهد.
شکل ها ۷:تمرین خرید کالا
مرحله پنجم آموزش و تمرین جمع پول های دارای ارزش یکسان و متفاوت است. در شکل ۸ می توانید نمونه ای از این تمرین را مشاهد کنید.
شکل ها ۸:جمع پول های دارای ارزش یکسان
مرحله ششم آموزش و ترکیب اعداد ۱۰۰ و ۱۰۰۰ می باشد. شکل ۹نمونه ای از این آموزش را نشان می دهد.
شکل ها ۹: ترکیب های عدد ۱۰۰
مرحله اخر آموزش و تمرین خرید کالا و محاسبه میزان باقیمانده. شکل ۱۰ نمونه ای از این تمرین را نشان می دهد.
شکل ها ۱۰: تمرین محاسبه میزان باقی مانده

۵-۳ جمع آوری و آنالیز داده ها

ابتدا مهارت های اولیه دانش آموزان در استفاده از پول توسط تست اولیه که در شکل ۱۱ نشان داده شده، سنجیده شده است. بعد کامپیوتر در اختیار هر یک از شرکت کنندگان قرار داده می شود تا نرم افزار تهیه شده را از ابتدا تا پایان دنبال کنند. بعد از اتمام برنامه دوباره تست اولیه از آنها گرفته می شود و نتایج را ارزیابی شده است. برای هر دانش آموز به طور جداگانه نمودار پیشرفت مهارت های ترسیم شده است. توسط آموزن تی^[۳۲] موثر بودن مدل ارائه شده مورد ارزیابی قرار گرفته شده است.

