عدم تحقیقات بازار در مورد بازار هدف(فیض و سلحشور،۱۳۸۷)
۲-۵ بسته بندی و صادرات
نقش و اهمیت بسته بندی به عنوان یکی از ابزارهای مهم بازاریابی سبب شده است تا صادرکنندگان محصولات، توجه ویژه ای به آن جهت افزایش توان رقابتی خود در بازارهای بین المللی داشته باشند. امروزه از مهمترین عوامل ارائه محصول در بازارهای بین المللی، توجه به هنر طراحی بسته بندی است. بسته بندی می تواند به عنوان نوعی مزیت رقابتی، درک مصرف کنندگان را نسبت به محصول تغییر داده و شانس خرید آن را در بازار افزایش دهد.
. در طراحی بسته بندی برای صادرات باید دقت عمل بیشتری داشت. زیرا رقابت بیشتر در بین کشورهای مختلف، فرهنگ و سلیقه متفاوت کشور مقصد، دور بودن مقصد و احتمال خطرات بیشتر برای محصول، زمان طولانی تر در حمل و نقل، آب و هوای متقاوت در مسیر حمل ونقل، مقررات گمرکی و قوانین و استاندارد های بهداشتی و فنی متفاوت و تفاوت زبان در بازارهای خارجی ایجاب می کند که صادر کنندگان در امر بسته بندی دقت بیشتری را مبذول دارند تا در دنیای رقابتی امروز بتوانند جایگاه خود را حفظ کنند. (فیض و سلحشور، ۱۳۸۷)
در مجموع در بسته بندی صادراتی لازم است موارد مهمی در نظر گرفته شود که از آن جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
تطابق با استانداردها
تطابق با مقررات و قوانین کشور هدف
متناسب با نیازها و خواستهای بازار مورد نظر باشد
جلب توجه خریدار و ترغیب وی به منظور خرید
استفاده از بسته بندی متناسب با نیازها و خواسته های بازار هدف
ارتقاء توان حفاظت از ویژگی های کالای درون بسته بندی(مثل طعم، رنگ، مزه، بو و ..) (http://package.blogfa.com/post/45)
۲-۶ بسته بندی و توسعه پایدار[۴]
بسیاری از کشورهای جهان به توانایی فناوری جدید از جمله فناوری نانو در بسته بندی صنایع غذایی پی برده اند و درحال سرمایه گذاری قابل توجهی در این راه هستند. تحقیقات نشان می دهد که علاقه مشتریان به مواد غذایی سالم و تازه در بسته بندی های مناسب، موجب پیشرفت این صنعت گردیده است. (کی منش، ۱۳۹۰، ۴) از طرفی دیگر تولید محصولات غذایی با بسته بندی هایی که دارای ویژگی هایی از جمله: قابلیت سازگاری با محیط زیست، قابلیت برگشت به چرخه طبیعت، حفظ ویژگی های تغذیه ای محصول می باشند، فوایدی را برای جامعه به ارمغان می آورد که از آن جمله می توان به موارد ذیل اشاره نمود:
بهینه سازی توسعه پایدار در طول چرخه زندگی
پاسخگویی به معیارهای بازار از جمله کارایی و هزینه
استفاده از تکنولوژی های نوین تولید
جلوگیری از تقلب و دستکاری در محصول
بهینه سازی استفاده از مواد وانرژی
قابلیت بازیافت و همچنین تجزیه پذیری و برگشت به چرخه طبیعت بصورت انرژی
(کی منش، ۱۳۹۰ ،۵)
۲-۷ بسته بندی و محیط زیست
منافعی که در حمل و نقل تولیدات توسط بسته بندی بوجود می آید موجبات کاهش مصرف سوخت را فراهم کرده و با کمک به افزایش تولید، بازدهی موسسات را بالا خواهد برد. در عین حال بسته بندی با حفظ محصول از خرابی و آلودگی، نقش شایان توجهی در کاهش ضایعات بر عهده دارد.
در عین حال نباید عوارضی را که بسته بندی می تواند برای محیط زیست داشته باشد را از نظر دور داشت. اتمام منابع، ایجاد زباله و نحوه از بین بردن ضایعات و پسماند از مسائلی است که باید در جهت رفع آن فکری نمود. مشکلات ناشی از اتمام برخی از منابع طبیعی و دشواریهای مربوط به دفع زبالهها و پسماندها، بسیاری از صنایع بستهبندی را ترغیب کرده است تا میزان مصرف برخی از مواد را کاهش داده و استفاده از قوطیها و مواد مصرف شده را در برنامه کار خود قرار دهند.(فیض و سلحشور،۱۳۸۷)
به منظور حل مشکلات زیست- محیطی، بستهبندی باید بهگونهای طراحی شود که کمترین مقدار مواد سازنده را در برگرفته و در عین حال وظیفه خود را نیز انجام دهد. کاهش مواد بدین طریق، ملاحظات و اقدامات بعدی در خصوص استفاده دوباره، بازیافت و احیای ماده اضافی را غیر ضروری میسازد. همچنین در صورت امکان، اجزای ظرفها و بستهبندیها باید دوباره مورد استفاده قرار گیرند. در صورت امکان، بستهبندی باید جمع آوری شده و مواد آن برای استفاده دوباره بازیافت شود.
با وجود پیشرفت های علمی ، هنوز تعداد مواد قابل بازیافت در دسترس برای بسته بندی محصول محدود و اندک است و مواد سنتی مورد استفاده در بسته بندی، از نظر میزان استفاده اکسیژن زیاد و رطوبت بالا، آلاینده های مهمی برای محیط زیست به شمار می روند. با این حال، با طراحی بهتر، مواد و متریال مناسب تر و برنامه ریزی های دقیق می توان به بسته بندی های دوست دار محیط زیست به عنوان جایگزینی برای بسته بندی های کنونی دست پیدا کرد. این نکته را نیز باید در نظر داشت که ارائه راه حل های سازگار با محیط زیست در زمینه بسته بندی های پایدار، باید هم راستا با حفظ کیفیت بالای محصول و بسته بندی آن باشد.
هفت اصل از جانب تولید کنندگان در زمینه تولید بسته بندی های دوست دار محیط زیست مطرح گردیده است:
حذف بسته بندی در برخی اجناس و یا مواد غذایی
کاهش بسته بندی مواد
استفاده از بسته بندی های قابل استفاده مجدد
قابل تجدید
قابل بازیافت
سود
آموزش www.torghabehonline.com
۲-۸ اهداف و وظایف بسته بندی
اهداف و وظایف متعددی برای بسته بندی متصور است که در ذیل به چند مورد از آنها اشاره می کنیم:
۲-۸-۱اطلاع رسانی[۵]
از جمله وظایف بسته بندی انتقال اطلاعات مورد نیاز درباره نحوه حمل، شرایط نگه داری و شیوه مصرف محصول است. بسته بندی یکی از قوی ترین ابزارهای فروش است بنابراین می بایست هم حاوی اطلاعات باشد و هم از گیرایی بصری خوبی برخوردار باشد. اطلاعاتی که کالا را معرفی می کند و یا طرز استفاده محصول مورد نظر را بیان می نماید می بایست به وضوع بر روی بسته بندی درج گردد. (ابراهیمی، ۱۳۸۸ ،۱۹)
مقررات اطلاع رسانی ناظر بر انواع کالاهای ارائه شده به بازارهای داخلی یا بین المللی الزامات ویژه بر چسب زنی را تعیین کرده است. الزامات مربوط به مواد غذایی، ارائه اطلاعات مختلف از قبیل مشخصات کالا و عناصر تشکیل دهنده آن، تاریخ تولید و تاریخ انقضای مصرف کالا، نحوه مصرف و وزن کالا، مشخصات تولید کننده و مطابقت با استانداردهای موجود در داخل کشور یا استانداردهای پذیرفته شده در بازار هدف نسبت به کالاهای صادارتی را در بر می گیرد. در کشورهایی که رعایت الزامات ناظر بر حفظ محیط زیست اهمیت دارد قابل بازیافت بودن بسته بندی یا سازگار بودن آن با محیط زیست و قابلیت جذب بسته بندی در محیط زیست نیز باید با نشانه گذاری های معرفی شده جهت اعلام موارد مزبور صورت گیرد تا مصرف کنندگان از این نکته آگاه شوند که مصرف کالای بسته بندی شده از طریق باقی ماندن بسته مورد نظر در محیط زیست به طبیعت آسیب نمی رساند.( منتقمی، ۱۳۸۹) اطلاعات موجود بر روی بسته می بایست شامل ویژگی های همچون قابل رویت بودن، واقعی بودن، مرتبط با محصول بودن باشد. (ابراهیمی، ۱۳۸۸،۱۹)
۲-۸-۲ ایجاد اطمینان کالا