شکل ها ۱۱: تست گرفته شده از شرکت کنندگان
در این نمودارها محور y ها پنج مهارت های ارزیابی شده نشان می دهد و محور X تعداد جواب صحیح دانش آموز به سوالات مربوط به هر مهارت در تست اولیه و تست پایانی می باشد.
نمودار های ۱ الی ۵ مربوط به دانش آموز دختر ناتوان ذهنی پایه سوم راهنمایی می باشد.
نمودار ۱: نمودار مهارت های پولی برای فرزانه صفری با IQ=53 قبل و بعد از کار با نرم افزار
فرزانه دارای مهارت اولیه در تبدیل ریال به تومان و شناسایی پول ها بوده است. بعد از کار با این نرم افزار این دو مهارت را به صورت کامل کسب کرده و مهارت های دیگر خود را بهبود بخشده است.
نمودار ۲ : نمودار مهارت های پولی برای فاطمه یزدان مهرIQ= 52 قبل و بعد از کار با نرم افزار
فاطمه به دارای مهارت اولیه در تبدیل ریال به تومان و شناسایی پول ها بوده است. بعد از کار با این نرم افزار این دو مهارت را به صورت کامل کسب کرده و مهارت های دیگر خود را بهبود بخشده است.
نمودار ۳ : نمودار مهارت های پولی برای فاطمه ماندگار IQ=65 قبل و بعد از کار با نرم افزار
فاطمه دارای مهارت اولیه در تبدیل ریال به تومان و شناسایی پول ها بوده است. بعد از کار با این نرم افزار این دو مهارت را به صورت کامل کسب کرده و مهارت های دیگر خود را بهبود بخشده است.
نمودار ۴ : نمودار مهارت های پولی برای ریحانه حیاتی IQ=52 قبل و بعد از کار با نرم افزار
ریحانه دارای مهارت اولیه نبوده است. بعد از کار با این نرم افزار مهارت تبدیل ریال به تومان و مهارت شناسایی پول ها را کاملا بدست آورده است. ولی به خاطر ضعف وی در ریاضیات سه مهارت دیگر را به صورت کامل بدست نیاورده است. ولی رشد خوبی در آن ها داشته.
نمودار ۵ : نمودار مهارت های پولی برای سرور افشاری IQ=50 قبل و بعد از کار با نرم افزار
با وجود اینکه سرور دارای IQ=50 می باشد به دلیل داشتن پایه ریاضی خوب و کار با نرم افزار در منزل مهارت های را به صورت کامل کسب کرده است.
نمودار های ۶ الی ۱۰ مربوط به دانس آموز دختر ناتوان ذهنی پایه دوم راهنمایی می باشد.
نمودار ۶ : نمودار مهارت های پولی برای نجمه محمدیIQ=57 قبل و بعد از کار با نرم افزار
مهارت های اولیه نجمه در سطح خوبی قرار داشته است. بعد از کار با نرم افزاردر مدت زمان کمی این مهارت را به طور کامل فرا گرفته است.
نمودار ۷ : نمودار مهارت های پولی برای زینب صنعتIQ=50 قبل و بعد از کار با نرم افزار
زینب دارای مهارت اولیه در تبدیل ریال به تومان بوده است. بعد از کار با این نرم افزار این دو مهارت به صورت کامل کسب کرده است. دیگر مهارت وی در سطح پایین بوده است که بعد از آموزش به حد خوبی رسیده است.
نمودار ۸ : نمودار مهارت های پولی برای زینب صادقی IQ=54 قبل و بعد از کار با نرم افزار
مهارت های اولیه زینب در سطح متوسط قرار داشته است. بعد از کار با نرم افزار این مهارت را به طور کامل فرا گرفته است.
نمودار ۹ : نمودار مهارت های پولی برای فاطمه محمودیان IQ= 50 قبل و بعد از کار با نرم افزار
مهارت های اولیه فاطمه بسیار کم بوده است. بعد از کار با این نرم افزار مهارت تبدیل ریال به تومان و مهارت شناسایی پول ها را کاملا بدست آورده است. ولی به خاطر ضعف وی در ریاضیات سه مهارت دیگر را به صورت کامل بدست نیاورده است. ولی رشد خوبی در آن ها داشته و با تمرین بیشتر می تواند مهارت ها را به صورت کامل کسب کند.
نمودار ۱۰: نمودار مهارت های پولی برای پریا عبدلی IQ=52 قبل و بعد از کار با نرم افزار
پریا دارای مهارت اولیه در تبدیل ریال به تومان بوده است. بعد از کار با این نرم افزار این مهارت به صورت کامل کسب کرده است. تمام مهارت های پولی را به طور کامل فرا گرفته است.
نمودار های ۱۱-۳ الی ۱۵-۳ مربوط به دانش آموز دختر ناتوان ذهنی پایه ششم ابتدایی می باشد.
نمودار ۱۱: نمودار مهارت های پولی برای نجمه رحمانیان IQ=51 قبل و بعد از کار با نرم افزار
نجمه دارای مهارت اولیه در تبدیل ریال به تومان و شناسایی پول ها بوده است. بعد از کار با این نرم افزار این دو مهارت را به صورت کامل کسب کرده و مهارت های دیگر خود را بهبود بخشده است، این به خاطر ضعف وی در ریاضیات پایه می باشد.
نمودار ۱۲: نمودار مهارت های پولی برای غزل پایدار IQ=62 قبل و بعد از کار با نرم افزار
مهارت های اولیه غزل در سطح خوبی قرار داشته است. بعد از کار با نرم افزاردر مدت زمان کمی این مهارت را به طور کامل فرا گرفته است. این به خاطر بهره هوشی و میزان تسلط وی بر ریاضیات می باشد.
نمودار ۱۳: نمودار مهارت های پولی برای زهرا ایمانی IQ=60 قبل و بعد از کار با نرم افزار
زهرا دارای مهارت اولیه در تبدیل ریال به تومان و شناسایی پول ها بوده است. بعد از کار با این نرم افزار این دو مهارت به صورت کامل کسب کرده است. تمام مهارت های پولی را به طور کامل فرا گرفته. پیشرفت خوب وی بخاطر بهره هوشی او می باشد.
نمودار ۱۴: نمودار مهارت های پولی برای مهلا حسنی IQ=60 قبل و بعد از کار با نرم افزار
مهلا دارای مهارت اولیه در تبدیل ریال به تومان و شناسایی پول ها و شمارش پول های دارای ارزش یکسان بوده است. بعد از کار با این نرم افزار تمام مهارت به صورت کامل کسب کرده است.
نمودار ۱۵: نمودار مهارت های پولی برای زهرا تقوی IQ=54 قبل و بعد از کار با نرم افزار
زهرا دارای مهارت اولیه در تبدیل ریال به تومان بوده است. بعد از کار با این نرم افزار این مهارت به صورت کامل کسب کرده است. تمام مهارت های پولی را به طور کامل فرا گرفته، بجز مهارت جمع کردن پولهای دارای ارزش متفاوت که کمی در این مهارت دارای مشکل بوده است. با توجه به بهره هوشی او پیشرفت وی خوب بوده است.
نمودار های ۱۶ الی۲۰ مربوط به دانش آموز پسر ناتوان ذهنی پایه ششم ابتدایی می باشد.
نمودار ۱۶: نمودار مهارت های پولی برای سید علی سبحانی IQ=52 قبل و بعد از کار با نرم افزار
علی دارای مهارت اولیه در تبدیل ریال به تومان بوده است. بعد از کار با این نرم افزار این مهارت به صورت کامل کسب کرده است. دیگر مهارت های پولی را به طور کامل فرا گرفته، بجز مهارت جمع کردن پولهای دارای ارزش متفاوت که کمی در این مهارت دارای مشکل بوده است. با توجه به بهره هوشی او پیشرفت وی خوب بوده است.
نمودار ۱۷: نمودار مهارت های پولی برای نوید رضایی IQ=54 قبل و بعد از کار با نرم افزار