بسته بندی ضعیف و نامناسب بی توجهی تولید کننده نسبت به مشتری را می رساند. عناصر دیداری بسته بندی از قبیل طرح، رنگ آمیزی، اندازه و کیفیت بسته بندی می تواند موجب افزایش یا کاهش اطمینان از محصول برای خریدار شود و در نتیجه بسته بندی باید به گونه ای باشد که مشتری مطمئن شود بسته پس از تولید مجددا باز نشده و یا تغییری در آن ایجاد نشده است. (Rundh , 2005 ,673 )
۲-۸-۳ محافظت
یکی از اهداف بسته بندی حفاظت از محتویات و حفظ کیفیت آن است. بنابراین مواد به کار رفته در بسته بندی باید به گونه ای باشد که حفاظت فیزیکی و شیمیایی از کالا را امکان پذیر نماید و ایجاد مخاطراتی مانند سقوط، ضربه و لرزش و عوامل محیطی مانند وجود سرما، گرما، نور و رطوبت از تولید تا نگه داری در انبار، توزیع و مصرف به کالا آسیب نرساند. بسته بندی یک محصول می بایست قادر به تحمل جابه جایی های فیزیکی زیاد در طی فرایند توزیع را دارا بوده و محصولات را به همان شکل خارج شده از کارخانه به دست مصرف کنندگان برساند. از این رو، بسته بندی باید دارای جنس، شکل و ابعاد مناسب، استحکام، مقاومت، دوام و کارایی لازم باشد تا با ویژگی های مطلوب و مورد انتظار مصرف کننده به وی تحویل داده شود. حفاظت از کالا در مورد کالاهای صادراتی اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا برخی از محصولات صادراتی با بهره گرفتن از چند وسیله حمل و نقل و به صورت زمینی، هوایی و دریایی حمل می گردد و پس از طی بخشی از مسیر، در مکان هایی مانند اسکله و انبار نیز نگه داری می شود.( منتقمی، ۱۳۸۹)
پیش از این، بسته بندی فقط برای محافظت از محصول در مقابل خطرات احتمالی در نظر گرفته می شد اما امروزه حفاظت از مصرف کننده مورد توجه بیشتری قرار گرفته است. بنابراین بسته بندی خود نباید موجب خطری از جمله بریدگی، انفجار و مسمومیت برای مصرف کننده شود. بسته بندی های مقاوم در برابر کودک، یعنی بسته های محصولات که امکان باز شدن درب یا استفاده از محتویات بسته توسط کودکان را میسر نمی سازد می توانند از بروز خطر جلوگیری نمایند. .( حسن زاده و خلیل، ۱۳۹۱،۱۰)
۲-۸-۴ حمل محصولات
بسته بندی، حمل محصولات را آسان می کند. روش های اثر بخش بسته بندی، از عناصر کلیدی در ارتباط با حصول اطمینان از رسیدن محصولات با شرایط بهینه به دست مصرف کنندگان است. بسته بندی می تواند به توزیع فیزیکی، انبارداری و مدیریت موجودی محصولات در تمامی فرایندهای زنجیره عرضه، کمک قابل توجهی نماید. (Rundh , 2005 ,673 )
۲-۸-۵ سهولت مصرف[۶]
بسته بندی می تواند در نحوه مصرف کالاهای مورد نیاز خانواده های امروزی تسهیلات فراوانی را فراهم آورد. اگر چه این امر ممکن است هزینه مواد بسته بندی را افزایش دهد، اما کاهش وسیع ضایعات مواد غذایی می تواند اثرات افزایش هزینه بسته بندی را خنثی نماید. در برخی موارد نیز برای خانوارهای با مصرف بالاتر، کالا در بسته بندی های بزرگ و مقرون به صرفه در دسترس آن ها گذاشته شده است. (ابراهیمی،۱۳۸۸،۲۰)
۲-۸-۶ سلامت و بهداشت محصولات
بسته بندی، باعث افزایش بهداشت و سلامت محصولات می شود. به طور مثال استاندارد های مربوط به بهداشت و مراقبت های پزشکی بیمارستان ها، به علت استفاده از بسته بندی های مناسب محصولات پزشکی و امکان انهدام آن ها به طور گسترده ای بهبود یافته است. چنین مواردی برای سایر محصولات بهداشتی نیز صادق است. (Suplico , 2009, 73)
۲-۸-۷ ترغیب مصرف کننده
بسته بندی، آگاهی دهنده و راهنمایی کننده می باشد. پیام هایی که از طرف بسته بندی به مصرف کننده منتقل می شود به افراد کمک می کند که خرید آگاهانه ای داشته باشند، کالاها را شناخته و با کیفیت و محتوای آن ها آشنا شوند. (Rundh , 2005 ,673 )
منابع پایان نامه در مورد بررسی تاثیر ویژگی های بسته بندی (دیداری- کارکردی) محصولات سنتی ...