دوغ

نمک

نمک

احشاء،گوشت فرآوری شده

سوسیس،کالباس،کله پاچه، زبان، دل، جگر، قلوه،کله پاچه، سیرابی

آبمیوه طبیعی

آب میوه و سیزی طبیعی، مرکبات

شیرینی و نوشابه

نوشابه گازدار، شکلات، کاکائو، نقل، سوهان، نبات، گز، عسل، مربا، شکر، قند شیرینی تر و خشک

میوه و سبزی

سیب، موز، هنداونه، انار، پرتقال، آلبالو، زردآلو، خربزه و …..، کلم، اسفناج، قارچ و ….

وبر معتقد است که در سبک زندگی به جای تولید و مالکیت ابزار و کالاها، مصرف کالاها، سبک زندگی افراد و طبقه ی افراد را نشان می دهد. وبر با ایجاد ارتباط بین سبک های زندگی با پایگاه اجتماعی معتقد است ابزارهای مصرف نه تنها تفاوت در اعمال فرهنگی و اجتماعی در بین گروه ها را بیان می کنند بلکه مرزهای اجتماعی را نیز ایجاد می­ کند. سبکهای زندگی الگوهای جمعی از رفتار مرتبط با سلامت­اند که بر انتخابهایی از اختیارهایی که طبق شانسهای زندگی آنها در دسترس مردم است متکی هستند. این شانسهای زندگی عبارتند از: طبقه، سن، قومیت و دیگر متغیرهای ساختاری مناسب که انتخابهای سبک زندگی را شکل می­دهد. این نمونه­ها شامل تصمیمات درمورد سیگار کشیدن، رژیم غذایی، ورزش و امور مشابه اینها هستند. به نظر می رسد که الگوهای غذایی نیز بخشی از سبک زندگی افراد را تشکیل می­دهندکه از متغیرهای فوق تاثیر پذیر می­باشند.
کاکرهام نیز معتقد است که در انتخاب سبکهای زندگی مثبت و منفی مردمی که در طبقات بالای جامعه قرار دارند، انتخابهای بیشتر، تغذیه سالم­تر و منابع بیشتری از حمایت اجتماعی مشاهده می شود، برعکس مردمی که در رده­ی پایین اجتماعی قرار دارند فشارهای اقتصادی، اجتماعی بیشتری بر انتخابهایشان احساس می­ کنند و انتخابهای قابل دسترس کمتری نسبت به طبقات بالاتر دارند. موقعیت طبقاتی تعیین کننده­ مهمی در سلامتی و پهنه­ی زندگی محسوب می­ شود و روی هم رفته وضع زندگی طبقات بالاتر و متوسط به بالا سالم تر و مناسب تر است.
به نظر بوردیو موقعیت عامل در زمینه ی اجتماعی بستگی به حجم و میزان سرمایه (اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی) او دارد، یعنی هر قدر سرمایه فرد بیشتر باشد در فضای اجتماعی بالاتری قرار می گیرد و این خود رفتار و سبک زندگی افراد را تحت تاثیر قرار می­دهد. به نظر بوردیو انتخاب تحت تاثیر سرمایه ی اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی افراد قرار می­گیرد. از نظر بوردیو ساخت طبقاتی افراد و تمایز اجتماعی آنها از نحوه ی ترکیب سرمایه های آن ناشی می­ شود بطوری که منش و عملکرد افراد تحت تاثیر انتخاب و انتخاب هم تحت تاثیر سرمایه ی آنها می باشد و نوع انتخاب باعث تمایز افراد از هم می­ شود.از بین انواع سرمایه ی بوردیو چنین استنباط می شود که سرمایه اقتصادی که شاخص آن درآمد و دارایی افراد می­باشد نقش کلیدی در انتخابهای غذایی افراد می تواند داشته باشد. سرمایه فرهنگی نیز با شاخص مدرک تحصیلی و انواع مهارتها به نظر می­رسد می ­تواند تاثیر به سزایی بر روی انتخابهای غذایی افراد داشته باشد. همچنین طبق تئوری بوردیو سرمایه اجتماعی فرد نیز بر الگوهای غذایی او تاثیر بسزایی می گذارد.که بدن تربیت متغیرهای سرمایه اقتصادی و فرهنگی از تئوری بوردیو استخراج و آزمون گذاشته شده است. البته بوردیو نقش حمایت اجتماعی به عنوان یک بعد از سرمایه اجتماعی را در انتخاب الگوهای غذایی و سبک زندگی پافشاری می­ کند.
دیماتو نیز حمایت اجتماعی را عبارت از کمک یا حمایت از جانب افرادی نظیر دوستان،خانواده،همسایه ها،همکاران و غیره می­داند که به صورت کمکهای مادی و یا شامل یادآوریهای مبنی بر این که شخص یک موجود باارزش و محترم است می­باشد.
گیدنز هم بر این اعتقاد است که بدن فقط وسیله­ای برای کنش و واکنش نیست بلکه بدن آدمی دستگاهی طبیعی است که صاحبش به دقت باید از آن مراقبت کند. یکی از اشکال نگهداری و مراقبت ، رژیم های غذایی است . اینکه رژیم غذایی بزرگسالان تا چه حد استاندارد شده به ماهیت هر فرهنگ معین بستگی دارد. رژیم ها برای منضبط ساختن خویشتن است و فقط به تنظیم آداب و رسوم محدود نمی­شوند، آنها عادتهای شخصی­اند که به اقتضای مقررات اجتماعی شکل گرفته­اند ولی تمایلات شخصی و آمادگی­های ذاتی نیز در این شکل­ گیری بی­تاثیر نبوده است. آداب و رسوم غذا خوردن در نفس خود نمایشگاهی از عادتهای آیینی است ولی در شکل و شمایل بدنی نیز تاثیر می­گذارند. رژیم­های مخصوص بدن سازی که مستقیما بر اساس الگوهای ملهم از هراسناکی جسم معین می­گردند، مهم ترین وسایلی هستند که به کمک آنها بازتابهای زندگی اجتماعی مدرن بر کانون و آفرینش بدن متمرکز شده اند(کسل،۱۴۶:۱۳۸۳) .

بیکر معتقد است علاوه بر زمان و سرمایه مشارکت زنان در بازار کار در انتخاب غذاهای خانگی و آماده تاثیر گذار است. هاوس و بیوتل نیز معتقدند که وجود فشارهای هم زمان از سوی دو نقش کاری- خانوادگی وقوع تعارض کار- خانواده را تشدید می­ کند. چون بروز تعارض کار-خانواده غالبا نتیجه ی حضور فشار متضاد از سوی قلمروهای کاری وخانوادگی است لذا می بایست اثرات فشارهای کاری وخانوادگی بر تعارض کار-خانواده به طور مشترک بررسی می­شوند. اگر به موازات وجود و افزایش فشار ناشی ازانتظارات نقش ،فرد احساس تعهد بیشتری نسبت به فعالیتهای خانوادگی می­نماید و فشارهای متضاد و تعارض کار- خانواده به طور برابر شدت می یابد(رستگارخالد،۱۰۷:۱۳۸۵). ممکن است انتظارات یک نقش دیگر را اجرا نکنند در این تحقیق با توجه به تئوری فوق متغیر تعارض کار-خانواده استخراج شده و فرض بر این شده است که زنان شاغل بدین خاطر از الگوهای غذایی ناسالم تری برخوردار هستند.
جورج گربنر می­گوید تلویزیون تاثیرات درازمدت دارد، اثرات تدریجی و غیرمستقیم اما متراکم و بااهمیت و تماشای زیاد تلویزیون به عنوان کاشت نگرشهایی دیده می­ شود که بیشتر با جهانی که برنامه های تلویزیونی را به تصویر می­کشند همانند است تا جهان واقعیت. تحلیل کاشت بر همگن سازی گسترده و فراگیر تلویزیون تاکید می­ کنند. گربنر در این باره می­گوید فرهنگ فرایند نمادینی است که الگوهای مفهومی پایدار برای جامعه پذیری افراد کشت می­ کنند و سهم مستقل تلویزیون برای چنین الگوهایی بیشتر در جهت همگن سازی در درون گروه های اجتماعی متنوع و متفاوت و فرسودن دیگر تمایزهای اجتماعی سنتی است (عقیلی و همکاران،۴۲:۱۳۹۰). با توجه به نظریه، نقش تبلیغات تلویزیونی در الگوهای غذایی خانواده ها مدنظر قرار گرفته است.
کاکرهام حتی معتقد است که تفاوتهای سنی روش های سالم زیستن را تحت تاثیر قرار می­دهد که هر چه افراد مسن­تر می­شوند توجه آنها به سلامتی زیادتر می­ شود و درمورد تغذیه، استراحت و آرامش خود دقت بیشتری می­ کنند. بر این اساس متغیر سن از این تئوری بدست می ­آید.
۲-۲-۱۴-جدول متغیرهای تحقیق:

نظریه پرداز

نظریه

متغیر

فرضیه

کاکرهام

طبقات بالا و متوسط به بالا به تازه­های سلامتی دسترسی دارند و موفق به دست یافتن برنامه ­های تازه­ی سلامتی هستند.

طبقه­ی اجتماعی

بین طبقه­ی اجتماعی و الگوهای غذایی رابطه وجود دارد.